- Mô tả và đặc điểm của các giống Phần Lan
- Màu xanh lá
- Màu vàng
- Màu đỏ
- Đặc trưng
- Năng suất
- Khả năng chịu hạn và chịu lạnh mùa đông
- Tự thụ phấn
- Chất lượng hương vị
- Khả năng vận chuyển
- Tính linh hoạt
- Khả năng kháng bệnh
- Cách trồng
- Chọn vị trí
- Yêu cầu về đất
- Khuyến nghị về việc lựa chọn thời hạn
- Chuẩn bị mặt bằng
- Cách chọn vật liệu trồng
- Sơ đồ trồng cây
- Chăm sóc
- Tưới nước
- Xới đất và nhổ cỏ
- Cắt tỉa và tạo hình
- Bón thúc
- Chuẩn bị cho mùa đông
- Bảo vệ khỏi bệnh tật và sâu bệnh
- Thuốc diệt nấm
- Thuốc trừ sâu
- Sinh sản
- Phân lớp
- Cành giâm
- Hạt giống
- Ưu điểm và nhược điểm
- Thu hoạch và lưu trữ
- Các lĩnh vực ứng dụng
Người làm vườn yêu thích quả lý gai vì quả mọng thơm, giàu vitamin C. Các chuyên gia đã phát triển nhiều giống lý gai khác nhau và nỗ lực lai tạo vẫn đang được tiến hành. Quả lý gai Phần Lan giữa-cuối được yêu thích vì hương vị dễ chịu và khả năng chịu lạnh tốt, một yếu tố quan trọng đối với nhiều vùng. Dưới đây là thông tin về cách trồng, ưu và nhược điểm, cách nhân giống, thu hoạch và bảo quản quả lý gai.
Mô tả và đặc điểm của các giống Phần Lan
Các nhà lai tạo Phần Lan đã phát triển nhiều giống lý gai, phổ biến nhất là xanh lá cây, vàng và đỏ. Chúng khác nhau về màu sắc và hương vị quả, nhưng có chung những đặc điểm cơ bản giống.
Màu xanh lá
Cây cao 0,9-1,3 mét. Tán lá xòe nhẹ, quả màu ô liu, hình bầu dục thuôn dài. Quả mọng chua ngọt, thơm, nặng tới 6-8 gram. Mỗi bụi có thể cho tới 9 kg quả.
Màu vàng
Cây bụi này phát triển nhanh, cao tới 1 mét. Các cành lá rậm rạp được bao phủ bởi những chiếc gai thưa thớt. Quả lý gai vàng nở vào tháng 5, cho ra những quả màu vàng, nặng tới 5 gram và có vị tương tự như quả mơ.

Màu đỏ
Cành cây gai của quả lý gai đỏ cao tới 1,2 mét. Quả mọng có lông tơ thưa thớt, thơm, được bao phủ bởi lớp vỏ màu đỏ tím và chín vào cuối tháng 7. Quả hình cầu, nặng 5-10 gram, có vị chua ngọt.
Đặc trưng
Vụ mùa này được coi là giữa mùa: quả mọng, tùy thuộc vào vùng trồng trọt, chín vào cuối tháng 7 hoặc đầu tháng 8.
Năng suất
Cây lý gai Phần Lan ra quả quanh năm, bắt đầu từ 2-3 năm sau khi trồng.
Người làm vườn có thể thu hoạch tới 10 kg quả từ một bụi cây trưởng thành. Quả được thu hoạch vào cuối tháng 7 hoặc tháng 8.

Khả năng chịu hạn và chịu lạnh mùa đông
Cây lý gai Phần Lan chịu được mùa đông khắc nghiệt, có thể chịu được nhiệt độ xuống đến -30°C. Bằng cách che phủ cây trước khi sương giá, người làm vườn có thể bảo vệ bụi cây ngay cả ở nhiệt độ dưới 0°C. Cây ưa ẩm và không chịu được tình trạng thiếu nước. Vào mùa hè khô hạn, cần tưới nước cho cây lý gai; nếu không, năng suất và chất lượng sẽ giảm đáng kể.
Tự thụ phấn
Cây lý gai Phần Lan tự thụ phấn; chỉ cần trồng một lần cũng có thể ra quả. Tuy nhiên, trồng nhiều giống sẽ tăng năng suất. Cây ra quả đều đặn và hàng năm.
Chất lượng hương vị
Quả lý gai Phần Lan có vị ngọt chua, hương thơm đặc trưng. Giống cây này rất được giới làm vườn ưa chuộng vì quả mọng ngon và tốt cho sức khỏe. Bên cạnh hương vị tuyệt vời, chúng còn có vẻ ngoài hấp dẫn.

