Mô tả 5 giống Actinidia kolomikta tốt nhất, hướng dẫn trồng và chăm sóc

Actinidia kolomikta là một loại dây leo rụng lá, hoàn toàn chịu được sương giá Siberia. Loài cây này mới xuất hiện trong vườn gần đây. Quả Actinidia có vị giống kiwi, nhưng chỉ dài 3 cm. Cây ra quả khi có cả cây đực và cây cái trong cùng một lô vườn. Cây bắt đầu ra quả sớm nhất vào năm thứ ba của cây và kéo dài đến 30 năm.

Đặc điểm đặc trưng của kolomikta

Actinidia kolomikta là một loại cây leo thân bụi lâu năm. Nó được trồng làm cây cảnh và cây ăn quả. Nó thuộc chi Actinidia. Cây này cùng họ với kiwi. Mặc dù quả không to bằng, nhưng ngọt và giàu vitamin C, cùng với lớp vỏ mịn. Ở Viễn Đông, quả mọng được gọi là kishmish (theo tên giống nho).

Diện tích trồng trọt

Loài cây này có nguồn gốc từ Viễn Đông. Nó được tìm thấy ở Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, miền Nam Khabarovsk Krai và Sakhalin, vùng Amur và Primorsky, và các đảo phía Nam của quần đảo Kuril. Vào đầu thế kỷ 20, Ivan Michurin đã bắt đầu lai tạo Actinidia bản địa ở Viễn Đông. Ý tưởng trồng cây này ở miền Trung nước Nga của ông đã được nhiều nhà khoa học Liên Xô áp dụng. Actinidia đã xuất hiện ở vùng Ural, vùng Moscow, miền Trung nước Nga và thậm chí cả ở các vùng phía Bắc. Nó đã được trồng làm cây ăn quả và quả mọng trong vườn nhà từ cuối thế kỷ trước.

Lịch sử lựa chọn

Nhà khoa học Ivan Michurin rất hứng thú với việc trồng trọt Actinidia. Ông tin chắc rằng quả của loài cây này không hề thua kém nho về hương vị. Các nhà lai tạo Liên Xô đã phát triển nhiều giống Actinidia mới trong nhiều năm, chủ yếu là theo phương pháp tự chọn.

Cây trồng này được công nhận chính thức vào cuối thế kỷ 20. Đến năm 2012, 28 giống Actinidia kolomikta đã được phát triển. Công tác nhân giống được tiến hành tại các Trạm Trồng trọt Thực nghiệm Viễn Đông, Zhiguli và Moscow.

Mô tả thực vật

Loài dây leo thân gỗ này cao từ 3-9 mét hoặc hơn, với đường kính thân cây 5 cm. Các chồi quấn quanh thân cây theo chiều ngược chiều kim đồng hồ quanh bất kỳ giá đỡ nào chúng gặp phải. Cây phát triển rất nhanh, đạt chiều cao 1,45 mét chỉ trong một mùa.

Kolomikta là loại cây chịu được mùa đông tốt nhất trong số các loại cây họ Actinidia.

Cây có thể chịu được nhiệt độ xuống tới -46-50 độ C. Cây có thể được trồng ở vùng khí hậu lạnh, nơi không có sương giá kéo dài 3-5 tháng.

Lá có thể đổi màu. Cây non có màu đồng, sau đó chuyển sang màu xanh lục, và đến năm thứ ba, xuất hiện những đốm màu hồng tươi hoặc trắng. Vào mùa thu, lá chuyển sang màu vàng, đỏ thẫm và đỏ tía. Phiến lá hình trứng, đầu nhọn và mép lá có răng cưa. Hiện tượng đốm lá có thể thấy rõ ở những cây dây leo mọc ở vùng nắng.

Ra hoa và kết trái

Actinidia kolomikta bắt đầu nở hoa vào năm thứ ba đến năm thứ năm. Hoa nở vào tháng Năm và tháng Sáu, kéo dài khoảng 19 ngày. Hoa nhỏ, năm cánh hoa màu trắng và có mùi chanh nồng nàn. Loài cây đơn tính này có thể có cả hoa đực và hoa cái. Hoa nhị mọc thành cụm, mỗi cụm ba hoa. Hoa nhụy mọc đơn lẻ trên một cuống dài, có bầu nhụy và đầu nhụy nhiều tia ở giữa.

