Mô tả về cây lý gai Hinnonmaki, các giống, cách trồng và chăm sóc

Giống lý gai Hinnonmaki vẫn chưa được người làm vườn, nông dân và người trồng rau ưa chuộng rộng rãi, nhưng nó đang dần đạt được mục tiêu đó. Giống quả mới này tự hào với năng suất cao, hương vị quả mọng tuyệt hảo và sự đa dạng về chủng loại.

Lịch sử lựa chọn

Giống quả lý gai Hinnonmäki được các nhà lai tạo Phần Lan phát triển vào những năm 1980. Mục tiêu của các nhà khoa học là tạo ra một giống lý gai hoàn toàn mới, có khả năng chống chịu sương giá và năng suất cao. Loại quả này cũng có khả năng miễn dịch tự nhiên với hầu hết các loại bệnh và chịu hạn.

Nhưng những người lai tạo không dừng lại ở đó và dựa trên giống Hinnonmaki, họ đã phát triển những bụi cây ăn quả có quả mọng nhiều màu.

Mô tả và đặc điểm

Giống lý gai Hinnonmaki đặc trưng bởi cây bụi tròn, nhỏ gọn với nhiều chồi mỏng, khỏe, phủ đầy gai nhọn. Chiều cao tối đa của cây có thể lên tới 1,5 m.

Lá có kích thước trung bình và màu xanh đậm. Khi ra hoa, các cụm hoa hình chùm sẽ xuất hiện, tạo thành quả mọng.

Quan trọng! Cây lý gai Hinnonmaki dễ chăm sóc, phát triển nhanh và chịu được nhiều loại khí hậu khác nhau.

Sự phát triển sớm

Cây bụi mọng bắt đầu ra quả vào năm thứ hai sau khi trồng ngoài đất. Năng suất cao nhất đạt được vào khoảng năm thứ ba đến năm thứ năm. Đây là giai đoạn cây ăn quả cho năng suất cao nhất.

Thời kỳ chín

Thời gian chín của quả lý gai phụ thuộc trực tiếp vào khí hậu của vùng trồng và giống cây. Ở các vùng vĩ độ phía Nam, quả lý gai chín vào nửa đầu tháng 7; ở vùng khí hậu ôn đới, quả có thể được tiêu thụ vào cuối tháng 7; và ở các vùng phía Bắc, quả chín muộn hơn đến tháng 8.

Năng suất

Những nhà lai tạo đã phát triển giống lý gai Hinnonmaki đã ca ngợi giống này là năng suất cao, và điều đó đúng. Với sự chăm sóc đúng cách và kịp thời, mỗi bụi cho ra tới 7 kg quả mọng to, mọng nước. Quả chín to, màu sắc thay đổi tùy theo giống, nhưng tất cả đều có phần thịt quả mọng nước, ngọt lịm và lớp vỏ mỏng, dày.

Quan trọng! Thu hoạch quả đúng thời điểm sẽ ngăn chặn tình trạng quả rụng hàng loạt từ bụi cây.

Tự thụ tinh

Quả lý gai Hinnonmaki tự thụ phấn và không cần các giống khác nhau lân cận để ra quả. Tuy nhiên, như những người làm vườn và nông dân trên toàn thế giới đã chứng minh, việc trồng các giống quả mọng khác nhau giúp tăng đáng kể năng suất.

Miễn dịch

Cây bụi mọng có khả năng miễn dịch mạnh với bệnh phấn trắng và một số loại sâu bệnh. Nếu không tuân thủ các biện pháp canh tác, cây trồng dễ bị nhiễm nấm và vi-rút.

Khả năng chống hạn

Khả năng chịu hạn không phải là đặc điểm chính của giống lý gai này. Cây cần được tưới nước; trong thời gian hạn hán, năng suất giảm và hương vị quả cũng giảm sút. Ngoài ra, do thiếu nước kéo dài, quả sẽ nhỏ lại, khô héo và rụng khỏi bụi.

Độ cứng mùa đông

Quả lý gai Hinnonmaki có khả năng chịu sương giá và biến động nhiệt độ rất tốt. Cây bụi mọng này dễ dàng sống sót qua mùa đông xuống đến -30°C (-22°F) và không bị ảnh hưởng bởi sương giá mùa xuân. Trong điều kiện thời tiết cực lạnh, cây ăn quả này cần được cách nhiệt thêm.

