Tại sao lá dưa của tôi chuyển sang màu vàng khi trồng ngoài trời? Cách xử lý và phải làm gì?

Việc thu hoạch dưa lưới và bầu đòi hỏi một chút công sức. Mặc dù được coi là dễ trồng, nhưng những loại cây ưa nhiệt này đôi khi cũng gặp phải vấn đề. Và khi điều đó xảy ra, cần có con mắt của một người làm vườn giàu kinh nghiệm để xử lý kịp thời. Ví dụ, tại sao lá dưa lưới lại chuyển sang màu vàng khi trồng ngoài trời? Vì không ai muốn bỏ lỡ mùa thu hoạch loại quả thơm ngon ngọt ngào này (dưa lưới), nên việc tìm hiểu kỹ lưỡng vấn đề này là rất quan trọng.

Nguyên nhân khiến lá dưa bị vàng

Ban đầu, hiện tượng lá hơi vàng không đáng lo ngại. Nhưng khi hiện tượng này xảy ra nhiều lần trên một luống dưa, điều quan trọng là phải nhanh chóng xác định nguyên nhân gây ra hiện tượng khó chịu này. Biết được nguyên nhân sẽ giúp điều trị hiệu quả, với kỳ vọng cứu được mùa màng.

Hiện tượng dưa lưới bị vàng lá thường do các yếu tố sinh lý, chẳng hạn như chăm sóc không đúng cách. Việc thiếu phân bón và chất kích thích cũng có thể khiến lá bị vàng.

Thiếu nước

Một trong những nguyên nhân khiến dưa lưới chuyển sang màu vàng, hoặc dưa lưới bắt đầu chuyển sang màu vàng, là do thiếu nước. Mặc dù dưa lưới có khả năng chịu hạn, nhưng nếu không điều chỉnh lượng nước tưới trong những mùa hè đặc biệt nóng bức, hậu quả sẽ rất rõ ràng. Chỉ cần tưới nước mỗi tuần một lần là đủ để dưa lưới thơm và cây phát triển tốt.

Tưới nước vừa phải, vì hệ thống rễ ăn sâu cho phép cây hút nước từ các lớp đất bên dưới. Cần tưới cẩn thận vào gốc, tránh làm xói mòn rễ bề mặt. Nên sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt, vì hệ thống này phân phối nước đều và sâu.

Tưới quá nhiều nước có thể nhanh chóng gây thối rễ, đặc biệt là nếu đất quá nặng và nước không thấm đủ sâu. Điều này có thể dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng hơn, cuối cùng có thể dẫn đến chết cây.

Tổn thương hệ thống rễ

Dưa đang chết dần, và người trồng rau không thể tìm ra nguyên nhân. Mọi thứ dường như bình thường: không có sâu bệnh, chúng được bón phân và tưới nước thường xuyên, nhưng sự phát triển của những quả dưa thơm đã bị đình trệ.

Hệ thống rễ bị tổn thương do trồng dưa quá nhiều, khi dưa được trồng gần nhau. Những tổn thương này cản trở sự phát triển của nhau và việc hình thành quả lớn (đối với giống dưa). Điều này có thể khiến dưa chuyển sang màu vàng.

Hệ thống rễ có thể bị tổn hại do việc kiểm soát cỏ dại và cày xới sâu. Một số rễ nông và dễ bị tổn thương, vì vậy chỉ nên cày xới lớp đất bề mặt.

Thiếu muối khoáng

Bạn nên làm gì nếu thấy lá cây sẫm màu, héo úa hoặc vàng úa? Sau khi kiểm tra lá và đảm bảo không có sâu bệnh, bạn có thể nghi ngờ cây bị thiếu khoáng chất.

Bón phân phức hợp nhiều lần trong mùa. Nên bón phân giàu đạm vào giai đoạn đầu sinh trưởng, còn lân và kali cần thiết trong giai đoạn đậu quả. Việc bổ sung chất hữu cơ cũng rất hữu ích.

Khi những chiếc lá vàng đầu tiên xuất hiện, cần phải ngắt bỏ chúng vì chúng cản trở sự sinh trưởng và phát triển bình thường của cây.

Ánh sáng mặt trời quá mức

Khi dây dưa bị khô, đó là dấu hiệu rõ ràng của việc tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời. Tuy nhiên, lá cũng bị ảnh hưởng, vì chất dinh dưỡng không thể đến được các bộ phận khác của cây. Chúng không chỉ chuyển sang màu vàng mà còn teo tóp lại.

Ánh nắng mặt trời kết hợp với thời tiết nóng là một dấu hiệu cho thấy cây trồng bị hư hại. Trong khi cây trưởng thành có thể chịu được ánh nắng mặt trời quá mức nếu được tưới nước kịp thời, thì dưa lưới non cần được phủ cỏ và theo dõi thường xuyên.

