Trồng và chăm sóc cây Actinidia ngoài đồng, sinh trưởng và nhân giống

Dây leo thân gỗ hiếm khi được sử dụng trong làm vườn ở Nga. Tuy nhiên, công nghệ lai tạo hiện đại cho phép trồng các loại cây ngoại lai bên ngoài môi trường sống tự nhiên của chúng. Actinidia chắc chắn là loại dây leo phổ biến nhất, và việc trồng và chăm sóc nó rất được quan tâm bởi những người muốn trồng kiwi trong vườn nhà. Suy cho cùng, những loại quả này là quả của một loài thuộc chi này. Actinidia có khoảng 70 giống, mỗi giống có những đặc điểm riêng biệt.

Trồng cây cảnh lạ tại nhà

Những nỗ lực đầu tiên nhằm trồng cây Actinidia ở Nga và cải thiện khả năng chịu sương giá của chúng bắt đầu vào những năm 1930. Điều này đã dẫn đến sự phát triển của một số giống kiwi có năng suất cao và hương vị tuyệt hảo. Bạn có thể mua cây giống từ vườn ươm chuyên dụng hoặc tự trồng kiwi từ hạt.

Cách lấy hạt từ trái cây

Để có được hạt giống chất lượng cao, điều quan trọng là phải chọn những quả chín, không bị móp, nứt hoặc hư hỏng khác. Việc chiết xuất hạt Actinidia rất đơn giản:

1. Xay nhuyễn phần thịt quả.
2. Đặt vào vải thưa hoặc vải lưới.
3. Rửa sạch dưới vòi nước chảy để loại bỏ nước và bã.
4. Đặt hạt giống cây lên giấy.
5. Phơi khô ở nơi có bóng râm tối đa.

Nảy mầm hay không nảy mầm?

Hạt Actinidia không thể nảy mầm theo cách thông thường; vật liệu hạt phải được phân tầng:

1. Ngâm trong nước trong 4 ngày, thay nước hàng ngày.
2. Đặt vào trong một chiếc tất và chôn trong một thùng chứa có cát ướt.
3. Để trong phòng có nhiệt độ 19°C trong 1 tháng, lấy ra và rửa sạch bằng nước hàng tuần.
4. Đặt thùng chứa cát vào tuyết hoặc tủ lạnh trong 2 tháng.
5. Trở về phòng có nhiệt độ 11 °C.
6. Rửa sạch hạt giống hàng tuần cho đến khi chúng bắt đầu nảy mầm.

Trồng dưới đất

Để trồng kiwi, bạn cần chuẩn bị đất và chậu có kích thước phù hợp. Đầu tháng 3, gieo mỗi hạt giống, khi bắt đầu nở, xuống đất ẩm sâu 4-5 mm. Sự phát triển tiếp theo của cây con phụ thuộc vào việc chăm sóc cây con đúng cách. Cây trồng từ hạt bắt đầu ra quả muộn, khoảng 6-10 năm sau khi trồng.

Thành phần đất cần thiết và kích thước thùng chứa

Chậu trồng Actinidia phải rộng rãi và đủ sâu. Chậu trồng đầu tiên phù hợp cho cây leo nên có dung tích trên 12 lít. Trồng Actinidia trong chậu đòi hỏi đất chất lượng cao, giàu dinh dưỡng. Độ pH của đất nên từ 5,5 đến 7. Bạn có thể tự tạo hỗn hợp đất bằng cách trộn các thành phần sau:

• 4 lít đất vườn;
• 4 lít lá thông mục hoặc than bùn có tính axit;
• 2 lít cát;
• 2 lít mùn cỏ.

Phải mất bao lâu để cây con nảy mầm?

Actinidia mất nhiều thời gian để nảy mầm. Hạt bắt đầu phân chia khoảng 2-3 tháng sau khi quá trình phân tầng bắt đầu.

Đặt các thùng chứa ở nơi ấm áp trên bệ cửa sổ có nhiều ánh sáng sẽ giúp bạn có được những chồi khỏe mạnh sau 15 ngày trồng xuống đất.

Cây con trồng từ hạt đạt chiều cao 2,5 cm vào cuối năm đầu tiên. Năm tiếp theo, chồi sẽ cao tới 35 cm, và năm tiếp theo nữa là 1 m. Ở độ tuổi này, cây đã sẵn sàng để cấy ghép vào vị trí cố định.