Khả năng vận chuyển

Quả lý gai chín có lớp vỏ mỏng nhưng dày, giúp bảo quản và vận chuyển quả thu hoạch được lâu dài.

Các giống

Dựa trên giống lý gai Hinnonmäki, các nhà lai tạo Phần Lan đã phát triển các giống vẫn giữ được những đặc tính và đặc điểm tốt nhất của quả mọng, nhưng khác biệt cơ bản về màu sắc quả mọng và kích thước bụi cây.

Màu xanh lá

Là một đại diện thu nhỏ của giống nho này, chiều cao tối đa của một bụi cây trưởng thành là 80-100 cm, với nhiều chồi gai tạo thành tán cây rậm rạp. Quả mọng to, không có lông tơ, màu xanh lá cây tươi sáng, vỏ mỏng và thịt quả ngọt, trong suốt. Đặc điểm chính của giống nho này là năng suất cao (lên đến 7 kg mỗi bụi), khả năng chịu nhiệt độ thấp và khả năng miễn dịch đáng tin cậy với một số loại bệnh và sâu bệnh. Quả chín vào cuối tháng 7.

Màu đỏ

Một bụi quả mọng lan rộng, cao tới 1,5 m, với nhiều chồi khỏe mạnh. Những chiếc gai nhỏ, sắc nhọn mọc dọc theo cành và chồi. Quả chín hoàn toàn vào đầu tháng Tám. Quả to, nặng tới 5 g, vỏ mỏng và thịt quả chua ngọt, chuyển sang màu đỏ tía sẫm khi chín. Quả chín rụng nhanh khỏi cành.

Màu vàng

Cây bụi mọng nước nhỏ gọn này cao tới 1m, có nhiều chồi thẳng, nhiều gai. Cây chịu được nhiệt độ thấp và hạn hán ngắn hạn tốt, đồng thời kháng một số bệnh do nấm và vi-rút. Quả to, nặng tới 5g, màu vàng, thịt quả mọng nước, ngọt, chín vào nửa cuối tháng 7. Giống cây đa năng này được khuyến khích sử dụng tươi và chế biến.

Gelb

Một giống chịu được sương giá. Quả mọng lớn, vàng óng với lớp vỏ mỏng, có lông và phần thịt quả ngọt mọng nước, chín trên một bụi cây nhỏ gọn. Quả đầu tiên xuất hiện vào nửa đầu tháng 7, và thời kỳ ra quả kéo dài, với những quả chín dễ rụng khỏi bụi. Giống này được coi là giống cây ăn quả tráng miệng, sử dụng rộng rãi.

Cách trồng

Giống cây lý gai Hinnonmaki sinh trưởng và phát triển nhanh chóng, miễn là chọn đúng vị trí và trồng cây con đúng thời điểm.

Chọn vị trí

Đối với cây ăn quả mọng, hãy chọn những nơi có đủ ánh sáng, bằng phẳng, khô ráo, tránh gió bắc và gió lùa. Cây lý gai sẽ không phát triển tốt ở vùng đất thấp, đất lầy lội hoặc những khu vực có mực nước ngầm cao.

Quan trọng! Loại cây ăn quả này cần ánh sáng; nếu thiếu ánh sáng, giống cây này sẽ mất khả năng miễn dịch với các bệnh nhiễm nấm và vi-rút.

Hạn chót

Tùy thuộc vào khí hậu, cây giống lý gai lai được trồng vào mùa xuân hoặc mùa thu. Ở những vùng có mùa đông dài, tốt nhất nên hoãn trồng đến mùa xuân để cây có thời gian bám rễ và bén rễ trên đất trống. Ở vùng khí hậu ôn đới hoặc ấm áp, cây bụi được trồng vào mùa thu. Bằng cách này, mùa hè năm sau, bạn sẽ thu hoạch được những quả chín mọng.

