Các giống và loại ngũ diệp tốt nhất, mô tả và đặc điểm sinh trưởng của chúng

Cây hoa là điểm nhấn trang trí chính của khu vườn. Cinquefoil là một loại cây cảnh làm say đắm lòng người với những bông hoa nở rộ trong thời gian dài. Sự đa dạng của các giống Cinquefoil cho phép tạo ra những tác phẩm độc đáo trong thiết kế cảnh quan. Phần lớn các loại cây này không đòi hỏi nhiều về đất và nước tưới, đồng thời có khả năng chống chịu nhiệt độ thấp và sâu bệnh.

Các giống Potentilla

Chi Potentilla bao gồm 350 loài khác nhau về cấu trúc thân, lá, hình dạng và hoa.Đây chủ yếu là một loài cây thân thảo sống lâu năm với cánh hoa màu vàng. Tuy nhiên, cũng có các giống cây một năm và hai năm một lần với thân gỗ (cây bụi nhỏ hoặc cây bụi). Các dạng lai có hoa màu cam, đỏ tía, trắng và kem. Tràng hoa có kích thước từ 1 đến 5 cm. Số lượng cánh hoa là năm, ngoại trừ một loài - hoa ngũ diệp (cinquefoil) mọc thẳng.

Potentilla có tất cả các loại thân:

• leo;
• thẳng đứng, không phân nhánh;
• thẳng đứng phân nhánh.

Từ một đến ba chồi đơn lẻ hoặc nhiều chồi, tạo thành một "đệm" lá, có thể mọc ra từ rễ. Chiều dài thân cây thay đổi từ 1 cm đến một mét rưỡi. Hình dạng thân cây có thể khác nhau trong cùng một loài, ví dụ, từ nằm ngang đến thẳng đứng. Hình dạng của phiến lá gần gốc thường khác với hình dạng ở đỉnh. Potentilla có thể có lá hình lông chim, lá chẻ đôi hoặc lá năm ngón.

Ở mặt dưới, chúng có thể có lông tơ màu trắng. Lông tơ ở thân và lá được quan sát thấy ở nhiều loài thực vật.

Tên gọi thứ hai của cây, cinquefoil, bắt nguồn từ hình dạng lá phổ biến nhất của nó, gợi nhớ đến lòng bàn tay con người. Kích thước phiến lá rất đa dạng và không phụ thuộc vào chiều cao thân cây.

Hai loài ngũ gia bì được coi là cây thuốc: ngũ gia bì chân ngỗng và ngũ gia bì thẳng đứng. Chúng được sử dụng thành công trong y học dân gian để điều trị các bệnh về đường tiêu hóa. Năm mươi loài ngũ gia bì được trồng, trong đó có 15 loài ở Nga. Trong tự nhiên, ngũ gia bì thường được tìm thấy nhiều nhất ở rừng và đồng cỏ núi cao.

Một số giống cây mọc ở vùng lãnh nguyên, trên các sườn núi đá của dãy Himalaya và dãy Apennine. Điều này giải thích khả năng chịu đựng các điều kiện bất lợi của cây.

Quả của cây ngũ diệp, ngoại trừ quả dâu tây giả, trông giống như những hạt nhỏ. Quả chín vào cuối mùa sinh trưởng (tháng 9-10). Thời gian ra hoa trung bình kéo dài hai tháng: từ tháng 6 đến tháng 7. Có những giống nở rộ cho đến tận tháng 10.

Người lùn

Cây thân thảo mọc thấp, thân cao từ 5 đến 35 cm so với mặt đất. Ví dụ, Potentilla apennina. Loài cây lâu năm này có thân thẳng đứng (cao tới 15 cm) với lá chét màu bạc và tràng hoa màu trắng/trắng hồng, đường kính 1,5 cm. Cây được trồng giữa các tảng đá trong vườn đá. Hoa bắt đầu nở vào đầu tháng 8 và kéo dài đến tháng 10.

Các giống ngũ diệp khác có chiều dài thân không dưới 5 và không quá 35 (kích thước được tính bằng cm):

• Altai (cao 10-35, lá có lông tơ, dài 0,5-2,5; hoa màu vàng, đơn, kích thước tràng hoa là 1,0-1,5);
• Bắc Cực (cành – 12-18, hoa màu vàng tươi);
• trắng (lá và thân có lông tơ, chiều cao - 8-25, hoa màu trắng, tập hợp thành cụm hoa 5 chiếc, kích thước tràng hoa - 3);
• trắng như tuyết (thân, lá và đài hoa có lông tơ, cao 3-30; hoa đơn, trên cuống dài, màu vàng, đường kính 1,2-2,0).

