Mô tả các bệnh trên cây cà chua và cách điều trị, cách xử lý chúng

Cà chua là một loại rau phổ biến được trồng ở cả luống vườn và khu vực được bảo vệ. Bệnh cà chua có thể do virus, nấm hoặc không lây nhiễm. Những bệnh này rất nguy hiểm vì chúng lây lan nhanh chóng khắp cây, ảnh hưởng đến lá và quả. Nếu không phát hiện bệnh kịp thời và áp dụng các biện pháp phòng trừ thích hợp, vụ mùa có thể bị mất trắng.

Bệnh cà chua

Cà chua dễ bị nhiễm nấm, vi-rút và các bệnh không lây nhiễm. Mô tả về từng loại sẽ giúp bạn nắm rõ các dấu hiệu của từng loại, giúp bạn phát hiện sớm vấn đề và có biện pháp xử lý kịp thời.

Bệnh nấm

Bệnh nấm rất phổ biến và thường không thể chữa khỏi. Các yếu tố sau đây góp phần gây nhiễm nấm:

• nhiệt độ thấp;
• độ ẩm cao;
• chăm sóc kém.

Bệnh mốc sương

Đây là một loại bệnh khá nguy hiểm, nếu không được kiểm soát sẽ phá hủy mùa màng. Các đốm nâu hoặc nâu xám lan rộng nhanh chóng xuất hiện trên lá. Nếu độ ẩm quá cao, một lớp phủ màu trắng sẽ xuất hiện trên lá và các đốm đen lan rộng sẽ xuất hiện trên quả.

Bệnh đốm lá Alternaria (bệnh macrosporiasis)

Bệnh này ảnh hưởng đến phần lớn cây trồng. Các đốm đen đơn lẻ xuất hiện trên lá, sau đó hợp lại thành từng đốm. Các đốm tương tự cũng xuất hiện trên phần quả của cây. Không chỉ quả chín mà cả quả xanh cũng bị ảnh hưởng. Bệnh phát triển trong điều kiện độ ẩm và nhiệt độ cao. Sự thay đổi đột ngột về điều kiện môi trường cũng là tiền đề cho sự phát triển của bệnh.

Biện pháp hiệu quả: "Quadris" ở giai đoạn đầu; "Ridomil Gold" và "Metaxil" có hiệu quả ở ruộng trống.

Bệnh thán thư

Có hai loại: bệnh thán thư lá và bệnh thán thư quả. Mức độ nghiêm trọng của bệnh phụ thuộc vào điều kiện sinh trưởng. Với bệnh thán thư lá, lá phía trên héo, để lộ thân. Nếu quả bị ảnh hưởng, các đốm đen lõm xuống sẽ hình thành. Sau đó, quả sẽ bị khô héo.

Sản phẩm hiệu quả: "Agat-25" xử lý hạt giống; "Quadris", "Strobi" xử lý cây trồng sinh trưởng.

Đốm lá trắng (septoria)

Một nửa số quả bị rụng. Thông thường, phần lá gần đất bị ảnh hưởng: lá bị đốm, chuyển sang màu nâu, biến dạng và khô héo. Điều kiện phát triển: nhiệt độ từ +15 đến +27°C. ^ỒC, độ ẩm - từ 75%.

Bệnh đốm nâu ô liu (Cladosporiosis)

Bệnh này ngày càng ít nghiêm trọng hơn qua mỗi mùa khi các giống kháng bệnh được phát triển. Khi bị nhiễm bệnh, các đốm màu cam hình thành ở lá phía dưới, chuyển sang màu nâu. Những đốm này sau đó phát triển thành một lớp phủ sẫm màu. Bệnh phát triển trong điều kiện độ ẩm quá mức và nhiệt độ cao.

Thối xám

Một căn bệnh nguy hiểm có thể phá hủy hơn một nửa vụ thu hoạch. Nấm lan rộng khắp thân cây, gây hoại tử mô. Một lớp phủ màu trắng xám hình thành. Cây dần héo úa. Bệnh lây lan từ cây khác. Không có giống nào kháng được bệnh này.

Biện pháp hiệu quả: tuân thủ các yêu cầu kỹ thuật nông nghiệp, sử dụng chất kích thích tăng trưởng và chất bảo vệ hóa học (Euparen Multi, Bayleton).