Yêu cầu về đất

Cây lý gai Hinnonmaki là một loại cây ăn quả năng suất cao, vì vậy nó đòi hỏi điều kiện đất đai khắt khe. Cây sinh trưởng và phát triển tốt nhất trên đất tơi xốp, màu mỡ. Vôi được bón vào đất có tính axit cao, đất sét nặng được cải tạo bằng cát sông và mùn, và đất cát được trộn với cát và than bùn.

Cách chuẩn bị đất

Đất được chuẩn bị trước khi trồng 2-3 tuần.

1. Đất được đào sâu tới 35 cm, nhổ bỏ cỏ dại và xới tơi hoàn toàn.
2. Đất được bổ sung thêm phân mùn, phân hữu cơ và phân khoáng.
3. Đào hố trồng cây trên khu vực đã chuẩn bị.
4. Độ sâu và chiều rộng của các lỗ là 40-50 cm.
5. Khoảng cách giữa các cây trồng từ 1 đến 1,5m, hàng cách hàng 2,5m.
6. Hệ thống thoát nước bao gồm cát và đá nhỏ được đặt ở đáy hố.
7. Đất màu mỡ được đổ vào hố và tưới nước.

Quan trọng! Khi chọn cây giống, hãy kiểm tra kỹ thân rễ và hình dáng của cây để phát hiện bệnh tật và sâu bệnh.

Sơ đồ trồng cây

Trước khi trồng ra đất trống, rễ cây con được ngâm trong hỗn hợp đất sét và nước đã lắng trong 10-12 giờ, sau đó xử lý bằng dung dịch mangan loãng hoặc chế phẩm đặc biệt.

1. Đặt cây lý gai giống vào hố đã chuẩn bị.
2. Rễ cây được phân bố đều khắp hố và được phủ bằng đất màu mỡ.
3. Cổ rễ được đào sâu không quá 6 cm.
4. Đất được nén chặt một chút và tưới nước.
5. Vòng tròn thân cây được phủ bằng vật liệu tự nhiên.

Quan trọng! Khi trồng cây con, không nên có khoảng trống giữa đất và rễ cây. Khoảng trống trong đất sẽ tạo điều kiện cho nấm và vi-rút phát triển.

Hướng dẫn chăm sóc

Cây lý gai Hinnonmaki rất dễ chăm sóc, nhưng để có được vụ thu hoạch chất lượng cao và bội thu, bụi cây cần được bón phân và cắt tỉa kịp thời.

Tưới nước

Tưới nước cho cây dâu tây khi cần thiết, sau khi lớp đất mặt khô. Cây chịu hạn ở mức trung bình, nhưng cần tưới thêm nước khi thời tiết quá nóng.

Ngoài ra, công tác tưới tiêu cũng quan trọng trong giai đoạn hình thành bầu nhụy và chín quả.

Trước khi cây ngủ đông, hãy tưới nước thật kỹ cho cây bụi. Tưới vào rễ, tránh tưới vào phần xanh của cây.

Bón thúc

Khi trồng cây con trên đất màu mỡ, việc bón phân bắt đầu vào năm thứ hai hoặc thứ ba của quá trình sinh trưởng. Trong quá trình ra hoa, đậu quả và hình thành bầu nhụy, cây được bón phân hoàn toàn bằng chất hữu cơ. Vào mùa thu, sau khi thu hoạch và vào mùa xuân, trước khi mùa sinh trưởng bắt đầu, quả lý gai được bón phức hợp khoáng chất.

Cắt tỉa

Việc cắt tỉa bụi cây kịp thời sẽ kích thích sự sinh trưởng và phát triển của cây mọng, tăng năng suất và hương vị của quả mọng.

Làm mỏng

Vào đầu mùa xuân và cuối mùa thu, những cành yếu và mọc không đều sẽ được cắt tỉa. Việc cắt tỉa được thực hiện sát gốc.

Vệ sinh

Vào đầu mùa xuân, loại bỏ những cành và chồi khô, gãy, hư hỏng và bị sương giá. Cắt tỉa hoàn toàn những cành bị bệnh và sâu bệnh.

Hình thành

Để đảm bảo bụi cây phát triển và ra quả đúng cách, cần phải cắt tỉa định hình hàng năm.

Trong mùa sinh trưởng, cây lý gai sẽ mọc ra nhiều chồi gốc, trong đó chỉ giữ lại 4-5 chồi khỏe và to nhất, phần còn lại sẽ bị cắt bỏ hoàn toàn.