Loại bỏ và trồng lại cây đã nảy mầm

Để đảm bảo thụ phấn tốt cho Actinidia lưỡng tính và cho quả, cần trồng dây leo của cả hai giới gần nhau. Cây giống thừa sẽ được loại bỏ dựa trên giới tính sau lần ra hoa đầu tiên. Cứ 7-10 cây cái thì cần 1-2 cây đực; nếu không, việc thụ phấn tốt và năng suất cao là không thể.

Cây giống được chọn để cấy ghép được trồng vào các hố riêng biệt, cách nhau 1,5-2 m. Quy trình như sau:

1. Đào hố có đường kính và độ sâu 0,6m trong vòng 14 ngày.
2. Đặt 10 cm vật liệu thoát nước ở dưới đáy.
3. Lấp đầy một nửa lỗ bằng hỗn hợp đất, mùn, tro gỗ và supe lân.
4. Đặt cây actinidia vào lỗ và lấp đất lên, để lại phần cổ rễ nhô lên trên bề mặt.
5. Tưới nước cho cây.
6. Trải lớp phủ quanh gốc cây.

Chăm sóc thêm

Sau khi trồng, cây Actinidia cần được chăm sóc đúng cách. Cây cần được hỗ trợ chắc chắn bằng giàn leo, và các chồi non cần được uốn nắn và buộc lại. Hơn nữa, cây phát triển tốt trong điều kiện môi trường thuận lợi.

Nhiệt độ và độ ẩm

Actinidia là loài cây rụng lá, vì vậy nếu nhiệt độ sinh trưởng thay đổi theo mùa, cây sẽ rụng lá và chuyển sang giai đoạn ngủ đông. Hiện tượng tương tự cũng xảy ra do thiếu độ ẩm.

Vào mùa đông, cây cần nhiệt độ 7-10 °C; trong phòng ấm và nhà kính, tán lá trên dây leo sẽ được bảo quản.

Cây vẫn phát triển bình thường ở nhiệt độ 20°C. Khi ngủ đông, một số loài Actinidia có thể chịu được nhiệt độ thấp tới -45°C.

Chiếu sáng và thông gió của nơi này

Actinidia phát triển tốt ở những nơi có nắng hoặc râm mát. Lý tưởng nhất là cây cần được chiếu sáng kết hợp với bóng râm một phần vào buổi chiều. Vị trí đặt cây cần được che chắn khỏi gió mạnh và gió lùa.

Tưới nước và bón phân

Actinidia ưa đất ẩm, vì vậy hãy tưới nước cho cây khi đất khô. Trong thời kỳ khô hạn, hãy tưới nước bốn ngày một lần với lượng nước 80 lít cho mỗi cây.

Chỉ cần bón phân vào đất trong khi tưới nước nhiều lần trong một mùa:

• vào đầu mùa xuân, bón phân đạm là đủ;
• khi bắt đầu hình thành quả, bạn có thể bổ sung hỗn hợp kali-lân với một lượng nhỏ nitơ;
• Sau khi thu hoạch có đủ kali và phốt pho.

Sự hình thành bụi rậm

Tán lá Actinidia bắt đầu hình thành sau ba năm trồng. Cây nên được cắt tỉa theo quy trình sau:

1. Vào đầu mùa xuân, cần tỉa bớt các chồi non để tránh làm tán cây dày lên.
2. Vào mùa hè, có thể ngắt cành để làm chậm tốc độ phát triển của cây nho.
3. Vào mùa thu, những cây trên 10 năm tuổi được trẻ hóa. Chồi được cắt ngắn còn 25 cm.
4. Mùa đông là thời điểm cần cắt tỉa hợp lý. Cần loại bỏ những cành mọc chéo, cành dày và cành mọc hướng xuống dưới.

Chuyển khoản

Nên trồng lại cây trưởng thành vào mùa xuân hoặc mùa thu để tránh thời kỳ chảy nhựa. Nên lắp đặt giá đỡ cho cây Actinidia trước và chuẩn bị hố trồng. Cẩn thận đào cây lên khỏi mặt đất để tránh làm hỏng hệ thống rễ nông.

