Cách trồng atisô ngoài trời tại nhà nghỉ của bạn, hướng dẫn trồng và chăm sóc

Theo tiêu chuẩn của Nga, loại cây kỳ lạ này được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực châu Âu. Thịt quả thơm, bùi của nó không chỉ ngon mà còn tốt cho sức khỏe. Loại rau này đang trở nên phổ biến trong giới làm vườn nghiệp dư. Làm thế nào để trồng atisô, loài cây bản địa của vùng khí hậu ấm áp, trong vườn nhà mình? Đây là một câu hỏi ngày càng được các nhà làm vườn đặt ra. Về điều kiện sinh trưởng, loại cây này không đòi hỏi nhiều. Trở ngại chính cho sự phát triển của nó chính là khí hậu.

Đặc điểm chính của atisô

Loại rau sống lâu năm này có đặc điểm giống cây kế: lá rộng, lởm chởm, nhọn và mũ nhị hoa thơm ngát, rực rỡ. Trong điều kiện sinh trưởng thuận lợi, cây cao tới 2 mét và chiếm diện tích bề mặt 1 mét vuông. Bầu nhụy phát triển thành nón xanh với các vảy bám chặt.

Atisô được ăn hoặc trồng làm cảnh. Quả chưa chín và phần mọng nước của cuống lá liền kề đều có thể ăn được.

Bổ sung rau vào chế độ ăn uống của bạn sẽ giúp cơ thể bổ sung:

• canxi;
• magiê;
• axit hữu cơ;
• Vitamin B;
• tinh dầu.

Phần trên mặt đất của cây atisô chết vào mùa thu. Đến mùa xuân, chồi non phát triển và nở hoa, tạo thành quả.

Trong điều kiện khí hậu thuận lợi và áp dụng các biện pháp canh tác hợp lý, quả nón xanh có thể được thu hoạch trong vòng 12-14 năm mà không cần trồng lại.

Các giống phổ biến

Trong số tất cả các giống atisô, atisô Tây Ban Nha và atisô gai là loại được ăn phổ biến nhất, được chia thành các giống đầu mùa, giữa mùa và cuối mùa. Phổ biến nhất trong các giống đầu mùa là atisô tím sớm. Một bụi có thể cho ra tới 1-1,2 kg hoa. Thân cây có thể cao tới 70 cm.

Các giống giữa mùa được người làm vườn ưa chuộng là Sultan và Krasavets. Các chồi non của Sultan cao tới 2 mét và cho ra tới 15 bầu nhụy, mỗi bầu nặng 90 gram. Các giống Krasavets cao tới 100 cm. Năng suất dao động từ 700 đến 1.300 gram. Cây ít đòi hỏi chăm sóc và bắt đầu ra quả ngay trong năm đầu tiên trồng.

Chi tiết cụ thể đang phát triển

Mùa sinh trưởng của atisô, từ khi gieo hạt đến khi ra quả, kéo dài 6-7 tháng. Đây là loại cây ưa nhiệt: chồi non có thể chịu được nhiệt độ xuống tới -3°C, cụm hoa xuống tới -1°C và rễ xuống tới -10°C. Nhiệt độ sinh trưởng tối ưu là từ 15-25°C. Nước đọng trong đất sẽ làm thối rễ.

Công nghệ nông nghiệp trồng rau bao gồm việc chuẩn bị các điều kiện thích hợp:

• theo thành phần đất;
• bảo vệ khỏi sương giá vào mùa xuân và nhiệt độ thấp vào mùa đông;
• vị trí trên trang web;
• thời điểm trồng xuống đất;
• phương pháp sinh sản.

Ở miền Trung nước Nga, atisô chỉ có thể được trồng từ cây con; ở vùng Ural và Siberia, người ta trồng từ cây con trong nhà kính. Đối với các vùng phía Nam, trồng từ hạt là lựa chọn tốt hơn. Cây lâu năm này được gieo xuống đất vào cuối tháng 5 hoặc giữa tháng 9.