Nguyên nhân gây vàng và rụng buồng trứng trên dưa lưới

Điều đáng lo ngại nhất là khi một quả dưa đang phát triển bình thường, nhưng đột nhiên bầu nhụy chuyển sang màu vàng và rụng, ảnh hưởng đến năng suất. Đồng thời, lá bị quăn lại, đặt ra câu hỏi về nguyên nhân gây ra hiện tượng khó chịu này.

Thiếu khoáng chất

Hiện tượng vàng lá và rụng quả hàng loạt trông giống như sâu bệnh trong nhà kính hoặc cánh đồng trống, nhưng nếu quan sát kỹ hơn, bạn sẽ thấy một nguyên nhân hoàn toàn khác. Một nguyên nhân là do thiếu khoáng chất. Việc thiếu hụt các chất dinh dưỡng thiết yếu trong đất sẽ ngăn cản việc thu hoạch trọn vẹn.

Trên đất cát pha và đất thịt pha cát nghèo dinh dưỡng, việc bón phân là rất cần thiết để đậu quả tốt. Việc bón phân được thực hiện theo nhiều đợt, thường là 3-4 lần mỗi mùa. Các đợt bón phân này có thể bao gồm:

• phân khoáng phức hợp,
• dung dịch tro,
• các yếu tố năng lượng riêng lẻ.

Không thụ phấn

Quả không đậu khi bầu nhụy rụng, có thể do thiếu thụ phấn. Để thu hút côn trùng thụ phấn, lá và hoa được phun dung dịch đường. Nếu phương pháp này không hiệu quả, quá trình thụ phấn sẽ được thực hiện nhân tạo, trong đó phấn hoa được chuyển từ bao phấn sang nhụy bằng chổi mềm. Quy trình này đơn giản nhưng cần thiết.

Không véo

Cây được uốn thành một thân duy nhất, sau đó được bấm ngọn, để lại hai chồi bên. Kết quả là ba chồi. Loại chồi này cho quả tốt. Số lượng chồi nhiều hơn sẽ cho thu hoạch dưa bội thu, nhưng quả sẽ nhỏ và mất chất lượng thương phẩm.

Nhiệt độ tăng vọt

Ở vùng khí hậu lục địa, nơi nhiệt độ ban ngày và ban đêm chênh lệch đáng kể (nhiệt độ ban ngày cao hơn), việc quả bị vàng và rụng gần như là điều không thể tránh khỏi. Bí ngô rất nhạy cảm với biến đổi khí hậu khi nhiệt độ ban ngày thay đổi xen kẽ với ban đêm mát mẻ. Chúng sinh trưởng kém phát triển và việc hình thành quả bị hạn chế. Ngay cả một giống lai rất tốt cũng không thể cho năng suất cao trong điều kiện như vậy.

Các bệnh thường gặp ở cây dưa

Mặc dù có nhiều giống hiện đại và sự phát triển của các giống lai, dưa lưới và các loại bầu khác vẫn dễ mắc nhiều loại bệnh. Các loại bệnh phổ biến nhất bao gồm:

• Bệnh phấn trắng. Trên lá xuất hiện những đốm trắng giống nấm mốc. Chúng phát triển, dính vào nhau và dần dần làm lá khô.
• Bệnh sương mai. Bệnh này thường ảnh hưởng đến cây non, gây ra các đốm màu xanh lục trên lá, sau đó phát triển thành lớp phủ dạng bột.

Việc phân biệt hai loại bệnh này khá khó khăn vì triệu chứng của chúng rất giống nhau. Bệnh sương mai có đặc điểm là hình thành một lớp phủ ở mặt dưới của lá.

• Héo Fusarium. Xuất hiện trên cây non hoặc trong quá trình hình thành quả. Lá và chồi chuyển sang màu nhạt hơn, xuất hiện các đốm xám trên bề mặt. Chỉ mất một tuần là cây sẽ chết hoàn toàn.
• Bệnh thán thư, hay còn gọi là bệnh thán thư đầu đồng, đặc trưng bởi sự xuất hiện của các đốm nâu nhạt trên lá, lan rộng khắp bề mặt lá và bắt đầu chuyển sang màu vàng. Các chồi mỏng và giòn không thể hấp thụ chất dinh dưỡng, quả bị biến dạng và thối rữa.
• Thối rễ. Ảnh hưởng đến cây yếu, rễ bị thối và chuyển sang màu vàng. Thân cây trở nên mỏng, quả không chín hoàn toàn hoặc bị thối bên trong. Năng suất giảm và cây dần chết.