Septoria (thối trắng)

Mất mùa xảy ra trong quá trình bảo quản. Các đốm thối lan rộng khắp các phần trên mặt đất. Thối trắng thường xuất hiện ở những vùng bị hư hại cơ học, chẳng hạn như quả bị dập hoặc nứt. Nguồn lây nhiễm là phân trộn hoặc đất. Khuyến cáo nên làm đất. Hạch nấm trong đất là nguồn gây bệnh chính. Cần khử trùng kỹ lưỡng sau khi canh tác lần trước.

Phoma (thối nâu)

Một đốm 3-4 cm xuất hiện trên quả ở cuống. Bệnh lây lan bên trong quả. Nấm xâm nhập vào quả thông qua các tổn thương cơ học trên bề mặt quả cà chua. Khuyến cáo nên xử lý bằng đồng oxychloride và dung dịch Bordeaux để phòng ngừa. Quả bị ảnh hưởng cần được tiêu hủy ngay lập tức.

Bệnh phấn trắng

Bệnh này gây thiệt hại nhiều nhất cho các công trình thủy tinh. Tuy nhiên, tỷ lệ mắc bệnh đã giảm gần đây. Nếu cây bị nhiễm bệnh, thiệt hại mùa màng sẽ rất đáng kể. Có một số tác nhân gây bệnh này:

• một lớp phủ màu trắng xuất hiện trên lá, chồi và thân cây thay đổi về mặt thị giác;
• Đầu tiên, những đốm vàng xuất hiện trên lá, sau đó toàn bộ phiến lá được bao phủ bởi một lớp phủ.

Độ ẩm thấp, nhiệt độ thấp và tưới nước kém là những yếu tố thuận lợi cho sự lây lan của bệnh. Các biện pháp khắc phục hiệu quả bao gồm Topaz, natri humate, Bayleton, Strobi và Quadris. Hiệu quả của các sản phẩm này có thể được tăng cường bằng cách thêm keo silicat.

Bệnh thối chân đen (thối rễ)

Tình trạng này xuất hiện khi trồng trong nhà kính. Nếu cây cà chua được trồng ngoài trời, nó sẽ phát triển ở vùng ngập úng. Nó phát triển trong suốt vòng đời của cây. Mất năng suất không đáng kể. Bệnh được nhận biết bằng sự xuất hiện của vết đen, còn gọi là "chân đen", xung quanh cổ rễ và rễ. Rhizoctonia nguy hiểm cho trái cây chưa chín.

Trong thời tiết ẩm ướt, quả sẽ nhanh chóng bị thối. Bụi cây sau đó sẽ héo úa. Cây yếu đi và dễ bị các bệnh khác. Tưới quá nhiều nước là điều kiện tiên quyết cho tình trạng này. Nấm có thể vẫn còn trên hạt. Biện pháp phòng ngừa tốt nhất là khử trùng đất, cây con và hạt giống.

Một phương pháp điều trị hiệu quả cho các tổn thương nghiêm trọng là Ridomil Gold.

Bệnh do vi-rút

Một trong những bệnh ảnh hưởng đến cà chua. Nếu do virus gây ra, bệnh không thể chữa khỏi và cây sẽ phải bị tiêu hủy. Việc chăm sóc cẩn thận và bảo vệ cây khỏi các tác động của môi trường có thể ngăn ngừa bệnh.

Khảm

Thiệt hại ảnh hưởng đến hơn một nửa vụ mùa, và trong một số trường hợp, quả không hình thành. Ở giai đoạn đầu, lá bị ảnh hưởng; chúng bị biến dạng, có màu sắc rực rỡ và loang lổ, xuất hiện các đốm xanh giống như hình khảm (sáng tối xen kẽ). Virus bắt đầu lây lan song song với các bệnh tương tự khác. Virus này khá kháng với những thay đổi của môi trường. Nó lây lan qua hạt giống, tàn dư thực vật, côn trùng và qua đất. Cần loại bỏ bụi cây bị ảnh hưởng cùng với bầu rễ. Phần đất còn lại nên được xử lý bằng dung dịch kali permanganat.

Tóc xoăn vàng

Virus xoăn vàng lá lây truyền qua ruồi trắng. Bệnh làm cây trông xấu xí. Lá bị vàng úa và biến dạng. Màu sắc của cây không đồng đều.

Bệnh không lây nhiễm

Những bệnh này là do việc chăm sóc kém trong quá trình trồng và phát triển sau này của cây con, cũng như do ảnh hưởng xấu của môi trường.