Trong khu vực vườn hoặc luống rau đủ ánh sáng và ấm áp, hãy chuẩn bị các hố trồng sâu 4 cm và cách nhau 100-120 cm. Gieo 2-3 hạt giống dưới đáy hố và lấp đất lại. Cây sẽ không ra hoa trong năm đầu tiên. Mùa sau sẽ bắt đầu ra quả.

Gieo hạt giống

Việc chuẩn bị hạt giống bắt đầu vào cuối mùa đông, khoảng giữa tháng Hai. Để làm điều này, hãy đặt hạt giống lên một miếng vải cotton ẩm, gấp lại thành một phong bì. Đậy bằng màng bọc thực phẩm để tránh bay hơi và để ở nơi ấm áp trong một tuần.

Sau 7 ngày, cần kích thích cây con nảy mầm để phát triển mạnh hơn và ra quả. Không lấy cây ra khỏi túi vải, đặt cây ở ngăn dưới cùng của tủ lạnh trong 10-12 ngày.

Đất gieo hạt là một thùng gỗ hoặc nhựa. Một lớp than củi, gốm vỡ, đá dăm nhỏ hoặc sỏi được đặt dưới đáy. Một lớp đất giàu dinh dưỡng dày khoảng 6-7 cm được đặt lên trên lớp thoát nước. Đất trồng cỏ, cát mịn và mùn được trộn theo tỷ lệ 1:1:1. Làm ẩm đất bằng bình tưới hoặc bình xịt.

Đào rãnh sâu 10-15 mm, cách nhau 40 mm. Khi gieo hạt, mầm sẽ cao tới 10 mm, cần được trồng cẩn thận. Hoàn tất việc trồng bằng cách phủ đất lên trên và làm ẩm bằng bình xịt.

Đặt hộp lên bệ cửa sổ và duy trì độ ẩm cho đất, tránh để đất bị khô. Việc che phủ bằng nilon hoặc thủy tinh sẽ khiến rễ cây bị thối do thiếu thoát hơi nước. Sau khi nảy mầm, hãy giảm nhiệt độ xuống 15 độ C và tăng cường ánh sáng để tránh cây con bị vươn dài.

Sau 12 ngày, lá đầu tiên sẽ hình thành, rồi đến lá thứ hai. Đã đến lúc cấy và hái.

Hái và chăm sóc cây giống atisô

Với mỗi cây atisô, hãy chuẩn bị một chậu than bùn 500 ml. Đổ hỗn hợp đất tương tự vào chậu, tưới nước và tạo một khoảng lõm 4 cm ở giữa. Tưới nước đều cho đất trong chậu đựng cây con.

Mỗi cây được lấy bằng thìa canh và nhổ lên khỏi đất. Cắt ngắn rễ 1 cm và đặt mầm vào chậu. Cây con được đặt trên bệ cửa sổ. Sau 14 ngày, bón phân hữu cơ lần đầu. Dung dịch hoa mõm sói được pha loãng gấp mười lần và tưới lên cây atisô.

Sau hai tuần, bón phân khoáng hoàn chỉnh vào đất với liều lượng 1 gram/chậu. Khi cây giống atisô đã cứng cáp, hãy mang cây ra ngoài trời, bắt đầu từ một giờ nắng và tiếp tục cho đến khi trời nắng hoàn toàn. Đảm bảo thời tiết êm dịu và ấm áp.

Cấy ghép vào đất trống

Cây cần nơi có nắng, gió để phát triển. Đất phải được chuẩn bị trước khi trồng atisô.

Để làm điều này, hãy đào đất đến độ sâu bằng xẻng lưỡi lê và bón phân (trên 1 mét vuông):

• một xô đất mùn;
• một ly supe lân;
• một hộp diêm đựng kali sunfat.

Nếu trồng atisô để lấy thực phẩm, hãy tạo luống rộng 2 mét. Nâng đất lên 20 cm và tạo hai luống cách nhau 80 cm, sâu bằng độ sâu của chậu than bùn. Trồng cây không cần trồng lại, sâu hơn một chút và phủ đất lên. Khoảng cách giữa các cây trong luống nên ít nhất một mét.