Ngoài việc phòng trừ sâu bệnh cho dưa, bạn cần chú ý đến các đợt tấn công liên tục của sâu bệnh. Kiểm soát sâu bệnh là ưu tiên hàng đầu, vì loại cây trồng mỏng manh này rất dễ bị tấn công bởi vô số "vị khách không mời". Ấu trùng ruồi dưa, sâu cắt cành, nhện đỏ và rệp dưa dễ dàng bám trên cây, trong khi sâu đục thân ăn rễ. Khi lá bắt đầu chuyển sang màu vàng, hãy kiểm tra xem có sâu bệnh không.

Loài gây hại phổ biến nhất là ruồi dưa, đẻ ấu trùng trong phần cùi quả. Hơn nữa, nó còn được ghi nhận là thúc đẩy sự lây lan của các bệnh do vi-rút và nấm trên dưa.

Các biện pháp kiểm soát và phòng ngừa

Điều kiện chính là áp dụng các biện pháp canh tác cần thiết cho cây bí ngô. Việc thu hoạch dưa lưới sẽ không gặp vấn đề gì nếu áp dụng các biện pháp phòng ngừa sau:

1. Việc chuẩn bị hạt giống trước khi trồng cần phải xử lý bằng thuốc khử trùng (dung dịch kali pemanganat loãng hoặc dung dịch formalin 40% đều được).
2. Chuẩn bị đất: đào xới, nhổ cỏ dại, bón phân hữu cơ và phân trộn để làm tơi xốp đất. Thêm cát thô hoặc than bùn để cải thiện độ thấm của đất.
3. Mảnh dưa được đặt ở nơi cao hoặc trong luống cao để tránh tưới quá nhiều nước.
4. Một điểm quan trọng là phải luân canh cây trồng vì đất tích tụ bào tử nấm và ấu trùng gây hại ảnh hưởng đến một loại cây trồng cụ thể.
5. Cần phải nhổ cỏ dại và xới đất. Dưa lưới cỡ trứng có thể được phủ đất để ngăn ruồi dưa đẻ trứng vào quả.
6. Bón phân khoáng phức hợp kịp thời gấp 3-4 lần giúp cây khỏe mạnh và kích thích sinh trưởng.
7. Chế độ tưới nước phù hợp đặc biệt cần thiết trong thời kỳ nóng và khô.
8. Nếu cần, hãy xử lý bằng Kabofos (diệt sâu bệnh) hoặc Aktellik (diệt bệnh). Nếu cây khỏe mạnh, có thể phun Fitosporin nhiều lần như một biện pháp phòng ngừa an toàn.

Phương pháp sinh học được coi là phương pháp kiểm soát hiện đại và an toàn. Ruồi Phytomyza được sử dụng trên dưa lưới. Ấu trùng của chúng phát triển và dần dần tiêu thụ các loại ký sinh trùng gây hại trên dưa lưới.

Làm thế nào để biết một quả dưa có bị hỏng không

Trước khi thu hoạch, điều quan trọng là phải đánh giá chất lượng của quả. Bạn có thể nhận biết dưa đã bị hỏng hay chưa bằng những dấu hiệu sau:

• vỏ quả mềm;
• có thể nhìn thấy vết lõm, vết nứt hoặc đốm đen trên bề mặt;
• một dây leo bị khô héo sớm;
• màu sắc không đặc trưng cho giống này.

Vỏ quả có thể bị hư hại do tác động cơ học, nhưng điều này không có nghĩa là quả không thích hợp để ăn. Đơn giản là nó kém ngon hơn dưa lưới nguyên quả. Việc thu hoạch được thực hiện theo từng đợt, 5-6 lần khi dưa chín. Dưa lưới chín có mùi thơm ngọt ngào, dễ tách khỏi cuống và dần chuyển sang màu vàng.

Trung bình, dưa lưới mất 45-75 ngày để ra quả. Thời gian này thường thấy ở các vùng phía Nam, nơi quả chín ngoài trời. Tùy thuộc vào giống, dưa lưới chín sớm sẽ cho quả vào tháng 7, dưa lưới chín giữa mùa được thu hoạch vào tháng 8, và dưa lưới chín muộn sẽ sẵn sàng để tiêu thụ (hoặc bảo quản) vào tháng 9.

Có thể đẩy nhanh thời gian chín của trái cây bằng cách sử dụng các biện pháp sau:

• ngâm hạt giống trước;
• sử dụng cây giống;
• làm sạch hoa nhỏ.

Vừa ngon vừa bổ dưỡng, dưa lưới có phần thịt mềm, mọng nước. Mọi người, già trẻ đều yêu thích chúng. Người miền Bắc háo hức chờ đợi món ngon yêu thích của mình, trong khi người trồng rau miền Nam làm mọi cách có thể để đảm bảo ruộng dưa của họ luôn trong tình trạng tốt nhất và mong chờ một vụ mùa bội thu.