Các giống cây ngũ gia bì lùn trông đẹp ở các khu vườn trên núi cao và dọc theo đường viền.

Hoa lớn

Potentilla grandiflora là loài đặc hữu của Sakhalin, quần đảo Kuril và Nhật Bản. Đây là loài cây thân thảo sống lâu năm với thân mọc thẳng đứng và vươn cao, trung bình cao tới 20 cm. Lá hình tam giác, tròn, mép lá có răng cưa. Vào mùa xuân, lá non được tô điểm bằng viền trắng, có lông tơ.

Số lượng cuống hoa trung bình từ 5 đến 8. Tràng hoa màu vàng tươi có đường kính 35-45 mm. Hoa nở vào cuối tháng 5 hoặc đầu tháng 6. Thời kỳ ra hoa kéo dài 21 ngày. Hoa không rụng lá vào mùa đông. Lá được thay vào mùa xuân, sau khi lá chét mới mọc. Hoa ưa đất đá.

Cây thanh lương trà (cây cúc lá)

Một loài hoang dã được tìm thấy ở các khoảng đất trống và bìa rừng ở vùng taiga Siberia và Viễn Đông, trên thảo nguyên Mông Cổ và trên các sườn núi đá ở miền bắc Trung Quốc. Ngũ diệp lá Tanacetum có thân thẳng, cao từ 10 cm đến nửa mét. Lá có lông chim, màu xanh lục đồng đều, dài từ 1 đến 4 cm. Hoa mọc thành cụm tám bông. Đường kính tràng hoa từ một cm đến 18 mm.

Tóc bạc

Loài cây thân thảo sống lâu năm này mọc ở Đông và Tây Siberia, vùng châu Âu của Nga và vùng Kavkaz. Tên của nó bắt nguồn từ màu sắc của mặt dưới phiến lá: có lông tơ màu xám. Mặt trên có màu xanh lục và hơi có lông tơ.

Chiều cao của thân cây thẳng đứng thay đổi tùy thuộc vào đất, độ ẩm và ánh sáng: từ 0,1 đến 0,7 mét. Cánh hoa và lá đài màu vàng tạo thành tràng hoa có đường kính lên đến 20 mm. Nụ hoa nở từ tháng 7 đến tháng 8.

Bạc

Là một loại cây thân thảo sống lâu năm. Thân cây thẳng đứng, cao từ 0,1 đến 0,5 mét. Thân, cuống lá, cuống lá và mặt dưới của lá được bao phủ bởi lớp lông dày, xoăn. Mặt trên của lá có màu xanh đậm và bóng. Hoa màu vàng chanh, mọc thành từng cụm thưa (mỗi cụm 3 hoa). Đường kính 1,0-1,2 cm. Ở Nga, cây mọc ở Đông và Tây Siberia.

Hình quả dâu tây

Dâu tây giả được gọi là cinquefoil Ấn Độ. Nó rất giống dâu tây về cấu trúc lá, phương pháp nhân giống (thân bò) và hình dáng quả. Điểm khác biệt nằm ở hoa (màu vàng, không phải màu trắng) và vị quả (không có mùi vị). Khi trồng gần dâu tây, cinquefoil Ấn Độ không thụ phấn chéo.

Hoa vàng

Có nguồn gốc từ các dãy núi của Pháp, Tây Ban Nha và Ý, loài cây bụi này cao 0,2 mét và tán lá rộng 0,3 mét. Hoa màu vàng, ánh vàng, mọc thành từng cụm dày đặc, thưa thớt. Đường kính tràng hoa là 20 mm. Thời kỳ ra hoa: mùa hè và tháng 9.

Lá dài

Cây thân thảo cao. Ba đến năm thân thẳng mọc ra từ rễ. Chiều cao: lên đến 0,75 mét. Lá to, màu xanh đậm, có răng cưa trang trí. Một vài bông hoa có thể tạo thành cụm hoa dày đặc (6-8 bông) trên một cuống hoa dài, hoặc nở đơn lẻ. Tràng hoa màu vàng và năm cánh. Có nguồn gốc từ vùng Altai và Mông Cổ. Cây phát triển tốt ở những vùng đất trống, nhiều nắng.

Thấp (nằm)

Potentilla biflora là loài cây thân thấp. Đây là một loại cây bụi nhỏ. Thân gỗ gần gốc, không có lá. Nhiều chồi mọc ra từ rễ, tạo thành một lớp phủ mặt đất dày đặc cao tới 3-8 cm. Lá hẹp và nhỏ (rộng tới 2 mm, dài 12 mm). Hoa nở rộ. Cánh hoa màu vàng tạo thành tràng hoa đường kính 1,2-1,7 cm.