Quan trọng! Để phòng ngừa bệnh, hãy xử lý các vùng bị cắt bằng nhựa đường vườn.

Trẻ hóa

Trước khi mùa đông hoặc trước khi mùa sinh trưởng bắt đầu, tất cả các cành và chồi già hơn 5-6 năm tuổi đều được cắt bỏ hoàn toàn khỏi bụi cây.

Bảo vệ khỏi bệnh tật và sâu bệnh

Việc chăm sóc cây bụi mọng không đúng cách và không kịp thời sẽ tạo điều kiện cho nấm và vi-rút phát triển, cũng như sâu bệnh tấn công cây.

Bệnh thán thư

Bệnh nấm này tấn công cây ăn quả vào cuối thời kỳ ra hoa. Bệnh xuất hiện trên lá dưới dạng những đốm đen nhỏ, sau đó phát triển thành các nốt sần. Bào tử nấm lây lan nhanh chóng, ảnh hưởng đến năng suất và khả năng miễn dịch của cây lý gai. Các bụi cây bị bệnh thán thư được xử lý bằng thuốc diệt nấm có chứa đồng.

Đốm trắng

Đốm trắng là bệnh do một loại nấm tấn công các bộ phận trên mặt đất của cây. Các đốm sáng có viền sẫm màu xuất hiện trên lá, với các đốm chứa bào tử hình thành ở trung tâm. Lá khô, vụn và rụng vào đúng mùa sinh trưởng.

Đốm trắng thường do thiếu chất dinh dưỡng và khoáng chất. Cây bụi cần được bổ sung khoáng chất cân bằng.

Thối xám

Nhiễm nấm xuất hiện trên lá và chồi cây dưới dạng một lớp phủ màu sáng. Quả mọng, quả và cành bị ảnh hưởng được cắt tỉa và tiêu hủy, và cây bụi được xử lý bằng các sản phẩm diệt nấm chuyên dụng.

Gỉ cốc

Vật mang bào tử nấm chủ yếu là cây cói và đất ẩm. Lá chuyển sang màu vàng, khô héo và rụng. Bào tử nấm sau đó xâm nhập vào tất cả các bộ phận của cây. Thuốc diệt nấm gốc đồng được sử dụng để điều trị và phòng ngừa.

Khảm

Bệnh khảm là một bệnh nhiễm trùng do virus không thể chữa khỏi. Nếu bị nhiễm bệnh, cây sẽ bị đào lên và tiêu hủy, đồng thời đất sẽ được xử lý bằng thuốc kháng khuẩn.

Nhện đỏ

Nhện đỏ có thể được tìm thấy ở mặt dưới của lá khi chúng được bao phủ bởi một lớp màng mỏng, khó nhìn thấy. Loài gây hại này ăn nhựa cây, khiến lá khô và rụng, đồng thời làm suy yếu khả năng chống chịu sương giá của cây bụi.

Để chống lại loài gây hại này, người ta sử dụng thuốc diệt ve, xử lý bụi cây trước mùa sinh trưởng.

Đom đóm

Một con sâu bướm nhỏ xíu có thể phá hủy không chỉ tán lá của một bụi cây mà còn cả toàn bộ mùa màng. Ban đầu, con sâu bướm phá hủy hoa, sau đó chuyển sang quả chín, khiến chúng thối rữa và khô héo.

Để ngăn ngừa sâu bệnh gây hại cho cây ăn quả, cần dọn sạch cỏ dại và mảnh vụn xung quanh thân cây rồi phủ lớp mùn.

Xịt dung dịch xà phòng hoặc nước sắc hành lên bụi cây. Nếu sâu bệnh đã xâm chiếm toàn bộ cây, hãy sử dụng thuốc trừ sâu.

ong cưa

Loài sâu nhỏ này gây hại đáng kể cho lá và quả lý gai. Phương pháp kiểm soát loài gây hại này cũng giống như đối với bướm đêm.

Ruồi mật nho

Sự xâm nhập của ruồi mật có thể được xác định chỉ dựa vào sức khỏe của cây. Nếu cành, lá và nụ bị khô héo, đã đến lúc phải hành động.