Để đảm bảo thụ phấn, bạn cần cả cây bụi đực và cái trong vườn. Hoa cái có nhị bất thụ, trong khi hoa đực không có bầu nhụy. Nếu bạn trồng một cây leo chỉ có một giới tính trong vườn, bạn sẽ không thể ra quả. Cây cần thụ phấn chéo.

Quả là loại quả mọng hình trụ ăn được, màu xanh lục, đỏ hoặc vàng, có sọc dọc trên vỏ. Kích thước quả khoảng 3 cm. Quả chỉ hình thành trên dây leo cái; cây đực cần thiết cho việc thụ phấn.

Quả chín dần, từ tháng 8 đến đầu tháng 9. Quả chứa nhiều hạt nhỏ, sẫm màu. Vỏ quả nhẵn, có thể ăn cả quả. Một cây trưởng thành có thể cho tới 30 kg quả.

Hương vị và phạm vi ứng dụng của quả mọng

Quả chưa chín có vị chua và cứng. Quả chín mềm, thơm và hơi ngọt, có hương vị tương tự như dứa hoặc táo. Quả chín rụng xuống đất. Quả mọng chứa nhiều vitamin C hơn cả chanh hoặc cam. Quả chín được hái và ăn tươi. Chúng được dùng để làm mứt, nước ép, rượu mùi, mứt trái cây và món tráng miệng. Quả cũng có thể được sấy khô và bảo quản.

Actinidia đực và cái: sự khác biệt

Cây sẽ ra quả nếu bạn trồng cả cây đực và cây cái trong vườn. Cứ 4-5 cây cái, bạn cần một cây đực. Chỉ có thể xác định được loại cây khi cây ra hoa.

Giống đực tạo ra hoa thành từng chùm ba bông, không có nụ ở giữa nhưng có nhiều nhị cao. Giống cái tạo ra hoa đơn độc, với bầu nhụy rõ ràng ở giữa, đầu nhụy lớn hình tia và nhị ngắn, ít.

Hầu hết các giống Actinidia đều là đơn tính, nhưng cũng có những giống tự thụ phấn. Trước khi mua cây giống, hãy hỏi người bán xem cây có cần thụ phấn không.

Các giống và giống cây trồng tốt nhất

Nhiều giống Actinidia thú vị đã được phát triển. Tất cả đều được chia thành cây đực và cây cái. Khi mua cây giống, điều quan trọng là phải hiểu rõ đặc điểm và kiểu ra hoa của cây.

Adam

Dạng đực này phù hợp với tất cả các giống cái. Loài dây leo trang trí này cao tới 3,95 mét và cần có giá đỡ. Vào năm thứ 3 hoặc thứ 4, lá màu xanh lục chuyển sang màu trắng vào cuối tháng 5 và chuyển sang màu hồng vào mùa hè. Cây càng già và càng nhận được nhiều ánh sáng mặt trời, lá càng thường xuyên chuyển sang màu hồng. Hoa được thu hái thành từng chùm, mỗi chùm ba bông, và không kết quả. Loài dây leo này được dùng để trang trí vòm, tường và giàn cây.

Tháng 9

Giống cái. Cần có cây thụ phấn để quả phát triển. Cây leo cao tới 3,95 mét và cần được hỗ trợ. Lá màu xanh lục chuyển sang màu trắng và sau khi ra hoa chuyển sang màu đỏ thẫm. Quả có màu xanh lục hơi vàng, trông giống quả lý gai. Quả chín vào cuối mùa hè.

Quả mọng có vị ngọt và chua, gợi nhớ đến dứa và táo. Quả chín tự rụng. Cây bắt đầu ra quả vào năm thứ ba và kéo dài đến 30 năm.

Quả dứa

Cây cái. Thân leo cao tới 6 mét. Ra hoa vào tháng 6, năm thứ ba. Quả mọng màu xanh lục pha đỏ, kích thước 2,5-3 cm. Hương vị hơi giống quả dứa. Quả chín vào tháng 8.

Thơm

Giống cái. Bắt đầu ra quả vào năm thứ 3 hoặc thứ 4 của cuộc đời. Quả chín vào tháng Tám. Quả mọng màu vàng nhạt, hình trụ, có sọc dọc nhạt trên vỏ quả nhẵn. Quả có vị ngọt và hương thơm của nho Muscat.

