Cách xử lý sâu bệnh cho dưa, và quả bị nhiễm bệnh có ăn được không?

Người làm vườn luôn thất vọng khi sau bao công sức, họ nhận thấy lá dưa, vốn tươi tốt gần đây, đã héo úa và quăn lại. Bệnh dưa là bệnh thường gặp. Cây bị nhiễm mầm bệnh thông qua hạt giống, đất, và các mảnh vụn từ thân và rễ.

Việc kiểm soát không phải lúc nào cũng thành công, và cây sẽ chết. Sâu bệnh hại dưa cũng không kém phần nguy hiểm. Chúng hút nhựa cây từ lá, khiến lá bị khô héo. Quả không đậu hoặc bị biến dạng, mất đi vẻ ngoài hấp dẫn và hương vị thơm ngon. Cây dễ bị nhiễm nhiều loại bệnh khác nhau.

Sâu bệnh hại dưa

Nhiều loại côn trùng rất thích dưa. Chúng đậu thành từng đàn ở mặt dưới lá, hút hết nước và nhựa cây nhanh chóng. Rệp vừng cực nhỏ có thể phá hủy toàn bộ luống dưa chỉ trong vài ngày.

Để ngăn ngừa sự xuất hiện của các loại sâu bệnh nguy hiểm, dưa lưới được phun thuốc Karbofos, các chế phẩm sinh học như Actellic, và dung dịch bột thuốc lá và xà phòng giặt. Cần nhổ bỏ toàn bộ rễ dưa lưới khỏi khu vực trồng dưa, và cắt bỏ bất kỳ phần thân nào còn sót lại.

Ruồi dưa

Một loại côn trùng đặc biệt nguy hiểm cho cả quả và hạt là ruồi dưa, sự xâm nhiễm của chúng đã được ghi nhận ở Ấn Độ, Bắc Phi và Iran. Gần đây, loài ký sinh trùng này đã xuất hiện ở vùng Transcaucasus và được tìm thấy ở các vùng phía nam và thậm chí cả phía bắc nước Nga. Ruồi dưa có thể phá hủy một nửa mùa màng, vì không chỉ một mà là ba thế hệ ruồi dưa xuất hiện mỗi mùa.

Con non phát triển tốt và sinh trưởng nhanh ở nhiệt độ cao. Ấu trùng ký sinh, có hình dạng giống giun, không có chân, sống ít nhất một tuần, ăn nước trái cây và gặm hạt. Sau đó, chúng rời tổ, đào hang sâu 12 cm xuống đất và biến thành nhộng.

Để hiểu cách tốt nhất để chống lại ruồi dưa, điều quan trọng là phải biết loài ký sinh trùng này trông như thế nào khi thế hệ tiếp theo xuất hiện. Con cái đẻ tới 120 trứng bằng cách nhai thủng quả dưa.

Loài côn trùng này được phân biệt bởi đôi cánh phủ đầy sọc ngang màu vàng. Chiều dài cơ thể đạt tới một centimet hoặc thậm chí dài hơn một chút. Ruồi không chỉ ăn nước ép mà còn ăn cả phần thịt quả ngọt. Virus và nấm xâm nhập vào quả dưa bị nhiễm bệnh, gây bệnh.

Loài ký sinh trùng này, với đôi cánh bốn sọc, phá hủy cả dưa chuột và dưa hấu. Không phải bản thân con trưởng thành gây nguy hiểm cho con người, mà chính là quả bị nhiễm bệnh, bắt đầu thối rữa. Ăn phải loại ký sinh trùng này có thể gây tiêu chảy, và tiêu chảy kéo dài có thể dẫn đến mất nước.

Để ngăn ngừa thiệt hại cho cây trồng do ruồi dưa gây ra:

1. Trước khi trồng, hạt giống được nhúng vào dung dịch thuốc tím.
2. Khi lá và chồi xuất hiện, cây dưa sẽ được xử lý bằng thuốc diệt cỏ như Rapier.
3. Khi những bông hoa đầu tiên xuất hiện, người ta phun thuốc trừ sâu vào dưa.

Kemifos giúp xua đuổi sâu bệnh trên luống dưa. Hòa tan một ống thuốc vào nửa xô nước. Dung dịch này đủ để phun cho diện tích 5 mét vuông. Karbofos giúp kiểm soát ruồi dưa xuất hiện vào đầu mùa ra hoa. Pha 3 thìa canh sản phẩm với 10 lít nước. Sau lần xử lý thứ hai, sâu bệnh sẽ rời khỏi luống. Côn trùng sẽ chết khi phun Fufanon nhiều lần.

Không nên trồng cây trồng ở cùng một nơi trong nhiều năm; cần tuân thủ các biện pháp canh tác và luân canh cây trồng.

