Trồng, chăm sóc và nhân giống cây ngũ gia bì trắng ở vùng đất trống

Ngũ diệp (Cinquefoil) là một loại cây bụi hoặc cây thân thảo thuộc họ Hoa hồng (Rosaceae), mọc hoang ở Bắc bán cầu. Ngũ diệp trắng mọc trên bán đảo Apennine, Balkan và miền trung nước Nga. Nó được trồng làm cây thuốc và cỏ cảnh. Cây nở hoa từ cuối xuân đến đầu thu. Ngũ diệp trắng rất dễ chăm sóc và thích hợp trồng ngoài trời hoặc trồng treo.

Mô tả về cây

Ngũ gia bì trắng là một loại cây thân thảo sống lâu năm. Nó còn được gọi là trà Kuril, cỏ riềng và ngũ gia bì. Đặc điểm bên ngoài:

• chiều cao thân cây – 8-25 cm;
• chiều dài rễ - lên tới 1 mét;
• cụm hoa có hình dạng như chổi hoặc ô;
• hoa màu trắng, đường kính – 3 cm;
• không có lá trên thân cây có hoa;
• Ở rễ, lá cứng, mọc thành cụm gồm năm mảnh;
• lá kèm màu nâu;
• hạt chín trong nang hạt;
• Một bông hoa có thể tạo ra 10-80 hạt.

Do nạn phá rừng, cây ngũ gia bì trắng hiếm khi được tìm thấy trong tự nhiên và được liệt kê là loài thực vật được bảo vệ.

Ưu và nhược điểm của việc trồng trọt

Ưu điểm:

• ra hoa kéo dài từ tháng 5 đến tháng 9;
• ngăn chặn sự phát triển của cỏ dại;
• thích hợp trồng trong chậu;
• thu hút côn trùng thụ phấn đến khu vườn;
• dễ nhân giống, hạt nảy mầm tốt;
• chống sương giá.

Rễ cây được dùng làm thuốc để điều trị viêm tuyến giáp. Trồng ngũ gia bì không có nhược điểm nào. Loài cây lâu năm này thích nghi với mọi điều kiện. Cây chỉ không thích hợp với đất nặng, giàu mùn và đất chua. Việc ra hoa bị ảnh hưởng tiêu cực bởi ánh sáng không đầy đủ. Ở những vùng tối, ngũ gia bì chỉ ra hoa nhỏ.

Các giống phổ biến và các loài hoang dã

Có 500 loài ngũ diệp được biết đến trong ngành làm vườn. Có các giống cây hàng năm, cây lâu năm, cây thân thảo và cây bụi.

Các loài hoa ngũ sắc phổ biến nhất trong vườn:

1. Apennine - hoa thị gồm những chiếc lá được tập hợp thành ba, có viền bạc dọc theo mép, hoa có màu hồng và trắng.
2. Ngỗng - lá dài có mép răng cưa mọc ở rễ, chiều dài đạt tới 20 cm, không có lá trên cuống, hoa có màu vàng.
3. Nepalese - thân cây màu tím của cây lâu năm này dài tới 50 cm và giống cây cảnh này cho ra hoa màu đỏ, tím và san hô.
4. Abbotswood là một loại cây bụi cao tới 1 mét với lá màu xanh nhạt và nụ màu trắng nở trên cành.
5. Màu bạc - đặc trưng bởi những sợi lông nhung màu trắng ở mặt sau của lá và những bông hoa nhỏ có đường kính lên tới 2 cm.

Loài hoang dã này là Potentilla galangal, hay erecta cinquefoil. Loài này mọc ở vùng lãnh nguyên, vành đai rừng ở vĩ độ trung tâm, và trên bờ sông và đầm lầy. Rễ gỗ được dùng để làm thuốc. Hoa màu vàng, có bốn cánh.

Cây ngũ diệp trắng tuyết có nguồn gốc từ Bắc Mỹ và Âu Á. Lá màu xanh lục và xanh xám của cây được bao phủ bởi lớp lông tơ trắng mịn như nhung ở mặt dưới.

Thảo nguyên Trung Quốc và Mông Cổ, cùng các khu rừng lá kim ở Siberia là môi trường sống tự nhiên của cây acaulis cinquefoil. Cây đạt chiều cao tối đa 6 cm và tạo thành lớp phủ giống như thảm cỏ.