Vitacola

Cây cái. Giống cây trồng tại Séc. Thân leo cao 2,9-4 mét. Cành non phát triển 1 mét mỗi năm. Actinidia nở hoa vào tháng Năm và quả chín vào tháng Tám. Quả mọng lớn, đường kính 4,5 cm, hình thuôn dài, màu vàng nhạt và hơi ngọt. Cây bắt đầu ra quả từ năm thứ ba. Lá có màu sắc trang trí; những đốm trắng và hồng bắt đầu xuất hiện vào năm thứ ba của vòng đời cây.

Phương pháp trồng và nhân giống

Actinidia kolomikta được nhân giống bằng hạt, giâm cành và chiết cành. Bạn có thể mua cây giống 1-2 năm tuổi đã làm sẵn và trồng vào mùa xuân (tháng 4-5) trong vườn nhà.

nhánh cung

Vào mùa xuân, khi lá xuất hiện, chồi bên dưới được uốn cong xuống đất và phủ một lớp đất dày. Phần ngọn nên để lộ ra. Mùa tiếp theo, chồi đã ra rễ được cắt khỏi cây mẹ và trồng ở vị trí cố định.

Cành giâm

Giâm cành non xanh, dài 12 cm, được lấy vào tháng Sáu. Mỗi giâm cành nên có khoảng ba nụ, sau đó cắt bỏ lá. Giâm cành được ngâm trong nước có pha Kornevin trong vài ngày, sau đó cắm vào chậu ẩm và đậy kín bằng chai nhựa không đáy. Giâm cành được phơi nắng và tưới nước hàng ngày. Khi đã ra rễ, giâm cành được cấy cùng với đất vào hố đã chuẩn bị sẵn ở vị trí cố định. Trước khi trú đông, cây con được cách nhiệt bằng một lớp phủ dày.

Cành giâm hóa gỗ

Cành giâm từ chồi năm ngoái được cắt vào mùa xuân hoặc đầu mùa hè. Cành giâm dài 12-15 cm được ngâm trong nước có pha chất kích thích sinh trưởng, sau đó trồng vào giá thể than bùn-cát ẩm. Chậu giâm cành nên được đặt trong phòng ấm hoặc đậy bằng chai nhựa không đáy. Đất cần được tưới nước định kỳ. Khi cành giâm đã ra rễ, nên cấy vào vị trí cố định.

Hạt giống

Cây nho trồng từ hạt không thừa hưởng đặc điểm của cây mẹ. Không thể xác định trước loại cây tương lai. Hạt giống mới thu hoạch được sử dụng để trồng. Gieo hạt vào mùa xuân, sau khi phân tầng hạt trong cát ẩm suốt mùa đông. Cây con có thể được trồng trong chậu và sau đó chuyển ra ngoài trời vào tháng Năm.

Lựa chọn và chuẩn bị địa điểm

Khi chọn vị trí trồng, điều quan trọng cần nhớ là cây bụi sẽ phát triển ở cùng một vị trí trong nhiều thập kỷ. Actinidia chịu bóng râm, nhưng chỉ phát triển tốt dưới ánh nắng mặt trời đầy đủ. Ánh nắng gay gắt có thể làm cháy lá cây, vì vậy nên che bóng cho tán lá khi thời tiết nóng.

Actinidia không phát triển tốt trên đất sét, đất kiềm hoặc đất ngập nước quá mức. Cây phát triển tốt trên đất thịt pha cát và đất thịt pha cát.

Đất phải màu mỡ, có tính axit trung tính và tơi xốp.

Để trồng cây con, hãy đào một hố sâu và rộng 50 cm. Trộn đất đào được với nửa xô phân trộn, bổ sung khoáng chất (supe lân, kali sunfat, amoni nitrat), than bùn và cát. Sử dụng 50 gram mỗi loại phân bón. Tránh sử dụng vôi hoặc các chất có chứa clo khi trồng. Chừa khoảng cách 1,5-2 mét giữa các cây tiếp theo.

Hướng dẫn trồng cây từng bước

Cách trồng cây giống kolomikta actinidia:

1. Hai tuần trước khi trồng, đào một hố sâu và rộng 50 cm, trộn đất với phân bón.
2. Đổ một lớp sỏi nhỏ vào đáy hố, sau đó thêm một ụ đất màu mỡ.
3. Đặt cây con lên gò đất và phủ đất lên rễ. Cổ rễ phải cao hơn mặt đất.
4. Sau khi trồng, nén nhẹ đất xung quanh cây con. Đổ 2 xô nước dưới rễ cây.