Ấu trùng ruồi dưa sẽ chết hàng loạt khi phun Confidor lên cây. Quả bị đốm phải được hái và đốt. Tuyệt đối không được ăn.

Rệp dưa trên dưa

Một loại côn trùng cực nhỏ, có màu sắc từ nâu đến đen rồi đến xanh lá cây, bám ở mặt dưới lá dưa và lan rộng ra toàn bộ bề mặt. Rệp có thể phá hủy luống dưa chỉ trong vài ngày. Hai chục thế hệ có thể xuất hiện chỉ trong một mùa. Để ngăn chặn sự lây lan của loài gây hại này trên khắp ruộng dưa, điều quan trọng là phải thường xuyên làm cỏ khu vực.

Không chỉ côn trùng trưởng thành mà cả ấu trùng dưa cũng hút nhựa từ các bộ phận trên mặt đất của cây; dưa bị mất nước, thân cây khô héo và chết.

Trong thời tiết ẩm ướt và nóng bức, sâu bệnh xuất hiện sớm nhất là vào tháng Sáu. Nếu quả đã chín, sâu bệnh sẽ hút ẩm từ quả. Ấu trùng và trưởng thành của dưa cũng rất nguy hiểm vì chúng lây lan vi-rút và vi khuẩn gây ra các bệnh tật nghiêm trọng. Không phải người làm vườn nào cũng biết cách xử lý cây dưa.

Các biện pháp dân gian như phun dung dịch chiết xuất từ ​​tỏi, cải ngựa, cúc vạn thọ, vỏ hành tây và mù tạt giúp kiểm soát sâu bệnh khi côn trùng vừa mới bám trên lá và chỉ còn một vài con trong luống dưa. Nếu không, cần xử lý cây bằng thuốc trừ sâu như Decis hoặc Intavir, hoặc phun chế phẩm sinh học Fitoverm. Pha một ống thuốc với 5 lít nước. Phủ kín luống dưa bằng màng bọc thực phẩm trong 24 giờ.

Nhiều người làm vườn thắc mắc liệu dưa lưới sau khi xử lý có thể ăn được không. Nếu sử dụng nước sắc thảo dược và các bài thuốc dân gian khác, việc ăn dưa lưới không bị cấm. Tuy nhiên, nếu cây trồng đã được phun thuốc trừ sâu, bạn sẽ phải đợi một tháng.

Nhện đỏ

Nhện đỏ cái, dài không quá nửa milimét, trú đông trong đất, trên ngọn cây đã thu hoạch và cỏ dại. Vào mùa hè, nhện đỏ định cư ở:

• trên nụ;
• buồng trứng;
• trên các chồi non;
• dưới lá.

Ký sinh trùng sinh sôi nhanh chóng, rời khỏi cây bị ảnh hưởng và di chuyển sang dưa lưới khỏe mạnh. Sự hiện diện của côn trùng được biểu hiện bằng sự xuất hiện của các chấm trắng và màng nhện. Theo thời gian, lá chuyển sang màu vàng, phủ đầy các đốm đỏ và khô héo. Ve gây bệnh cho dưa lưới do vi-rút và vi khuẩn.

Để ngăn ngừa sâu bệnh xâm nhập vào luống dưa, trước khi gieo hạt, đất phải được xử lý bằng vôi và những lá đầu tiên phải được xử lý bằng Fitoverm và Bi-58.

Giun kim loại

Cây dưa lưới thường chứa ấu trùng, có thân cứng và ba cặp chân. Khi lật úp, chúng phát ra tiếng kêu lách cách. Giun kim loại gặm nhấm phần thân và rễ dưới của dưa lưới, nhanh chóng làm chết cây. Những ký sinh trùng này phát triển mạnh nhờ độ ẩm, và khi lớp đất mặt khô đi, chúng đào hang sâu hơn. Chúng trú đông ở đó, và khi trồi lên vào mùa xuân, chúng bắt đầu ăn hạt.

Để ngăn ngừa giun kim xuất hiện trên luống dưa của bạn, bạn phải:

1. Nhổ bỏ cỏ dại.
2. Nhổ cỏ lúa mì bằng rễ.
3. Đào đất là tốt.

Sâu bệnh phát triển mạnh trong đất chua, vì vậy hãy bón vôi trước khi trồng dưa. Giun kim loại phản ứng tiêu cực với phân bón chứa nitơ. Nếu sâu bệnh xuất hiện, hãy phun Aktara lên luống dưa.