Potentilla splendens là một giống cây dại vùng núi cao cũng được trồng trong vườn. Cây phát triển tốt ở những vùng đất đá, nhiều nắng, nhưng nở hoa ít hơn so với ngoài tự nhiên.

Ví dụ sử dụng trong thiết kế sân vườn

Công dụng chính của cây ngũ gia bì trắng là làm cây cảnh trang trí sân vườn. Cây được trồng theo nhiều cách khác nhau:

• trên bãi cỏ;
• dọc theo các con đường, xung quanh các luống hoa;
• trên những ngọn đồi núi cao;
• bên cạnh hàng rào.

Cúc ngũ sắc trắng được trồng trong vườn đá và vườn hoa hồng. Những bông hoa trắng tạo nên sự tương phản nổi bật với hoa oải hương. Cây được sử dụng trong cảnh quan đô thị. Các giống cây thân thảo được trồng cùng với cây hoàng liên gai, cây bách xù và cây sơn thù du.

Các giống cây bụi thích hợp làm hàng rào và viền, và kết hợp tốt với cây lá kim. Những cây này giữ được dáng rất tốt, rất lý tưởng để trồng trong các khu vườn lớn hoặc công viên.

Trồng và chăm sóc cây ngoài trời

Ngũ diệp trắng dễ chăm sóc và ưa bóng râm một phần. Yêu cầu chăm sóc bao gồm tưới nước vừa phải và cắt tỉa bắt buộc đối với các giống cây bụi.

Lựa chọn và chuẩn bị địa điểm

Điều kiện thuận lợi cho cây ngũ diệp trắng:

• có bóng râm một phần vào buổi trưa, nắng vào buổi sáng và buổi chiều;
• đất tơi xốp, nhiều mùn;
• độ axit – 7-8,5.

Chuẩn bị luống hoa ngũ sắc 14 ngày trước khi trồng. Trong vòng hai tuần, đất sẽ hấp thụ phân bón và nén chặt. Chuẩn bị hố trồng:

• đào hố rộng và sâu gấp đôi chiều dài và chiều rộng của rễ cây bằng một cục đất;
• sỏi và đá dăm được đổ xuống đáy để thoát nước;
• đất đào được trộn với mùn và cát - hai phần đất và mùn và một phần cát;
• lỗ được lấp đầy một nửa bằng hỗn hợp;
• thêm 150 gam phân bón phức hợp và trộn đều.

Ngoài ra, có thể thêm vôi hoặc tro gỗ vào lỗ trồng - 100 gam cho mỗi lỗ.

Chuẩn bị cây giống

Cây giống mùa xuân được mua vào tháng 4 và trồng ngay xuống đất. Để đảm bảo chất lượng cây giống không thể nghi ngờ, tốt nhất nên mua từ vườn ươm. Ba đến bốn chồi mọc sát nhau cho thấy bộ rễ phát triển tốt.

Cây con được chuyển từ chậu ra đất trống cùng với một cục đất. Nếu rễ cây lộ ra, hãy rửa sạch bằng nước ấm, nắn thẳng và đặt vào hố trồng.

Thời điểm và cách gieo hạt tối ưu

Ngũ Sắc được trồng sau khi tuyết tan vào mùa xuân - vào cuối tháng 3 hoặc đầu tháng 4. Tháng 9 là thời điểm thích hợp để trồng vào mùa thu. Vào tháng 3 và tháng 4, rễ cây thích nghi dễ dàng hơn với đất trống. Cây con Ngũ Sắc được trồng cách nhau 60-70 cm.

• thân cây được đặt vào hố trồng sao cho phần rễ nằm trên mặt đất;
• lấp đầy hố đến miệng, nén chặt và tưới nước.

Sau khi tưới nước, đất sẽ lún xuống, và cổ rễ của thân cây sẽ hạ xuống sát mặt đất. Khu vực này được phủ một lớp mùn - lá thông hoặc rơm - dày khoảng 5 cm. Người làm vườn thường trồng cây ngũ diệp vào tháng Chín để tránh việc phải chăm sóc cây con vào mùa đông. Giâm cành và giâm cành sẽ có thời gian ra rễ một tháng trước khi sương giá.

