Cách điều trị bệnh thối rễ ở dưa chuột và cách chống lại bệnh này bằng thuốc và các bài thuốc dân gian

Thối rễ dưa chuột là một trong những vấn đề phổ biến và khó giải quyết nhất mà người làm vườn phải đối mặt. Do bị thối rễ, dưa chuột bắt đầu héo khi thời tiết khô hanh, như thể thiếu độ ẩm. Vì vậy, người làm vườn thường tăng cường tưới nước, khiến bệnh càng dễ phát triển. Điều quan trọng là phải hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh và biết cách xử lý khi bệnh đã tiến triển nặng.

Nguyên nhân gây thối rễ

Nguyên nhân chính gây thối rễ bao gồm nhiệt độ quá thấp hoặc quá cao, nhiệt độ thay đổi đột ngột và tưới nước quá lạnh cho cây. Gieo hạt không đúng cách và đất quá chặt cũng có thể góp phần gây thối rễ. Trước khi gieo hạt, hãy làm ấm đất đến 15 độ C.

Thông thường, nguyên nhân gây thối dưa chuột có thể là do sử dụng phân trộn trên luống mà trước đó đã trồng cây bị ảnh hưởng, vì vi sinh vật gây bệnh vẫn tồn tại và sinh sôi trong phân trộn ấm vào mùa đông.

Tác nhân gây thối rữa là ai?

Bệnh thối rễ dưa chuột do nhiều loại vi sinh vật có hại gây ra. Những loại phổ biến và nguy hiểm nhất bao gồm:

1. Pythium debaryanum – vi sinh vật này tấn công rễ trong quá trình nảy mầm, khiến dưa chuột bị thối rễ, lá và lá mầm chuyển sang màu vàng.
2. P. ultimum là một loại nấm gây bệnh ảnh hưởng đến 150 loài thực vật khác nhau ngoài dưa chuột. Bệnh này lây lan qua tuyến trùng.
3. P. aphanidermatum tấn công hơn 80 loài thực vật, nhưng gây thiệt hại lớn nhất cho dưa chuột, cũng như đậu nành và cà chua. Loài này sinh sản trong các mô bị ảnh hưởng trong quá trình thay rễ.

Các triệu chứng của bệnh nhiễm trùng dưa chuột

Dấu hiệu đầu tiên cho thấy dưa chuột của bạn bắt đầu bị thối xuất hiện sau khi cấy cây xuống đất hoặc nhà kính.

1. Thân dưa chuột chuyển sang màu nâu và bắt đầu thối rữa.
2. Lá bắt đầu chuyển sang màu vàng.
3. Các vết nứt hình thành ở phía dưới của chồi trung tâm.
4. Rễ cây chuyển sang màu nâu và mềm.
5. Ở giai đoạn tiến triển của bệnh, buồng trứng bắt đầu teo lại.

Bệnh thối rễ tiến triển đặc biệt nhanh ở nhiệt độ thấp (dưới 16°C) và cao (trên 27°C). Nếu bạn nhận thấy những dấu hiệu này trên cây, cần xử lý ngay lập tức, nếu không dưa chuột sẽ chết.

Cách chống thối rễ

Có nhiều phương pháp khác nhau để chống thối rễ. Tốt nhất là ngăn ngừa ngay từ đầu bằng cách thực hiện các biện pháp phòng ngừa. Tuy nhiên, nếu quá trình này đã bắt đầu, bạn vẫn có thể giảm đáng kể nguy cơ thối rễ trở lại.

Trước hết, cần loại bỏ những bụi cây đã bị ảnh hưởng nặng. Giảm lượng nước tưới và đưa độ ẩm bên trong nhà kính hoặc luống ươm về mức bình thường - không nên quá 80%.

Thuốc điều trị

Có nhiều sản phẩm khác nhau giúp chống thối rễ, cả sản phẩm sinh học và hóa học.

Sinh học

Việc sử dụng chế phẩm sinh học không chỉ giúp chữa các bệnh như thối rễ mà còn giúp tăng đáng kể năng suất cây trồng.

1. Alirin-B, một sản phẩm dạng viên dùng để chống nấm bệnh, có hiệu quả chống thối rữa. Thuốc không gây nguy hiểm cho người và không tích tụ trong quả. Bụi cây được xử lý cũng làm giảm nồng độ axit ascorbic và nitrat.
2. Gamair, một loại thuốc diệt nấm có dạng bột hoặc viên, cũng được sử dụng để chống lại các bệnh do nấm. Nó cũng được dùng để khử trùng đất. Rễ cây bị thối được xử lý bằng dung dịch một viên cho mỗi 5 lít nước.
3. Cây bị thối có thể được xử lý bằng thuốc diệt nấm phổ rộng Fundazol. Thuốc này chỉ nên được sử dụng trong những trường hợp nghiêm trọng và cần thận trọng vì nó được phân loại là loại nguy hiểm Loại II.
4. Trichodermin cũng được sử dụng để trị thối rễ. Đây là một loại thuốc diệt nấm sinh học có nguồn gốc từ nấm Trichoderma. Nó an toàn cho người và thậm chí có thể sử dụng trước khi ăn dưa chuột.
5. Gliocladin rất hiệu quả trong việc điều trị thối rễ. Giống như Trichodermin, nó chứa một chủng Trichoderma. Nó có hiệu quả chống lại bệnh héo rũ do nấm Fusarium trên đất được bón phân hữu cơ vượt mức tiêu chuẩn. Gliocladin duy trì hiệu quả bảo vệ lên đến sáu tuần.