Cây chổi

Một loại cây màu xám với hoa xanh lam và thân phủ vảy vàng cực kỳ nguy hiểm đối với dưa. Loài ký sinh trùng này phá hủy toàn bộ mùa màng ở các nước Trung Á và khu vực phía nam sông Volga. Cây chổi Ai Cập ăn nhựa cây dưa bằng cách bám vào rễ dưa bằng các giác hút.

Để chống lại loại sâu bệnh này, nên kết hợp trồng dưa với trồng lúa, nhổ cỏ dại cẩn thận trên luống và phun thuốc diệt dưa bằng axit dichlorophenoxyacetic; sâu bệnh sẽ chết ngay cả ở nồng độ thấp.

Sâu cắt lá

Nếu bạn không xới đất vào mùa thu, loại bỏ cỏ và cây bụi, hoặc duy trì luân canh cây trồng, sâu bệnh sẽ xuất hiện và nhanh chóng phá hủy thân dưa. Sâu bướm đêm, còn gọi là sâu cắt gốc, sẽ phá hủy cổ rễ dưa. Con cái đẻ hàng trăm trứng.

Cá thể thế hệ đầu tiên ăn cỏ dại, dưa hấu và dưa lưới. Sâu bướm trưởng thành đào hang xuống đất, nơi chúng hóa nhộng. Bướm đêm thế hệ thứ hai xuất hiện vào tháng 6 và sống đến tháng 9. Sau khi tích lũy được chất dinh dưỡng, chúng thường trú đông, nhưng chỉ khi mặt đất được phủ đầy tuyết.

Để diệt sâu cắt lá, trước khi nụ xuất hiện, người ta phun bột hexachlorane lên luống hoa và đặt mồi để bắt bướm.

Bệnh dưa

Côn trùng gặm nhấm lá và quả dưa sẽ phát tán các vi sinh vật gây bệnh - virus và vi khuẩn - gây ra nhiều loại bệnh cho dưa. Nhiễm trùng cũng xảy ra thông qua hạt, thân và rễ chưa được xử lý.

Trong điều kiện thời tiết bất lợi và độ ẩm quá cao, nấm sẽ phát triển mạnh, thường không chỉ làm giảm năng suất mà còn làm cây chết.

Héo Fusarium (Fusarium)

Bệnh bắt đầu bằng thối rễ, ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống mạch dẫn của dưa lưới cuối và giữa mùa. Nhiễm nấm lan từ đất lên thân. Khi bị nhiễm fusarium, các chức năng cơ bản của cây bị phá vỡ, và cây chết do sợi nấm làm tắc nghẽn mạch dẫn và sản sinh độc tố.

Góp phần vào sự phát triển của bệnh:

• chăm sóc không đúng cách;
• trồng dày đặc;
• sự ứ đọng của nước;
• độ ẩm dư thừa;
• nhiệt độ cực cao.

Lá dưa bị nhiễm nấm Fusarium sẽ mất màu xanh và xuất hiện những đốm xám khó coi. Cây bị nhiễm bệnh sẽ chết trong vòng một tuần.

Để phòng ngừa bệnh héo rũ do nấm Fusarium, hạt giống nên được xử lý bằng formalin trước khi trồng và phun kali clorua trước khi dưa hình thành nụ. Các nhà nông học khuyến cáo nên chọn vị trí trồng cây ở độ cao lớn hơn thay vì ở vùng đất thấp.

Mốc xám

Thời tiết lạnh kết hợp với mưa kéo dài làm tăng hoạt động của nấm. Dưa lưới non bị mốc, thâm đen và mềm nhũn. Bệnh phát triển nhanh ở nhiệt độ thấp và giảm dần khi trời nóng.

Bệnh phấn trắng

Thân và lá dưa lưới thường bị bao phủ bởi những đốm nhỏ lan nhanh khắp phần trên mặt đất của cây. Bệnh phấn trắng được biểu hiện bằng màu nâu trên cây. Khi bệnh tiến triển, lá chét cuộn lại và thân cây khô héo.

Khi nhận thấy những dấu hiệu đầu tiên, cây dưa được phun dung dịch bột lưu huỳnh. Việc xử lý này được lặp lại nhiều lần, lần cuối cùng là ba tuần trước khi quả chín.

Bệnh sương mai (peronosporosis)

Đôi khi, những đốm vàng đột nhiên xuất hiện trên lá dưa, mặt dưới phủ một lớp phấn màu tím. Nhiệt độ thay đổi đột ngột và độ ẩm cao khiến bệnh sương mai phát triển nhanh chóng. Nấm gây bệnh xâm nhập vào bào tử lá, khiến cây chết.

Để phòng ngừa bệnh phấn trắng, hạt giống được làm ấm trong nước nóng hoặc ngâm trong dung dịch kali pemanganat. Các luống dưa có cây bị nhiễm bệnh phấn trắng được phun dung dịch urê hoặc Bordeaux.