Khả năng vận chuyển
Quả lý gai Phần Lan vận chuyển tốt. Điều này là do vỏ quả dày, không bị nhăn trong quá trình vận chuyển.
Trái cây có thể được bảo quản mà không bị hỏng trong 5-6 ngày.
Tính linh hoạt
Quả lý gai Phần Lan được người làm vườn và nông dân trồng để sản xuất thương mại. Quả lý gai được ăn tươi, dùng làm mứt và làm sinh tố. Chúng cũng có thể được đông lạnh mà không làm mất hương vị hay giá trị dinh dưỡng.

Khả năng kháng bệnh
Cây có hệ miễn dịch mạnh và nếu được chăm sóc đúng cách, cây hiếm khi bị bệnh. Cây lý gai Phần Lan dễ bị bệnh thán thư và nhiễm trùng huyết. Việc xử lý vào mùa xuân bằng thuốc kháng nấm sẽ giúp ngăn ngừa các bệnh này.
Quan trọng! Khi xử lý bụi cây bằng hóa chất, hãy đeo găng tay, kính bảo hộ và mặt nạ phòng độc.
Cách trồng
Số lượng và chất lượng thu hoạch phụ thuộc vào phương pháp canh tác được thực hiện đúng cách.
Chọn vị trí
Chọn vị trí có nhiều nắng cho cây. Mực nước ngầm không nên cao hơn 1 mét so với mặt đất. Trồng dọc theo tường hoặc hàng rào sẽ bảo vệ cây khỏi gió lạnh.
Yêu cầu về đất
Cây ưa phát triển trên đất tơi xốp, nhiều mùn, có độ pH trung tính. Đất chua được kiềm hóa bằng bột dolomit, vôi và tro gỗ. Bổ sung dinh dưỡng cho đất cằn cỗi.

Khuyến nghị về việc lựa chọn thời hạn
Cây lý gai Phần Lan có thể được trồng vào mùa xuân hoặc mùa thu. Trồng vào mùa xuân được ưa chuộng ở các vùng phía bắc để cây con có thể bén rễ trước khi thời tiết lạnh giá. Ở các vùng phía nam, việc trồng vào mùa thu là phổ biến.
Chuẩn bị mặt bằng
Khu vực trồng được dọn sạch rác và xới đất trước. Thêm một xô phân trộn, một cốc tro gỗ và ba thìa nitrophoska vào đất nghèo dinh dưỡng. Các thành phần này được thêm vào theo tỷ lệ trên mỗi mét vuông.
Cách chọn vật liệu trồng
Thân cây giống phải khỏe, đàn hồi, không có tì vết và vết xước. Hệ thống rễ của cây lý gai khỏe mạnh phải phát triển tốt, không có rễ mọc và phần khô. Để cây ra rễ tốt hơn, hãy đặt cây giống vào xô có pha dung dịch kích thích sinh trưởng bất kỳ trong 4-12 giờ.
Sơ đồ trồng cây
Quy trình trồng cây lý gai Phần Lan như sau:
- đào một cái hố có đường kính và độ sâu là 45x45 cm;
- một lớp thoát nước nhỏ được đặt ở phía dưới;
- sau đó thêm đất dinh dưỡng;
- đặt một cây con vào giữa hố và duỗi thẳng rễ cây;
- đổ phần chất nền còn lại ra;
- nén chặt đất và tưới nước thật nhiều.
Để giữ độ ẩm, vòng tròn thân cây được phủ bằng lớp phủ.

Chăm sóc
Để đảm bảo cây ra quả nhiều và chất lượng cao, cây lý gai Phần Lan cần được tưới nước, bón phân, xử lý bệnh tật và sâu bệnh, cắt tỉa và tạo hình.
Tưới nước
Cây phát triển tốt nhờ tưới nước đầy đủ. Nếu mùa hè khô hạn, hệ thống rễ của cây lý gai Phần Lan cần được tưới ít nhất ba lần mỗi mùa. Tưới nước cho bụi cây trước sau khi ra hoa, sau đó là trong quá trình hình thành quả, và sau khi thu hoạch.

Xới đất và nhổ cỏ
Đất xung quanh thân cây bụi được xới tơi đến độ sâu 5-8 cm. Quy trình này ngăn ngừa sự hình thành lớp vỏ cứng, cản trở quá trình cung cấp oxy cho rễ. Việc làm cỏ được thực hiện đồng thời với việc xới tơi, loại bỏ cỏ dại. Nếu không làm như vậy, bụi cây có thể bị nhiễm bệnh và sâu bệnh thường gặp trên cỏ dại.
Cắt tỉa và tạo hình
Vào mùa xuân, cắt tỉa các cành bị hư hại do sương giá, khô và bệnh. Vào mùa thu, cắt tỉa định hình, loại bỏ các chồi già hơn sáu năm ở gốc. Đến thời điểm này, cây bụi sẽ có 15 thân, mỗi năm ba cành.
Bón thúc
Nếu cây được trồng trên đất màu mỡ, việc bón phân bắt đầu sau hai năm. Vào mùa xuân, hãy bón phân chủ yếu bằng nitơ, ví dụ, bằng cách hòa tan một thìa urê vào xô nước và đổ toàn bộ dung dịch xuống dưới bụi cây.