Potentilla supina (Cinquefoil) là một loại cây thân thảo sống hằng năm đến bốn năm. Cây có từ 1 đến 3 chồi mọc trên mặt đất và cao từ 0,15 đến 0,4 mét. Chồi mọc nằm hoặc mọc hướng lên, phân nhánh. Lá có lông chim ở gốc thân, có ba lá chét và cuống lá gần đỉnh. Hoa có kích thước lên đến 1 cm. Tràng hoa gồm 5 cánh hoa màu vàng. Toàn bộ cây được bao phủ bởi những sợi lông thưa chứa các tuyến nhỏ.

Ra hoa: Tháng 7-9. Loài cây này có nguồn gốc từ Trung và Nam Âu, Bắc Mỹ, Siberia và Viễn Đông. Môi trường sống: đất cát ven bờ sông, đất hoang.

Cát

Potentilla scalyx (Ngũ diệp). Một loại cây lâu năm có nguồn gốc từ châu Âu. Thân cây bò lan, phân nhánh, dài tới 15 cm, không bao giờ cao quá 8 cm so với mặt đất và được bao phủ bởi những sợi lông dài hình sao. Nhiều hoa màu vàng, đường kính 15 mm, nở vào tháng 4 và tháng 6. Lá hình chân vịt, mép lá có răng cưa, được bao phủ bởi một lớp nỉ màu tro. Cây mọc trên đất cát của rừng thông và sườn núi, không chịu được bóng râm.

Dang ra

Cinquefoil acaulis (Cinquefoil acaulis) là loài bản địa của đồng cỏ núi cao. Cây mọc trên đất đá sỏi ở những nơi có nhiều nắng, có đủ mùn và độ ẩm. Đây là loài cây che phủ mặt đất. Thân cây dài từ 1 đến 6 cm. Lá có ba lá và có lông tơ. Đường kính hoa từ 10 đến 17 mm.

Nhiều cắt

Cây (P. multifida) được phân biệt bởi hình dạng phiến lá. Lá hẹp, hình lông chim, mặt trên màu xanh lục, hơi có lông tơ hoặc nhẵn, mặt dưới có một lớp lông mỏng màu trắng xám. Thân cây mọc thẳng hoặc xiên, cao từ 10 đến 40 cm so với mặt đất. Hoa màu vàng nhạt, nhỏ, mọc trên các cuống mỏng.

Ngũ diệp phân nhánh

Một loại cây bụi sống lâu năm với thân gỗ cao tới 25 cm. Thân, cuống lá và lá được bao phủ bởi lông. Lá hình lông chim lẻ, có 2-7 cặp lá chét bên. Phiến lá thuôn dài hoặc hình nêm, khía đôi (phiến lá đỉnh giữa khía ba).

Lá xanh đậm chuyển sang màu cam vào mùa thu và rụng vào mùa xuân năm sau. Hoa màu vàng, năm cánh, kích thước từ 8 đến 15 mm, mọc thành từng chùm thanh lịch và xuất hiện vào đầu mùa hè. Thời kỳ ra hoa kéo dài trong hai tháng đầu mùa hè. Cây mọc ở vùng thảo nguyên trên đất sét và đất đá, trên đồng cỏ và bãi chăn thả.

Trung cấp

Là một loại cây hai năm hoặc lâu năm, loài này đặc hữu ở châu Âu. Thân cây chắc khỏe, nghiêng, phân nhánh, cao 15-50 cm. Lá hình năm ngón ở gốc thân, sau đó chuyển sang dạng ba lá và có lông tơ gần ngọn. Mép lá có răng cưa không đều. Hoa màu vàng nhạt, mọc thành cụm. Mùa hoa từ tháng 6 đến tháng 9. Loài cây này có nguồn gốc từ châu Âu. Cây mọc ở vùng đất hoang và ven đường.

Galangal (cây ngũ diệp thẳng đứng, mọc thẳng)

Cây này không đòi hỏi nhiều về điều kiện sinh trưởng. Nó mọc ở vùng lãnh nguyên, ven rừng và dọc theo sông suối. Loài cây thân thảo lâu năm này có thân thẳng đứng, cao không quá 20 cm. Nó được sử dụng trong y học dân gian. Nó khác biệt với các loài không dùng làm thuốc ở tràng hoa bốn cánh màu vàng, dài 10 mm. Nó nở hoa từ đầu tháng 6 đến đầu tháng 9.