Thối đầu hoa

Thân cây không bị ảnh hưởng. Triệu chứng đầu tiên của bệnh được đặc trưng bởi sự xuất hiện của những đốm úng nước trên lá. Những đốm trắng hoặc nâu xuất hiện trên cà chua chưa chín. Đôi khi, có đến một phần ba quả bị ảnh hưởng và các đốm chuyển sang màu đen. Nguyên nhân gây bệnh có thể khác nhau. Bệnh chủ yếu ảnh hưởng đến các giống cà chua quả lớn do thiếu ion canxi, độ pH dưới 6 và nhiệt độ cao.

Trái cây nứt

Vấn đề này xảy ra khi nhiệt độ dao động quá nhiều hoặc không tưới đủ nước trong thời kỳ khô hạn. Giải pháp là tăng cường tưới nước.

Đốm xanh hoặc vàng gần cuống

Nguyên nhân có thể gây ra đốm vàng là do thiếu ánh sáng. Ánh sáng trong nhà kính có liên quan chặt chẽ đến điều kiện nhiệt độ. Đây thường là bệnh thường gặp ở cà chua trồng trong nhà kính.

Sự hình thành như vậy cũng có thể là một đặc điểm của đặc tính di truyền của giống.

Đốm bạc

Sự xuất hiện của những đốm như vậy không phải là bệnh mà là hiện tượng bất thường. Chúng xảy ra do sự thay đổi nhiệt độ giữa ngày và đêm.

Eden (phù nề)

Lá bị sưng do tưới nước không đúng cách. Xuất hiện các đốm lồi giống như nấm mốc trắng. Sự mất cân bằng nhiệt độ giữa đất và không khí cũng có thể là nguyên nhân. Điều quan trọng là cây phải được thông gió tốt.

Độc tính thực vật đất

Tình trạng đất này xảy ra khi phân bón được sử dụng không cân đối; bón quá nhiều sẽ có hại cho cây trồng.

Sự cuộn tròn của lá ở ngọn bụi cây

Điều này xảy ra do điều kiện cây trồng không phù hợp: tiếp xúc với thuốc diệt cỏ, tưới nước không đúng cách hoặc sử dụng phân bón không đúng cách. Cần cắt bỏ lá xoăn và xới đất bị úng nước.

Thiếu hụt dinh dưỡng

Sự thiếu hụt bất kỳ nguyên tố nào cũng gây ra sự chậm phát triển và bệnh lý:

• nitơ - lá chuyển sang màu vàng;
• phốt pho - đầu tiên phiến lá chuyển sang màu xanh, sau đó chuyển sang màu đen;
• kali - các cạnh chuyển sang màu đen, quả sẽ chua;
• sắt - bề mặt lá có màu vàng với gân lá màu xanh lục;
• boron - đậu quả kém;
• canxi - phần đầu màu xám hoặc nâu xuất hiện trên quả;
• magiê - bề mặt lá có màu vàng với gân lá màu đỏ;
• Bệnh mangan - triệu chứng tương tự như bệnh khảm lá, nhưng xuất hiện ở lá phía trên.

Lá cà chua chuyển sang màu vàng

Hiện tượng lá cây chuyển sang màu vàng đặt ra câu hỏi về nguyên nhân. Có một số nguyên nhân có thể xảy ra:

1. Rào cản đối với sự phát triển toàn diện của hệ thống rễ: rễ của các bụi cây lân cận đan xen vào nhau, ngăn cản sự hô hấp của nhau.
2. Hạ thân nhiệt: Nhiệt độ giảm đột ngột khiến da chuyển sang màu vàng và hơi xanh.
3. Hệ thống rễ bị hư hại trong quá trình xới đất và cấy ghép.
4. Tưới nước không đúng lúc hoặc không đủ.
5. Độ ẩm quá cao.
6. Thiếu các yếu tố có giá trị.

Các bệnh thường gặp ở cây cà chua trồng trong nhà kính

Cà chua trồng trong đất được bảo vệ dễ mắc hầu hết các loại bệnh tương tự như cà chua trồng ngoài trời. Nguyên nhân chính gây bệnh là luân canh cây trồng kém, độ ẩm quá cao và thông gió kém trong nhà kính, hầu hết thường được làm bằng polycarbonate. Các bệnh phổ biến nhất là bệnh mốc sương, bệnh bào tử lớn, bệnh nấm lá, bệnh khảm lá và bệnh đốm nâu.

Thời gian xử lý

Xử lý cây kịp thời, trong hầu hết các trường hợp, sẽ cứu được cả cây và quả. Đối với bệnh mốc sương muộn và mốc sương sớm: trong mùa sinh trưởng: xử lý lần đầu ở giai đoạn lá đầu tiên, sau đó cách nhau 10 ngày.