Hóa chất

Nếu bệnh đã tiến triển và bụi cây bắt đầu thối rữa, thuốc Previkur có thể giúp ích.

Phải pha loãng dung dịch trong nước theo tỷ lệ 20 ml chế phẩm trên 10 lít và tưới cây bằng dung dịch thu được.

Sau năm ngày, bạn có thể tưới dưa chuột bằng dung dịch Fitolavin được pha chế theo cách tương tự và xử lý đất bằng chế phẩm sinh học Gamair và Alirin-B để phục hồi hệ vi sinh vật bị hư hại do hóa chất.

Các bài thuốc dân gian để chống lại bệnh tật

Rắc phấn, tro hoặc than củi nghiền nát lên cổ rễ, phần ngọn thân rễ và gốc thân. Điều này sẽ giúp làm chậm quá trình thối rữa. Một bài thuốc dân gian khác: chuẩn bị hỗn hợp phấn (3 thìa canh), đồng sunfat (1 thìa cà phê) và nửa lít nước, rồi đắp vào gốc thân và ngọn rễ.

Cách xử lý bụi cây trong nhà kính

Dưa chuột trồng trong nhà kính đặc biệt dễ bị thối rễ. Tình trạng này đặc biệt nghiêm trọng đối với dưa chuột được trồng trên đất nơi trước đây đã từng trồng dưa chuột.

Để ngăn ngừa sự phát triển và lây lan của nấm mốc trong đất, điều cần thiết là phải bảo dưỡng nhà kính đúng cách. Vệ sinh nhà kính mỗi mùa thu. Xử lý các bộ phận bằng gỗ của nhà kính bằng đồng sunfat và rửa các bộ phận kim loại bằng xà phòng giặt. Kính trong nhà kính cũng nên được rửa bằng nước xà phòng. Loại bỏ bất kỳ mảnh vụn thực vật nào tích tụ trong mùa trước.

Nếu giữ bụi cây thối trong nhà kính vào mùa hè, hãy khử trùng khu vực bằng nến lưu huỳnh. Đừng quên xử lý nhà kính bằng các sản phẩm sinh học vào mùa xuân để phục hồi hệ vi sinh vật có lợi, vì nến lưu huỳnh không chỉ tiêu diệt vi sinh vật có hại mà còn tiêu diệt cả vi sinh vật có lợi.

Nếu dưa chuột trồng trong nhà kính bị thối rễ, nên xử lý bằng dung dịch đồng sunfat theo tỷ lệ 1 thìa cà phê cho 0,5 lít nước. Đồng oxyclorua và tro gỗ cũng có tác dụng tốt.

Thời điểm và công nghệ xử lý cây trồng

Loại bỏ đất từ ​​thân đến rễ và dùng cọ tưới dung dịch đã pha lên cây. Tưới từ gốc đến độ cao khoảng 12 cm. Bạn có thể rắc phấn hoặc tro lên vùng đất mục. Sau đó, để cây khô.

Các sản phẩm sinh học dạng viên được khuyến nghị nên pha loãng với nước và tưới cho cây. Điều này sẽ giúp sản phẩm phân tán đều khắp đất và tiếp cận được cả những khu vực khó tiếp cận nhất.

Khi tưới cây bị nhiễm bệnh, không phun thuốc; chỉ tưới vào gốc. Sử dụng nước có nhiệt độ 24-25 độ C. Loại bỏ cây chết và xử lý hố còn lại bằng đồng sunfat.

Tần suất điều trị: khi nào có thể thấy kết quả?

Dưa chuột bị thối nên được xử lý ít nhất hai lần, mỗi lần cách nhau một tuần. Nếu thực hiện đúng cách, kết quả tích cực sẽ thấy rõ sau vài tuần. Sự lây lan của bệnh thối sẽ giảm đáng kể và vụ thu hoạch sẽ được bảo toàn.

Phòng ngừa bệnh tật

Cách tốt nhất để ngăn ngừa thối rễ là áp dụng các biện pháp phòng ngừa sớm. Việc này nên bắt đầu vào đầu mùa xuân, bằng cách chuẩn bị đất và hạt giống phù hợp để ngăn ngừa nhiễm trùng ngay từ giai đoạn đầu.

Cách khử trùng hạt giống ít tốn kém nhất là dùng dung dịch kali permanganat. Để có kết quả tốt nhất, bạn cũng có thể xử lý hạt giống bằng Fitosporin. Tốt nhất nên khử trùng từ một đến hai tuần trước khi trồng.

Nguy cơ thối rễ có thể giảm đáng kể bằng cách trồng cây trên gốc ghép có khả năng kháng vi sinh vật gây hại cao hơn. Ví dụ như bí ngô (Cucurbitae ficifolia) và bí đỏ (Lagenaria siceraria). Chúng chịu được nhiệt độ cao và thấp, đất ẩm, và không bị thối rễ.

Tưới nước ấm cho cây thường xuyên, tốt nhất là vào ban đêm. Ban đầu, tưới nước cho bụi cây năm ngày một lần, và sau khi nụ xuất hiện, tăng tần suất lên hai ngày một lần. Đảm bảo đất thoát nước tốt và xới tơi xốp bất cứ khi nào đất đóng vảy. Thông gió và bón phân cho cây thường xuyên.