Cách loại bỏ và kiểm soát bọ phấn trắng trên cây cà chua trong nhà kính

Khi một cơn rung lắc đột ngột khiến ruồi muỗi bay lên từ cây trồng, người trồng rau bắt đầu lo lắng về cách diệt trừ ruồi trắng trong nhà kính, đặc biệt là trên cà chua và các loại cây trồng khác. Những loài côn trùng nhỏ bé này trông giống như rệp và gây ra thiệt hại tương tự bằng cách hút nhựa từ lá thịt. Nhưng cà chua không phải là loài duy nhất bị chúng tấn công.

Ruồi trắng là gì?

Loài côn trùng này thuộc bộ Homoptera. Con trưởng thành có kích thước không quá 3 mm, và khi quan sát qua kính lúp, có thể thấy đôi cánh trắng đục và thân sáng, gần như không màu. Ruồi trắng bay trông giống như rệp vừng hoặc bướm đêm nhỏ.

Khi một số côn trùng trưởng thành xâm nhập vào nhà kính và vườn ươm, rất khó để phát hiện ra chúng, vì vậy người làm vườn phải chú ý đến hậu quả của hoạt động của ấu trùng:

1. Cây giống cà chua đang phát triển lá xoắn hoặc biến dạng, nhỏ hơn bình thường. Ở mặt dưới, bạn có thể thấy những con sâu bướm nhỏ (khoảng 1-2 mm) hoặc dấu vết của sự hiện diện của chúng: những tàn dư của kén và dịch tiết dưới dạng vảy trong suốt, giống như keo.
2. Cây bị ảnh hưởng sẽ chậm phát triển và có vẻ ngoài còi cọc.
3. Trên những bụi cây trưởng thành, bầu nhụy ngừng phát triển và chín bình thường, chuyển sang màu nhạt hoặc được bao phủ bởi một lớp phủ sẫm màu.
4. Ruồi trắng đã có thể được nhìn thấy khi chúng sinh sản. Chúng bay thành đàn quanh cây cà chua và bay khỏi cây khi bị rung lắc.
5. Theo thời gian, những đốm đen hình thành trên lá nơi ấu trùng và phân của chúng được quan sát. Đây là hình ảnh của nấm bồ hóng, một loại nấm phát triển mạnh trên môi trường dinh dưỡng do phân côn trùng tạo thành.

Nếu bạn nhận thấy dấu hiệu nhiễm bọ phấn trắng, hãy loại bỏ chúng ngay lập tức. Nếu không được xử lý, ấu trùng sẽ hóa nhộng và biến thành côn trùng biết bay mới, mỗi con cái có khả năng đẻ hơn 200 trứng.

Côn trùng bay dễ tiêu diệt nhất. Ấu trùng ở mặt dưới lá ít bị ảnh hưởng bởi thuốc trừ sâu hơn. Khi phun thuốc cho bụi cây, bạn cần phải tính đến môi trường sống của chúng và cố gắng xử lý lá từ mặt dưới.

Một khi sâu bướm đã hóa nhộng, việc diệt trừ chúng gần như không thể. Do đó, việc kiểm soát bọ phấn trắng trên cà chua nên được thực hiện nhiều lần liên tiếp, cách nhau 5-7 ngày, trong thời gian đó, nhộng sẽ biến thành côn trùng biết bay trưởng thành.

Phương pháp kiểm soát côn trùng

Các phương pháp kiểm soát bọ phấn trắng trên cà chua có thể được chia thành cơ học, hóa học và sinh học. Tất cả đều có thể khá hiệu quả nếu được áp dụng đúng cách và xử lý nhiều lần. Các phương pháp này có khả năng tiêu diệt cả giai đoạn trưởng thành và ấu trùng.