Bệnh tật và sâu bệnh

Các bệnh nguy hiểm của cây Actinidia là:

• đốm;
• thối quả;
• bệnh phấn trắng.

Phòng ngừa và điều trị nhiễm nấm bằng cách phun dung dịch pha loãng Bordeaux, soda hoặc thuốc diệt nấm hóa học.

Trồng ở đất trống khiến cây Actinidia trở thành đối tượng chú ý của các loài côn trùng gây hại:

• bọ vỏ cây;
• bướm đêm hình học;
• cánh ren;
• bọ cánh cứng.

Có thể bảo vệ cây bằng cách phun thuốc trừ sâu hóa học hoặc chế phẩm có chứa đồng vào mùa xuân và mùa thu.

Cách nhân giống cây trồng tại nhà

Có một số phương pháp nhân giống để trồng hoa Actinidia:

• giâm cành;
• nhánh cung;
• rễ con;
• hạt giống.

cây giống

Actinidia có thể được trồng không chỉ từ hạt mà còn từ nhiều loại cây con. Ưu điểm chính của phương pháp nhân giống này là ra quả nhanh. Cây con trồng từ hạt không đảm bảo duy trì được các đặc điểm của giống, trong khi cây non vẫn giữ được tất cả các đặc điểm của loài. Nhân giống sinh dưỡng giúp đơn giản hóa việc lựa chọn cây theo giới tính, do đó giới tính của cây con được xác định trước khi ra hoa.

Cành giâm

Actinidia được nhân giống bằng cách giâm cành theo hai loại:

1. Xanh. Vào mùa hè, cắt cành giâm dài 0,5-1 m và chia thành từng đoạn, mỗi đoạn ba lá. Giâm cành trong hỗn hợp cát-mùn và phủ màng bọc thực phẩm, tưới nước và phun thuốc khi cần thiết. Vào mùa xuân, trước khi mùa sinh trưởng bắt đầu, có thể trồng cây ở vị trí cố định.
2. Giâm cành gỗ. Giâm cành nên được thực hiện vào mùa thu và bảo quản theo chiều dọc trong cát ở nhiệt độ khoảng 3°C. Vào mùa xuân, cành nên được trồng trong nhà kính và chăm sóc như cành xanh.

Đặc điểm chăm sóc vào mùa đông

Vào mùa đông, cần phải nhấc cây nho ra khỏi giá đỡ, đặt xuống đất và phủ một lớp che chắn phù hợp:

• cành thông;
• lá khô;
• than bùn;
• vật liệu đặc biệt.

Có thể đặt mồi tẩm thuốc độc dưới cây để thu hút các loài gặm nhấm có thể làm tổ ở đó.

Cây có ra quả không?

Actinidia chỉ có thể kết trái tốt khi hoa cái được thụ phấn từ phấn hoa của cây khác giới. Do đó, điều quan trọng là phải phân biệt cây đực với cây cái trong quá trình ra hoa:

1. Cụm hoa đực được hình thành từ 3 nụ, ở giữa có nhiều nhị và không có phôi quả.
2. Hoa cái mọc riêng biệt trên các cuống riêng biệt. Một phôi riêng biệt với đầu nhụy tỏa ra có thể nhìn thấy ở giữa nụ; số lượng nhị ít và ngắn hơn đáng kể.

Bạn có cần tiêm vắc-xin không?

Nếu bạn muốn có cây dây leo lưỡng tính, bạn có thể ghép một phần của cây có một giới tính vào gốc ghép của cây có giới tính ngược lại. Quy trình này thường được thực hiện vào mùa hè bằng cách nảy chồi hoặc giao phối, tương ứng bằng cách sử dụng nụ hoa Actinidia hoặc giâm cành.

Thu hoạch quả và quả mọng

Quả Actinidia đầu tiên có thể được thu hoạch sau 3-6 năm trồng, chín từ cuối tháng 8 đến cuối mùa thu. Một cây trưởng thành cho 12-60 kg quả mỗi năm. Để thu hoạch đúng cách, hãy lắc quả lên một tấm vải từ độ cao thấp. Để làm điều này, hãy lắc nhẹ dây leo; những quả chín xanh sẽ nhanh chóng rụng, trong khi những quả chưa chín vẫn còn.