Khảm dưa chuột

Virus do côn trùng truyền gây ra các bệnh nghiêm trọng ở dưa. Nếu lá cây non bị cuộn lại và biến dạng, hoặc xuất hiện các vết sưng giữa các gân lá, thì đó là dấu hiệu của bệnh khảm dưa chuột. Khi bệnh tiến triển, thân cây sẽ nứt nẻ, hoa rụng và bề mặt quả dưa bị biến dạng.

Thối rễ

Cây yếu rất dễ bị nhiễm cả virus và vi khuẩn, thường chết khi thời tiết bất lợi. Dưa lưới thường bị thối rễ. Bệnh này khiến thân cây mỏng đi, phần dưới chuyển sang màu nâu, lá chuyển sang màu vàng và héo, thịt quả bị thối. Các đốm đen bên trong dưa lưới nhanh chóng lan rộng. Bệnh lây truyền qua hạt, vì vậy trước khi trồng, hãy ngâm hạt trong dung dịch formalin trong 5 phút.

Đốm trắng (septoria)

Sau những trận mưa lạnh kéo dài, những đốm tròn, nhẹ xuất hiện trên thân và lá dưa. Nấm gây bệnh lây truyền qua hạt và theo tàn dư thực vật, gây ra bệnh đốm lá septoria. Bào tử nấm lan truyền nhanh chóng, làm lá sẫm màu. Để phòng bệnh, nên phun dung dịch Bordeaux lên luống dưa.

Đốm góc (vi khuẩn)

Vào thời tiết nóng ẩm, trên cuống dưa xuất hiện những vết bẩn nhờn màu nâu, mặt dưới lá xuất hiện những giọt nước đục. Đốm góc cũng ảnh hưởng đến quả, khiến quả trở nên trong suốt, vỏ dưa trở nên dính.

Bệnh ascochytosis

Trong thời tiết lạnh kết hợp với độ ẩm cao, dưa lưới dễ bị một trong những loại bệnh nấm nghiêm trọng nhất. Bệnh mốc sương Ascochyta ban đầu xuất hiện dưới dạng những đốm nhỏ khó nhìn thấy trên thân cây. Chúng nhanh chóng lan rộng, cổ rễ khô héo, và dưa lưới chín chuyển sang màu đen rồi chết.

Bệnh thán thư (scarden)

Nếu không luân canh cây trồng và tưới nước thường xuyên, nhiều, các đốm tròn màu hồng sẽ xuất hiện trên lá, sau đó là các lỗ thủng. Bệnh thán thư, một loại bệnh trên dưa, khiến dây leo của cây mỏng đi và dễ gãy khi chạm vào. Theo thời gian, lá cuộn lại và khô héo. Nhiễm trùng đầu đồng gây ra các đốm nâu xuất hiện trên thịt quả dưa, lan nhanh và quả bị thối.

Công cụ xử lý

Để phòng trừ bệnh tật và bảo vệ cây trồng khỏi sâu bệnh, không chỉ cần luân canh cây trồng và tránh trồng dưa trên đất nặng mà còn phải xử lý hạt giống bằng dung dịch thuốc tím, formalin và Fundazol.

Khi phát hiện những dấu hiệu đầu tiên của bệnh, dưa lưới được phun thuốc thảo dược và sử dụng nhiều bài thuốc dân gian. Nếu các biện pháp xử lý này không hiệu quả, cần sử dụng thuốc diệt nấm như lưu huỳnh dạng keo, hỗn hợp Bordeaux và Fitosporin.

Nếu dưa xuất hiện sâu bệnh, cần áp dụng các biện pháp khác để xử lý. Thuốc trừ sâu có thể tiêu diệt rệp dưa, nhện đỏ và sâu đục thân. Thuốc trừ sâu hóa học như Bi-58 và Aktara là hiệu quả nhất. Tuy nhiên, sau khi phun thuốc, không nên ăn quả trong vòng ba tuần.

Công nghệ xử lý

Dưa bị hư hỏng nên được nhổ khỏi luống và đốt thay vì chôn. Có nhiều phương pháp xử lý khác nhau được sử dụng để diệt trừ sâu bệnh. Tưới nước và phun thuốc là phổ biến nhất. Dù dùng phương pháp nào, cần cẩn thận tránh tiếp xúc với vỏ quả, vì hóa chất có thể tích tụ và thấm vào thịt quả.

Khi xử lý thuốc trừ sâu, hãy đeo găng tay và bảo vệ mặt và mắt. Chọn một buổi tối nhiều mây, không có gió để phun thuốc cho luống dưa.