Ngoài ra còn có các biện pháp dân gian để kiểm soát ruồi trắng. Chúng tương đối vô hại với con người, nhưng có thể không hiệu quả nếu sâu bệnh đã sinh sôi. Các biện pháp dân gian chủ yếu nhằm mục đích xua đuổi côn trùng hơn là tiêu diệt hoàn toàn chúng, vì vậy tốt nhất nên sử dụng các biện pháp này như một biện pháp phòng ngừa nếu có bất kỳ nghi ngờ nhỏ nào về sự hiện diện của ruồi trắng trong nhà kính.

Phương pháp bảo vệ hóa học

Thuốc trừ sâu là giải pháp cuối cùng để kiểm soát bọ phấn trắng trong nhà kính trồng cà chua và các loại rau khác. Tất cả thuốc trừ sâu đều độc hại, và việc phun thuốc trừ sâu dạng xịt trong nhà có thể gây hại cho người trồng. Tuy nhiên, đối với tình trạng bọ phấn trắng xâm nhập nghiêm trọng, bất kỳ phương pháp nào cũng hiệu quả.

Khi lựa chọn phương pháp xử lý cây trồng, bạn có thể chọn thuốc trừ sâu chuyên dụng chống lại các loài gây hại hút nhựa cây. Chúng không chỉ tiêu diệt ruồi trắng mà còn cả rệp, ve, bọ và các loại côn trùng khác hút nhựa cây bằng cách dùng vòi chích vào cây. Các sản phẩm bạn có thể lựa chọn bao gồm Actellic và Aktara, Cypermethrin và Permethrin, Malathion, Neudosan, và các loại khác.

Bình xịt Kra-Deo Super được thiết kế để diệt côn trùng bay. Tốt nhất nên đóng kín nhà kính ít nhất vài giờ, tránh để côn trùng xâm nhập. Tốt nhất nên xử lý nhà kính vào ban đêm. Biotlin cũng có tác dụng tương tự.

Phải sử dụng hóa chất theo đúng hướng dẫn. Không nên phun thuốc cho cà chua 20 ngày trước khi thu hoạch hoặc trong quá trình chín. Tuy nhiên, đây là cách đáng tin cậy nhất để kiểm soát bọ phấn trắng trên cây con, ấu trùng và bọ phấn trưởng thành trên cây non.

Phương pháp cơ học

Phương pháp đơn giản nhất là thu thập lá bị nhiễm cùng với ấu trùng và rửa sạch bằng nước xà phòng bằng tay. Cách này tốn nhiều công sức, nhưng khá khả thi khi đàn ấu trùng còn nhỏ. Có thể xé lá xoăn và đốt. Để diệt ấu trùng, hãy dùng miếng bọt biển thấm dung dịch xà phòng giặt, chà nhẹ dọc theo mặt dưới của mỗi lá bị nhiễm.

Nên dùng bẫy dính để bắt côn trùng bay. Với số lượng nhỏ, có thể dùng băng dính bắt ruồi. Tuy nhiên, nếu ruồi trắng có số lượng lớn, tốt nhất nên dùng bẫy chuyên dụng.

Các nhà côn trùng học Mỹ phát hiện ra rằng ruồi trắng bị thu hút bởi màu vàng và xanh lam. Đặc điểm hành vi này của côn trùng trưởng thành đã thúc đẩy sự phát triển của một phương pháp bẫy chúng. Để thu hút côn trùng gây hại, người ta sơn chúng bằng những màu này. Bẫy có thể được làm từ một miếng bìa cứng hoặc ván ép.

Vậy, hãy cùng loại bỏ bọ phấn trắng trên cà chua bằng phương pháp tiên tiến nhất. Chúng tôi khuyên bạn nên:

• sơn một tấm bìa cứng màu vàng hoặc xanh (kích thước A4 sẽ đủ cho 1-2 m³);
• khoét một lỗ để treo, luồn dây qua;
• bôi một lớp Vaseline lên bề mặt (bạn có thể trộn với mật ong);
• Treo các dải băng dính Velcro xung quanh khu vực nhà kính ở độ cao 1,5-1,7 m.