Những giống cây nào thích hợp để trồng tại nhà?

Mặc dù có rất nhiều giống Actinidia, nhưng chỉ một số ít được trồng trong các khu vườn ở Nga. Người ta ưu tiên các giống cây chịu được mùa đông và các giống lai có thể chịu được khí hậu lạnh.

lai

Đặc điểm của loại dây leo này:

• khả năng chống băng giá;
• quả mọng lớn;
• hương vị tráng miệng ngọt ngào.

Các giống Actinidia lai phổ biến: Konfetnaya, Kyiv krupnoplodnaya, Souvenir.

Màu tím

Sự khác biệt của loại hình Trung Quốc:

• ưa bóng râm;
• năng suất cao;
• quả mọng màu tím ngọt;
• khả năng chống chịu sương giá kém.

Giraldi

Một trong những phân loài của Actinidia Agruta có những đặc điểm độc đáo:

• quả ngọt lớn;
• chín muộn.

Giống này rất hiếm và hiếm khi được tìm thấy trong tự nhiên. Alevtina, Iuliania và Tuzemka được trồng trong vườn.

Đa thê

Đặc điểm của loài:

• dây leo cao tới 5 m;
• lá xanh có đốm bạc;
• hoa có màu trắng bóng;
• quả mọng nặng tới 3 g.

Các giống điển hình: Có hoa văn và màu mơ.

Kolomikta

Phân loài này có đặc điểm:

• khả năng chống băng giá;
• chiều cao lên tới 10 m;
• lá có gân lá phủ đầy lông tơ màu đỏ;
• cây đực có màu sắc sặc sỡ;
• quả 2-2,5 cm có màu đỏ hoặc màu đồng;
• Quả mọng chín vào tháng 8.

Actinidia được trồng phổ biến nhất là Lakomka, Waffle và Dứa.

Arguta

Đặc điểm đặc trưng của loài:

• dây leo dài tới 30 m;
• lá có răng cưa dài khoảng 15 cm;
• hoa trắng thơm;
• quả xanh hình cầu;
• chín vào cuối tháng 9.

Các giống nổi tiếng: Primorskaya, Samoplodnaya, Krupnoplodnaya.

Quả dứa

Giống này có đặc điểm sinh trưởng nhanh và năng suất cao. Quả hình bầu dục, vỏ xanh, hơi ngả đỏ khi chín. Thịt quả có hương vị đậm đà, thoang thoảng mùi dứa.

Hayward

Giống kiwi New Zealand có đặc điểm sau:

• khả năng kháng bệnh cao;
• khả năng chống sương giá xuống tới -25 °C.
• chín vào giữa tháng 10;
• quả hình bầu dục lớn có màu xanh nâu;
• vị chua ngọt.

Có thể cấy cây ra đất trống được không?

Khi lớn lên, cây leo đạt kích thước lớn và cần không gian rộng rãi. Actinidia có thể được trồng ngoài đất trống, trong nhà kính cao, hoặc trồng riêng lẻ trong chậu. Đối với đất trống trong vườn, tốt nhất nên trồng các giống thích nghi với từng vùng cụ thể.

Đặc điểm phát triển ở các vùng khác nhau của Nga

Đã trồng Kiwi tại một ngôi nhà gỗ ở vùng Moscow Ở vùng Leningrad, nếu chăm sóc cây cẩn thận, bạn có thể đạt được năng suất thu hoạch ổn định. Điều quan trọng là chọn giống Kolomikta actinidia, vì chúng không cần nơi trú đông và có thể chịu được nhiệt độ xuống tới -20°C.

Ở vùng Krasnodar, người ta có thể trồng bất kỳ loại cây nào, vừa để thu hoạch nhiều vừa để trang trí.

Ở miền trung nước Nga, nên trồng các giống nho Kolomikta và Arguta, vốn thích nghi tốt với khí hậu ôn đới. Những giống nho này có thể chịu được sương giá mùa xuân và băng giá thường xuyên, nhưng để tránh thiệt hại, nên cách nhiệt cho cây nho trong mùa đông.

Ở Siberia, hoa Actinidia có thể được trồng trong nhà kính hoặc được che phủ cẩn thận cho mùa đông. Các giống phù hợp cho khu vực này bao gồm Priusadebnaya và Sakhalinskaya.