Terry

Tên gọi chung là ngũ diệp lai bao gồm một số lượng lớn các giống cây trồng có nguồn gốc từ các loài hoang dã khác nhau. Ví dụ, giống ngũ diệp Vulcan hoa kép là sự lai tạo giữa ngũ diệp Nepal, ngũ diệp bạc và ngũ diệp đỏ máu sẫm. Giống ngũ diệp lai này cao tới 0,6 mét. Lá có ba lá nhọn. Hoa màu đỏ, bán kép, đường kính 40 mm. Thời kỳ ra hoa từ tháng 6 đến cuối tháng 8.

Cây thân thảo

Các loài thân thảo chiếm ưu thế trong họ Ngũ Diệp Thảo. Chúng có thể là cây một năm, hai năm, ba năm hoặc lâu năm. Phạm vi sinh trưởng của chúng trải dài khắp Châu Âu, Siberia, Viễn Đông và Bắc Mỹ. Chiều cao và hình dạng thân cây thay đổi từ 1 đến 80 cm. Thân cây có thể nằm, mọc hướng lên, mọc thẳng, có hoặc không có nhánh.

Phiến lá ở gốc và ngọn thân thường khác nhau. Ở hầu hết các loài, thân và lá được bao phủ bởi lông trắng. Các loài hoang dã có hoa màu vàng, mọc thành cụm hoặc đơn độc trên các cuống dài.

Cây bụi

Cây lai hình bụi có thể cao tới 150 cm.

Các giống cây trồng phổ biến:

• Goldfinger (tối đa 80 cm);
• Công chúa (tối đa 80 cm);
• Ray Ice (tối đa 50 cm);
• Hoàng hôn (tối đa 50 cm).

Phạm vi màu sắc của các loại cây bụi được liệt kê:

• màu vàng đậm;
• hồng;
• quả cam;
• màu đỏ.

Các loài cây bụi, cao từ 20 đến 40 cm, được coi là loài cây thân thấp. Loài bản địa là ngũ diệp (Potentilla fruticosa), có hai giống, từ đó đã phát triển thành 130 giống. Các loài cây cảnh có tán lá xòe rộng, hình cầu, hình đệm hoặc dạng bò.

lai

Cinquefoil lai được tạo ra thông qua lai tạo chọn lọc bằng cách lai các loài khác nhau. Loài cây thân thảo sống lâu năm này có thân cao (0,8-0,9 m), thẳng ở gốc và phân nhánh lên ngọn. Lá mọc thành hình hoa thị ở gốc, màu xanh đậm, có 3-5 răng cưa. Hoa lớn (đường kính lên đến 40 mm), với tràng hoa có màu từ vàng, đỏ đến hồng.

Siberia và Kuril

Trà Kuril là một giống cây ngũ gia bì (Potentilla fruticosa) hình bụi. Loài cây hoang dã này được tìm thấy trên quần đảo Kuril và Đông Siberia. Tên gọi khác của nó là ngũ gia bì. Tên gọi này bắt nguồn từ đặc tính dược liệu của nước trà giống trà và lá cây hình lòng bàn tay.

Cây bụi này cao từ 10 đến 150 cm, tạo thành tán lá xòe rộng. Vỏ cây bong ra ở gốc. Chồi non hơi có lông tơ. Lá có lông chim. Cánh hoa có màu từ vàng nhạt đến vàng đậm. Tràng hoa dài tới 4 cm.

Ngũ diệp là một loại cây dễ trồng, chịu được nhiệt độ thấp, cao và hạn hán. Cây có thể sinh trưởng tại một vị trí đến 20 năm mà không cần trồng lại. Trong mùa sinh trưởng, cây phát triển mạnh. Vào đầu mùa xuân, việc cắt tỉa cành thừa sẽ tạo ra tán cây hình cầu hoặc hình chóp.

Phân loại giống theo màu sắc

Đặc điểm chính khi lựa chọn hoa để trang trí khu vườn là màu sắc của tràng hoa.

Trắng và kem

Những bông hoa có màu sắc này nằm trong số những bông hoa đẹp nhất. Sau cơn mưa, cánh hoa trông như sáp và hơi phát quang trong bóng tối. Các giống lai có màu tràng hoa này bao gồm Daydawn, Veitchii và Snowbird.

Vàng và cam

Các sắc thái vàng được tìm thấy trong các giống lai bao gồm vàng nâu, vàng cognac và vàng kim. Potentilla tonga, một giống lai giữa hoa ngũ sắc Nepal và Anh, có màu sắc khác thường. Hoa mọc trên thân dài, rủ xuống. Cánh hoa màu vàng cam ở giữa có màu đỏ tía. Đặc điểm này khiến hoa thích hợp trồng trong vườn đá và giỏ treo.