Đối với bệnh thối rễ: tưới nước cho cây con, sau đó tưới nước cách nhau 15 ngày. Đối với bệnh thối rễ và đốm đen: phun thuốc cách nhau 15 ngày.

Cách xử lý

Các phương pháp điều trị bao gồm sử dụng thuốc hóa học và các bài thuốc dân gian.

Có những biện pháp sinh học để chống lại bệnh tật:

1. Trichodermin. Đối với bệnh Alternaria, bệnh phấn trắng và bệnh mốc sương, sử dụng kết hợp với Gaupsin.
2. "Pseudobacterin-2" được sử dụng để điều trị các loại bệnh thối rễ, thối đen, mốc sương và đốm nâu. Phun trước khi trồng và hai lần trong suốt mùa sinh trưởng.
3. Fitocid-R được sử dụng để phòng trừ nấm bệnh và vi khuẩn, đồng thời tăng cường hệ miễn dịch. Xử lý trước khi gieo hạt: pha 5 ml với 0,5 lít dung dịch để xử lý 100 g hạt giống. Xử lý cây con: pha 10 ml với 4 lít. Xử lý trong mùa sinh trưởng: pha 7-10 ml với 10 lít dung dịch, phun 4 lần mỗi 10 ngày.

Sản phẩm dược phẩm

Cuộc chiến vì sức khỏe thực vật được thực hiện bằng các sản phẩm thuốc không nhằm mục đích tiêu diệt trực tiếp bệnh tật:

1. Trichopolum là một chất kháng khuẩn và kháng nấm, an toàn cho cây trồng nhưng hiệu quả đối với hệ vi sinh vật gây bệnh. Để xử lý, hòa tan vài viên thuốc trong 1 lít nước và phun 10 ngày một lần. Thuốc dễ dàng rửa sạch, vì vậy hãy phun lại sau khi trời mưa.
2. Furacilin. Dùng trị bệnh mốc sương. Hòa tan 1 viên trong 1 lít nước. Sử dụng trong giai đoạn ra hoa, đậu quả và cuối mùa sinh trưởng.
3. Canxi clorua có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh một cách hiệu quả.

Hóa chất

1. "Quadris." Có hiệu quả chống lại bệnh Alternaria, bệnh mốc sương và bệnh phấn trắng; phun ba lần trong mỗi 10 ngày.
2. Ridomil Gold MC. Dùng cho bệnh mốc sương muộn và mốc sương sớm. Phun bốn lần trong suốt mùa sinh trưởng.
3. Rincozeb. Có hiệu quả trong việc kiểm soát bệnh Alternaria và bệnh mốc sương ở cà chua; xử lý ba lần mỗi mùa.
4. "Strobi." Ngăn ngừa sự lây lan của bệnh phấn trắng và bệnh mốc sương. Phun hai lần, cách nhau 10 ngày.
   Bài thuốc dân gian

Trong giai đoạn đầu, nên phun bằng các biện pháp tự chế, chúng không gây nguy hiểm cho môi trường, con người và động vật:

1. Ngâm tỏi. Giã nát 45g và thêm 10 lít nước. Dùng mỗi tháng một lần, bắt đầu từ khi buồng trứng xuất hiện.
2. Cây hoàng liên. Hấp 0,5 kg phần xanh trong 10 lít nước sôi với 5 g thuốc tím.
3. Thuốc sắc thuốc lá: 200g thuốc lá cho 10 lít nước sôi.
4. Thuốc lá khô có tro: trộn đều và rắc lên cây.
5. Iốt: 20 giọt iốt cho 10 lít.
6. Các sản phẩm từ sữa là kẻ thù của nấm. Nên dùng kefir, váng sữa có iốt hoặc sữa tách béo. Pha loãng với lượng chất lỏng bằng nhau.
7. Dung dịch muối. Xử lý cà chua xanh để tránh bị thối.

Phòng ngừa bệnh tật

Để phòng ngừa bệnh tật cần phải:

• tuân thủ các quy tắc luân canh cây trồng;
• hấp, khử trùng đất;
• xử lý chất thải sau khi vệ sinh;
• trồng các giống kháng bệnh;
• không có nguồn nuôi cấy mầm bệnh.

Chỉ có các biện pháp phòng ngừa, phát hiện bệnh kịp thời và loại bỏ bệnh mới có thể cứu được bụi cà chua và thu hoạch được.