Chế độ tưới nước và bón phân

Trong ba tuần đầu sau khi trồng, tưới nước cho đất mỗi tuần một lần. Mỗi cây con cần tưới nửa xô. Cây trưởng thành được tưới nước không thường xuyên: một hoặc hai lần một tháng vào mùa hè, và một lần một tuần trong thời kỳ hạn hán, tùy thuộc vào tốc độ khô của đất. Để cây phát triển bình thường, đất cần hơi ẩm. Tránh để đất khô đến mức nứt nẻ hoặc ngập úng đến mức lầy lội. Vào mùa mưa, cây không cần tưới thêm nước; chỉ cần làm tơi xốp đất.

Mỗi bụi trưởng thành cần một đến hai xô nước. Nên tưới nước lắng đọng, ấm dưới ánh nắng mặt trời. Ngũ diệp cũng tốt hơn nếu tưới vào buổi tối. Lần bón phân đầu tiên được thực hiện vào mùa xuân, sau khi nụ hoa nở. Pha loãng 30 gam hỗn hợp phân lân và kali sunfat với 10 lít nước. Mỗi bụi cần một xô dung dịch. Cây được bón phân lần thứ hai trong quá trình hình thành nụ hoa. Bổ sung kali và phốt pho vào đất.

Làm tơi xốp đất

Đất được xới tơi nhẹ nhàng - khoảng 5-10 cm - để tránh làm hỏng rễ cây gần bề mặt. Đồng thời, cỏ dại cũng được loại bỏ. Việc xới đất giúp cung cấp oxy, một yếu tố thiết yếu cho rễ cây. Quy trình này được thực hiện sau khi tưới nước, trong những trận mưa kéo dài, để đảm bảo nước được hấp thụ và không bị ứ đọng. Phủ rơm rạ sẽ giúp loại bỏ công sức xới đất và tưới nước thường xuyên trong thời tiết khô hạn. Rắc mùn cưa hoặc rơm rạ lên đất ở độ sâu 5-7 cm.

Hình thành bụi cây và các loại cắt tỉa

Việc cắt tỉa cây ngũ diệp bụi giúp cây tự tái tạo và nở hoa rực rỡ mỗi năm. Các cành nhỏ sẽ làm cây quá tải. Các chồi bên và gốc sẽ hút hết chất dinh dưỡng cần thiết cho sự hình thành nụ. Việc cắt tỉa sẽ tạo cho cây hình dạng trang trí, hình cầu hoặc hình phẳng.

Cắt tỉa lần đầu

Cây ngũ gia bì được cắt tỉa lần đầu tiên vào năm đầu tiên ra hoa:

• loại bỏ những chồi nhỏ đã héo;
• cắt ngắn các chồi chính đi một phần ba.

Các vết cắt mới được khử trùng bằng nhựa thông vườn. Việc cắt tỉa đầu tiên được thực hiện vào mùa thu để thúc đẩy cây sinh trưởng và ra hoa tốt hơn. Vào mùa xuân, quy trình này được kết hợp với việc cắt tỉa vệ sinh.

Vệ sinh

Loại bỏ các cành khô, cành đông cứng, cành gãy và cành bệnh vào mùa xuân, trước khi nụ xuất hiện, và vào mùa thu, sau khi cây ra hoa. Cắt tỉa cây trưởng thành để phòng ngừa bệnh. Các bụi cây thưa hơn giúp không khí lưu thông tốt hơn. Tất cả các cành đều được tiếp xúc với ánh nắng mặt trời đồng đều. Nhiệt độ và ánh sáng giúp ngăn ngừa sự phát triển của nấm và các loại sâu bệnh ưa bóng râm.

Trẻ hóa

Hàng năm, trong ba năm, cắt tỉa các chồi già. Cành được cắt ngắn đi một phần ba. Việc cắt tỉa trẻ hóa gốc được thực hiện năm năm một lần. Các bụi cây được cắt tỉa gần như hoàn toàn, để lại 15-20 cm chồi. Sau quy trình này, cây cần được bón phân bổ sung.

Kích thích

Việc cắt bỏ một số cành phụ và chồi mọc hướng vào trong sẽ kích thích cây sinh trưởng và ra hoa nhiều. Nếu không cắt tỉa, cây già sẽ phân nhánh kém và rễ sẽ trơ trụi.

Chuyển khoản

Ngũ diệp có thể mọc ở cùng một vị trí trong 20 năm. Tuy nhiên, bắt đầu từ năm thứ tư, cây có thể được trồng lại. Những bụi cây mọc um tùm được chia ra và trồng lại vào mùa xuân hoặc mùa thu. Chúng cũng có thể được di chuyển đến một vị trí khác vào tháng 8 hoặc tháng 9.