Để phòng ngừa, tôi trồng bạc hà cạnh cây lý gai vì hầu hết các loại sâu bệnh đều không ưa mùi của nó. Tôi cũng xịt nước xà phòng hoặc thuốc trừ sâu chuyên dụng lên bụi cây.

Rệp

Rệp hút nhựa cây, gây khô héo, biến dạng và chết lá, chồi và cành, đồng thời chúng cũng lây lan nấm và vi-rút. Cây lý gai bị ảnh hưởng bởi loài gây hại này được phun thuốc trừ sâu có chứa đồng.

Sinh sản

Để nhân giống cây lý gai Hinnonmaki, người ta sử dụng phương pháp sinh dưỡng để tạo ra cây mới.

Phân lớp

Vào đầu mùa hè, chọn một chồi gốc khỏe mạnh, cứng cáp từ một bụi cây trưởng thành và uốn cong xuống sát mặt đất. Phủ đất lên chồi, để lộ phần ngọn. Tưới nước cho chồi suốt mùa hè, sau đó đào chồi lên vào mùa thu và tách khỏi bụi cây mẹ, kể cả rễ. Cây con đã hoàn thiện được chuyển sang một hố riêng.

Cành giâm

Giâm cành được thực hiện bằng cách cắt tỉa những chồi khỏe mạnh, dày từ các bụi cây trưởng thành. Chồi được chia thành nhiều đoạn dài 15-20 cm. Mỗi đoạn giâm cành nên có ít nhất 3-4 nụ hoặc lá.

Cây được trồng trong chậu đất màu mỡ và phủ màng bọc thực phẩm. Khi cây con đã bén rễ, chúng được chuyển ra đất trống.

Chia bụi cây

Tách bụi lý gai là cách dễ nhất và nhanh nhất để có cây mới và phục hồi cây cũ. Một bụi cây trưởng thành được đào lên khỏi mặt đất và thân rễ được chia thành các phần bằng nhau. Mỗi cây con nên còn lại một vài nụ hoặc lá. Các cây được trồng vào các hố trồng riêng biệt.

Ưu điểm và nhược điểm của giống

Trước khi trồng quả lý gai Hinnonmaki trong vườn, bạn nên tìm hiểu kỹ về ưu và nhược điểm của giống quả mọng này.

Ưu điểm:

1. Tỷ lệ lợi nhuận cao.
2. Quả mọng lớn, có hình dáng hấp dẫn và hương vị tuyệt hảo.
3. Khả năng chống chịu lạnh và thay đổi nhiệt độ.
4. Miễn dịch tự nhiên với một số bệnh nấm và sâu bệnh.

Ưu điểm của giống cây này còn bao gồm khả năng trồng quả mọng trên một cây tiêu chuẩn.

Nhược điểm duy nhất của giống lý gai Hinnonmaki là gai sắc nhọn, khiến việc thu hoạch và chăm sóc cây trở nên khó khăn.

Thu hoạch và lưu trữ

Để tránh bị gai đâm, tôi khuyên bạn nên đeo găng tay dày khi thu hoạch. Những quả đầu tiên chín vào giữa tháng 7. Tuy nhiên, vì mùa quả kéo dài, nên quả được hái sau mỗi 2-3 ngày. Quả thu hoạch được trải thành một lớp mỏng trên mặt phẳng và phơi khô. Quả lý gai có thể được bảo quản ở điều kiện bình thường đến 10 ngày. Chúng có thể bảo quản trong tủ lạnh đến 2 tháng và trong hộp kín đến 3 tháng.

Các lĩnh vực ứng dụng

Giống lý gai Hinnonmaki có tính phổ biến và được khuyến khích sử dụng ở cả dạng tươi và dạng chế biến.

Quả lý gai được dùng để làm mứt, mứt bảo quản, mứt trái cây và mứt cam, đồng thời được thêm vào các loại bánh nướng, món tráng miệng và các sản phẩm từ sữa. Chứa nhiều vitamin và chất dinh dưỡng, quả lý gai thường được sử dụng trong điều trị phức tạp nhiều loại bệnh và trong dinh dưỡng chế độ ăn uống.