Hồng và đỏ

Là một loài cây thân thảo sống lâu năm có nguồn gốc từ dãy Himalaya với những bông hoa lớn màu đỏ hồng mọc thành cụm hoa rời rạc, Potentilla atrosaguinea, có nghĩa là "ngũ diệp đỏ thẫm", được đặt tên theo lá ba lá, có răng cưa. Phiến lá có màu xanh nhạt ở mặt trên. Mặt dưới có lông và màu trắng. Thời gian ra hoa là 1,5 tháng.

Các sắc thái cánh hoa màu hồng và đỏ chủ yếu được tìm thấy ở các giống lai, ví dụ:

• Thầy Floris;
• Emilia;
• Bị giam cầm;
• Núi lửa;
• Băng đỏ.

Hình dạng và chiều cao của thân cây rất đa dạng. Chúng có thể là cây bụi cao hoặc thấp, bụi cây thân thảo với tán lá to hoặc nhỏ gọn.

Mẹo và khuyến nghị để lựa chọn

Tất cả các loài và giống ngũ gia bì đều không đòi hỏi nhiều về điều kiện sinh trưởng. Ngoại trừ ngũ gia bì hoa hồng, loài này đòi hỏi nhiều ánh sáng và đất hơn. Chúng cần đất có cấu trúc, giàu mùn. Trong quá trình ra hoa, chúng cần được bón phân và tưới nước. Dưới ánh nắng mặt trời gay gắt, cánh hoa sẽ phai màu, làm giảm vẻ đẹp trang trí của ngũ gia bì. Những cây này ít chịu được sương giá và cần được che chắn trong mùa đông.

Các giống lai cũng cần được chăm sóc kỹ hơn so với các giống hoang dã. Sâu bệnh bao gồm rệp và rỉ sắt, khiến chồi bị biến dạng và khô héo. Thuốc diệt nấm, thuốc trừ sâu và các bài thuốc dân gian được sử dụng để chống lại nhiễm trùng và sâu bệnh. Thân cây chết được cắt bỏ.

Trong số các loài cây hoa hồng, cây ngũ diệp (cinquefoil) là loài cây đòi hỏi khắt khe nhất. Cây cần một vị trí hướng Nam, nhiều nắng. Đất cát nên được trộn với sỏi đá vôi và giàu mùn. Lý do nằm ở môi trường sống của cây: sườn núi đá vôi của dãy Alps và dãy Apennine.

Bóng râm sâu khiến tất cả các loài và giống hoa ngũ sắc ngừng nở hoa. Hoa ngũ sắc hoa trắng được trồng trong điều kiện bóng râm một phần. Đất thịt pha cát là lựa chọn tối ưu cho hầu hết các loại cây cảnh. Với loại đất này, hoa ngũ sắc nở rộ hơn và lâu hơn.

Bón phân vào mùa xuân bằng phân bón phức hợp sẽ ảnh hưởng đến kích thước và độ sáng của cánh hoa. Việc giữ ẩm cho các chồi trên mặt đất trong thời tiết nóng sẽ có lợi cho hoa ngũ diệp.

Cây bụi phân nhánh được cắt tỉa vào mùa xuân để loại bỏ các chồi chết, tỉa thưa tán cây và tạo hình. Vào mùa hè, việc chăm sóc bao gồm xới đất và nhổ cỏ dại. Việc nhân giống tùy thuộc vào loài: cây bụi được nhân giống bằng cách giâm cành vào tháng 6, cây thân thảo bằng cách phân chia rễ vào tháng 9 và bằng hạt vào đầu mùa xuân.

Hoa được sử dụng:

• trong vùng hỗn hợp;
• vườn đá;
• hoa loa kèn.

Ngũ diệp thảo dạng bụi thích hợp nhất cho các luống hoa nhiều hàng và nhiều tầng. Thân cây thẳng đứng, mang những chùm hoa màu vàng hoặc đỏ hồng rực rỡ nở suốt mùa hè, có thể làm nền tảng cho bảng màu và hình dáng của một luống hoa hỗn hợp. Những bụi cây cao với tán lá phân nhánh được trồng làm cây đơn lẻ.

Đối với các khu vườn trên núi cao, người ta sẽ chọn các loại cây bụi thấp phù hợp với đất có độ phì nhiêu thấp, ví dụ:

• vàng;
• bạc;
• trắng.

Cây ngũ gia bì Ấn Độ thích hợp để tạo cảnh quan vườn đá và tạo hình thân cây. Cây riềng (cây ngũ gia bì thẳng đứng), một loại cây được sử dụng trong y học dân gian, có thể được trồng trên đất lầy.