Đặc điểm chăm sóc ở vùng đất trống

Giống như bất kỳ loại cây cảnh nào, Actinidia kolomikta cần được chăm sóc thường xuyên. Trong thời kỳ hạn hán, cây cần được tưới nước và bảo vệ trước khi thời tiết mùa đông giá lạnh. Để cây ra quả tốt hơn, nên bón phân hữu cơ và khoáng chất.

Tưới tiêu và bón phân

Actinidia là loại cây ưa ẩm. Nếu thời tiết khô hạn kéo dài, cây bụi cần được tưới nước ít nhất một lần một tuần. Nếu mực nước thấp, cây sẽ rụng lá. Tưới 2-5 xô nước dưới gốc cây.

Để cây sinh trưởng bình thường và đậu quả tốt, cần bón phân. Vào mùa xuân và trong thời kỳ đậu quả, cây Actinidia được bón phân đạm, kali và phốt pho.

Vào mùa thu, sau khi thu hoạch quả mọng, cần bổ sung kali và phốt pho vào đất để đảm bảo cây trồng sống sót qua mùa đông. Bón 35 gam mỗi loại phân bón cho 12 lít nước.

Bón lót đất

Có thể phủ đất xung quanh cây bằng xơ nông nghiệp, cỏ khô hoặc mùn cưa. Lớp phủ sẽ làm giảm sự bốc hơi nước và ngăn ngừa cỏ dại phát triển.

Lắp đặt giá đỡ

Actinidia được trồng ngay gần giá đỡ (vòm hoặc giàn) mà nó sẽ leo lên, hoặc một giàn leo đặc biệt được lắp đặt sau đó, vào năm thứ hai của cây. Trong vài năm đầu, các chồi được uốn nắn và buộc vào giá đỡ. Sau đó, cây sẽ tự leo. Chiều cao giá đỡ tối ưu là 1,9-2,45 mét.

Cắt tỉa

Vào năm thứ hai của cây, đầu mùa xuân, trước khi nhựa cây bắt đầu chảy, nên thực hiện lần cắt tỉa đầu tiên: giữ lại hai chồi chính và cắt bỏ tất cả các chồi còn lại. Vào những năm khác, vào cuối mùa thu, sau khi lá rụng, hãy tỉa bớt tán cây. Không nên cắt tỉa tạo hình vào mùa xuân, vì đây là thời điểm cây có dòng nhựa chảy mạnh. Vào năm thứ 7 đến năm thứ 9, nên cắt bỏ thân cây già và chuyển phần thân cây sang chồi non.

Nơi trú ẩn cho mùa đông

Nhu cầu che chắn cẩn thận trước mùa đông phụ thuộc vào loại Actinidia và mức độ khắc nghiệt của mùa đông. Các giống cây chịu lạnh và cây trồng ở vùng khí hậu ôn đới không cần cách nhiệt. Một lớp than bùn hoặc lá khô dày sẽ phủ lên đất trước mùa đông. Ở các vĩ độ phía bắc, chồi non được nhổ khỏi giá đỡ, bọc trong vải bố hoặc xơ nông nghiệp và đặt xuống đất. Vào mùa đông, tuyết sẽ được bổ sung vào đất.

Bệnh tật và sâu bệnh: điều trị và phòng ngừa

Cây hiếm khi bị bệnh. Cây bụi yếu dễ bị nấm tấn công trong thời tiết mưa và ấm. Các bệnh phổ biến nhất là bệnh phấn trắng (lớp phủ màu trắng trên lá) và bệnh phyllostictosis (các đốm đen và lỗ trên phiến lá). Để phòng ngừa, hãy phun thuốc diệt nấm (Fitosporin-M, Gamair, Topaz, Skor) lên lá vào đầu mùa xuân.

Vào thời tiết nóng, lá cây dễ bị rệp, sâu bướm và nhện đỏ tấn công. Phun dung dịch xà phòng-tro và thuốc trừ sâu (Fitoverm, Actellic) giúp xua đuổi côn trùng. Mèo thích ăn nhựa cây nho và quả mọng chín.

Đánh giá về giống

Valeria Antonovna, 48 tuổi.

Lần đầu tiên, thay vì hai cây cái và một cây đực, tôi mua ba cây đực. Chúng nở hoa rất đẹp và thơm, nhưng không ra quả. Lần tiếp theo, vào mùa xuân, tôi mua một cây giống ra hoa ba năm tuổi và xác định loại cây bằng hoa. Giờ đây, vào tháng Tám, vườn nhà tôi cho ra những quả mọng ngọt ngào trông giống cả lý gai và kiwi.