Cây non trồng vào mùa xuân có thể được thay chậu sau hai tháng. Trong thời gian này, rễ cây sẽ khỏe hơn.

Nơi trú ẩn cho mùa đông

Cây ngũ diệp không cần che chắn vì chịu được sương giá tốt. Những bụi cây trưởng thành đã ra hoa xong được cắt tỉa và phun dung dịch Bordeaux. Cây con và cành giâm vào mùa thu cần được che chắn.

Bệnh tật và ký sinh trùng của hoa

Cây ngũ gia bì trắng mọc ở nơi râm mát nên đôi khi bị nhiễm nấm:

• bệnh phấn trắng;
• rỉ sét;
• phát hiện.

Các giống cây thân thảo không bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi bệnh nấm. Cây bụi và cây lâu năm được xử lý bằng thuốc diệt nấm. Sâu cắt lá phát triển mạnh trong các bụi cây râm mát. Sâu bệnh được kiểm soát bằng thuốc trừ sâu. Cắt tỉa là một biện pháp phòng ngừa nấm và ký sinh trùng.

Phương pháp nhân giống

Ngũ diệp trắng sinh sản bằng phương pháp sinh dưỡng và bằng hạt. Trong tự nhiên, cây bụi này tạo ra các chồi rễ. Các loài thân thảo được nhân giống bằng phương pháp giâm cành và gieo hạt. Tất cả các phương pháp đều được sử dụng để trồng ngũ diệp trắng trong vườn.

Hạt giống

Nhân giống bằng hạt cây ngũ gia bì trắng bao gồm:

• gieo hạt vào mùa thu trên đất trống;
• chuẩn bị cây giống vào mùa đông.
• sự nảy mầm tự nhiên của hạt giống.

Hạt giống gieo vào mùa thu sẽ cứng lại trong đất qua những đợt sương giá mùa đông và nảy mầm tốt vào mùa xuân. Cây con được trồng từ tháng 2 đến tháng 3. Hạt giống được gieo trong các thùng chứa lớn và phủ nilon. Cây con, với lá khỏe, được cấy vào các chậu nhỏ riêng lẻ. Vào tháng 9, cây con được chuyển đến một khu vực được chỉ định trong vườn và được che phủ qua mùa đông. Chúng sẽ nở hoa vào mùa xuân năm sau.

Cành giâm

Giâm cành được chuẩn bị vào tháng 7 và tháng 8:

• đầu của các chồi được dọn sạch hoa;
• cắt cành dài từ 8 đến 10 cm;
• trồng trong đá trân châu ướt;
• Cây con được giữ trong phòng ấm trong bốn hoặc sáu tuần.

Phương pháp thứ hai để giâm cành là trồng ngoài đất. Giâm cành được phủ bằng lọ thủy tinh hoặc chai nhựa và phun sương ba đến bốn lần một ngày.

Bằng cách phân lớp và chia bụi cây

• Nhân giống bằng phương pháp phân chia thích hợp cho cây bốn năm tuổi. Cây bụi được phân chia vào đầu tháng 9 (sau khi ra hoa) và vào tháng 4 và tháng 5 (trước khi ra hoa):

• họ đào ra;
• rửa sạch rễ bằng nước;
• tách ra bằng dao vô trùng;
• rễ của cành giâm được xử lý bằng dung dịch kích thích sinh trưởng;
• Các bụi cây mới được trồng xuống đất với khoảng cách từ 22-45 cm.

Một bụi cây lớn được chia sao cho mỗi nhánh giữ lại 2-3 chồi. Những chồi này không được trồng sâu. Để đảm bảo các nhánh ra rễ, rễ của chúng được ngâm trong hỗn hợp đất có chứa heteroauxin trong 24 giờ.

Cinquefoil được nhân giống bằng cách giâm cành vào mùa xuân:

• chọn chồi gần mặt đất nhất;
• họ đào một cái mương bên dưới nó;
• cắt chồi từ bên ngoài;
• uốn cong nó xuống đất và hạ phần cắt vào rãnh;
• bảo vệ và chôn cất.

Vào mùa xuân và mùa hè, rễ sẽ mọc ra từ vết cắt. Đến tháng 9, chồi được cắt bỏ và trồng lại.