Ruồi trắng bay sẽ bị thu hút bởi bề mặt sáng và bám vào khối dính. Vệ sinh bẫy định kỳ, cạo sạch khối dính cùng với ruồi. Sau đó, bôi một lớp Vaseline mới và treo tấm bìa cứng vào nhà kính.

Phương pháp sinh học

Ruồi trắng có kẻ thù tự nhiên ăn ấu trùng và con trưởng thành của chúng. Phổ biến nhất là bọ cánh ren và bọ rùa. Những loài côn trùng săn mồi này không chỉ ăn rệp mà còn ăn nhiều loại sâu bệnh nhỏ. Ruồi trắng nhà kính trên cà chua cũng không ngoại lệ. Một cách dễ dàng để loại bỏ những loài gây hại này khỏi vườn của bạn là thu thập bọ rùa bảy đốm (loại bọ đỏ quen thuộc với mọi người từ thời thơ ấu) hoặc bọ cánh cứng hai đốm tương tự. Một nhà kính tiêu chuẩn 2x6 m sẽ cần khoảng 10 con bọ bảo vệ này.

Rệp sư tử, hay ấu trùng rệp cánh ren, cũng có thể được nhìn thấy trên cây. Chúng là những loài côn trùng nhỏ màu xám với thân hình rộng thùng thình, trông giống như bọ cánh cứng không cánh. Rệp sư tử thường bám chặt vỏ của những con rệp mà chúng đã ăn. Bạn có thể chuyển ấu trùng rệp cánh ren vào nhà kính hoặc tìm kiếm ổ trứng của chúng: những quả bóng màu vàng, kích thước khoảng 1 mm, trên những "chân" dài và mỏng, nhô ra vuông góc với lá. Rệp cánh ren trưởng thành, cũng là loài săn mồi, cũng rất dễ bắt. Sinh vật màu xanh lục duyên dáng này có đôi cánh lớn, trong suốt và đôi mắt vàng biểu cảm.

Trong những nhà kính lớn, bạn có thể thử mua encarsia, một loài ong ký sinh nhỏ đẻ trứng vào cơ thể ấu trùng bọ phấn trắng. Thả côn trùng ra khỏi ống nghiệm trong nhà kính. Những trợ thủ nhỏ bé này sẽ tự mình xử lý dịch hại.

Phương pháp truyền thống

Một cách hiệu quả để diệt bọ phấn trắng trong nhà kính là xông khói toàn bộ căn phòng. Cách này có thể tiêu diệt bọ phấn trắng và ấu trùng, nhưng kén vẫn còn nguyên vẹn, vì vậy cần lặp lại quy trình xử lý khi thế hệ tiếp theo nở. Để xông khói, hãy rải mùn cưa lên khay nướng, làm ẩm bằng nước và đặt toàn bộ khay lên bếp điện.

Để xua đuổi ruồi trắng mới xâm nhập vào nhà kính, hãy phun thuốc thảo dược:

1. Lấy khoảng 100g cỏ thi, thái nhỏ, cho vào 1 lít nước, hãm trong 2 ngày.
2. Cắt nhỏ bồ công anh cùng với rễ, lấy 100g khối lượng và ngâm trong 1 lít nước trong 2-3 ngày.
3. Băm nhỏ 1 củ tỏi, thêm 0,5 lít nước và để trong 2-3 ngày.
4. Thay vì dùng củ tỏi, bạn có thể dùng phần thân tỏi hái từ luống tỏi. Bạn cần khoảng 100 g phần thịt thân tỏi và 1 lít nước.

Xịt dung dịch thu được lên cây cà chua và các cây trồng khác trong nhà kính để che giấu mùi hôi bằng hương thơm khó chịu. Nếu ruồi trắng không tìm được thức ăn, chúng sẽ rời khỏi nhà kính.