Lần bón phân tiếp theo được thực hiện trong thời kỳ ra hoa. Trong giai đoạn này, kali và phốt pho được sử dụng chủ yếu. Hỗn hợp tương tự được bón vào vòng thân sau thời kỳ quả lý gai.
Chuẩn bị cho mùa đông
Ở các vùng phía Nam, không cần che chắn mùa đông vì bụi cây có thể chịu được nhiệt độ xuống tới -30°C. Cây con được uốn cong xuống đất, phủ lớp phủ và phủ bằng xơ nông nghiệp. Cây trưởng thành mọc ở vùng phía Bắc được bảo vệ bằng khung, phủ vật liệu che phủ bên trên.
Bảo vệ khỏi bệnh tật và sâu bệnh
Thuốc diệt nấm và thuốc trừ sâu được sử dụng để chống lại bệnh tật và sâu bệnh. Các biện pháp canh tác đúng đắn sẽ ngăn ngừa những vấn đề này.
Thuốc diệt nấm
Độ ẩm không khí cao và độ ẩm đất quá mức có thể dẫn đến bệnh nấm. Có thể sử dụng Topaz, Toxihom, Titul và các loại thuốc diệt nấm khác để kiểm soát chúng. Để ngăn ngừa vi sinh vật gây bệnh, hãy phun hỗn hợp Bordeaux lên bụi cây vào mùa xuân.

Thuốc trừ sâu
Nếu không khí quá khô, côn trùng gây hại như nhện đỏ có thể xuất hiện trên quả lý gai. Có thể sử dụng thuốc trừ sâu như Actellic, Fufanon và Bitoxibacillin để diệt trừ chúng.
Sinh sản
Người làm vườn có thể nhân giống cây lý gai Phần Lan trên một mảnh đất bằng cách giâm cành, chiết cành và gieo hạt.
Phân lớp
Vào mùa xuân, những cành khỏe mạnh được chọn, uốn cong xuống đất, cố định bằng ghim và phủ đất. Khu vực tiếp giáp giữa thân cây và mặt đất được giữ ẩm trong suốt mùa hè. Vào mùa thu, những chồi đã ra rễ được đào lên và cấy vào vị trí đã chuẩn bị sẵn.
Cành giâm
Vào đầu mùa hè, giâm cành xanh dài 15 cm được thực hiện. Chúng được trồng trong chậu và phủ nilon để tạo điều kiện nhà kính. Khi giâm cành đã ra rễ và bắt đầu phát triển, chúng được trồng ngoài trời.

Hạt giống
Nhân giống bằng phương pháp giâm cành đòi hỏi nhiều công sức và ít được người làm vườn áp dụng. Những người muốn áp dụng phương pháp này nên gieo hạt ngay sau khi thu hoạch quả vào các chậu chôn sâu 50 cm. Phủ lên chậu một lớp đất dày 20 cm.
Vào mùa xuân, hạt giống được gieo trong nhà kính. Khi cây con mọc một cặp lá thật, chúng được đem đi cấy. Đến mùa thu, những bụi cây non, khỏe mạnh được trồng ngoài trời.
Xin lưu ý: Khi sử dụng phương pháp hạt giống, đặc điểm của giống sẽ không được giữ nguyên.
Ưu điểm và nhược điểm
Những ưu điểm của quả lý gai Phần Lan bao gồm những đặc tính sau:
- khả năng chịu đựng mùa đông;
- ra quả nhiều;
- khả năng vận chuyển trái cây tuyệt vời;
- khả năng miễn dịch tốt của cây;
- hương vị thơm ngon của quả mọng.
Nhược điểm bao gồm: có gai và khả năng chịu hạn kém.

Thu hoạch và lưu trữ
Việc thu hoạch bắt đầu vào một ngày khô ráo. Vì quả lý gai Phần Lan có gai, tốt nhất nên đeo găng tay vải. Quả lý gai được hái còn nguyên cuống có thể bảo quản được 5-6 ngày. Quả chưa chín có thể bảo quản được khoảng 10 ngày.
Các lĩnh vực ứng dụng
Quả lý gai có thể ăn tươi, nhưng cũng có thể dùng để làm pastila, mứt cam, compote và mứt. Chúng cũng có thể được sấy khô và đông lạnh. Chứa hàm lượng vitamin C cao, quả lý gai có thể giúp trẻ em và người lớn nhanh chóng phục hồi sau cảm lạnh.