Khi trồng atisô làm cây cảnh, hãy đào hố cách nhau ít nhất 1 mét. Trồng trong chậu. Trong cả hai trường hợp, tưới nước vừa phải và phủ rơm hoặc cỏ khô lên vùng rễ vào cuối vụ.

Cách trồng atisô trong nhà kính

Khi trồng rau trong nhà kính, hãy nhớ rằng cây trồng cần rất nhiều không gian, cả về chiều cao lẫn diện tích bề mặt. Nhà kính phải rộng rãi và ấm áp: nhiệt độ không thấp hơn 0°C (32°F). Ở nhiệt độ thấp hơn, atisô sẽ bị đông cứng.

Ở nhà, atisô được trồng từ cây con. Loại cây cao và khỏe mạnh này cần nhiều không gian trong nhà.

Chăm sóc thêm cho cây trồng

Khi cây đã thích nghi với vị trí mới và bắt đầu phát triển, điều quan trọng là phải tuân theo hướng dẫn chăm sóc. Sau khi atisô nở hoa, hãy cắt bỏ một phần ba số cuống hoa phía dưới. Việc này sẽ giúp cây chín nhanh hơn và cho nụ to hơn.

Tưới nước cho bụi cây

Nên tưới ẩm đất dưới bụi cây vào buổi chiều. Đất ấm sẽ làm ấm nước, giúp hơi ẩm dư thừa bốc hơi trước khi mặt trời lặn. Lịch tưới nước cho atisô tùy thuộc vào sở thích của người làm vườn: 0,5 lít nước cho mỗi bụi cách ngày hoặc 5 lít nước cho mỗi bụi 10 ngày một lần. Việc điều chỉnh, tăng hoặc giảm, phụ thuộc vào lượng mưa và nhiệt độ không khí, và nên được thực hiện để duy trì độ ẩm tối ưu cho đất.

Làm tơi đất và loại bỏ cỏ dại

Nên nhổ cỏ dại và xới đất vào ngày hôm sau khi tưới nước. Cỏ dại sẽ tiếp tục mọc cho đến khi cây khỏe mạnh hơn. Sau đó, lá và bộ rễ khỏe mạnh của atisô sẽ lấn át chúng. Việc phá vỡ lớp vỏ đất hình thành là điều cần thiết để cải thiện độ thông thoáng.

Phân bón và bón thúc cần thiết

Atisô được cung cấp dinh dưỡng trong suốt mùa sinh trưởng. Khi cây bắt đầu phát triển, tưới nước bằng dung dịch pha loãng (tỷ lệ 1:10). Sau hai tuần, bón thêm phân khoáng: supe lân và kali clorua.

Trong thời kỳ ra hoa của atisô, bón phân qua lá là một biện pháp bổ sung. Phương pháp này bao gồm phun dung dịch tro gỗ, supe lân và kali clorua lên lá và thân cây. Tỷ lệ trên một lít nước là 1:1:3 (tính bằng thìa cà phê). Phương pháp bón phân này giúp cải thiện khả năng đậu quả và kháng sâu bệnh.

Che phủ cây vào mùa đông

Tùy thuộc vào giống, hoa atisô nở vào tháng 8 hoặc tháng 9. Khi nón đã hình thành, cần giảm lượng nước tưới. Nếu nhân giống bằng hạt, hãy để hai hoặc ba cụm hoa chín trên mỗi cây.

Khi sương giá đến gần, thân cây atisô được cắt ngắn, để lại gốc dài 30 cm. Phần cây đã cắt tỉa được loại bỏ. Phần gốc được phủ bằng vải bố. Phần rễ được phủ bằng lá hoặc rêu than bùn với độ sâu 20-30 cm. Khi tuyết phủ xuất hiện, các đống tuyết được đắp lên trên những cây atisô đang trú đông để cách nhiệt.

Bảo vệ khỏi bệnh tật và sâu bệnh

Sâu bệnh chính của atisô là rệp vừng và sên. Một trong những bệnh ảnh hưởng đến bụi cây là bệnh thối cánh hoa. Việc kiểm soát rệp vừng bắt đầu bằng việc loại bỏ kiến ​​khỏi khu vực. Trước khi ra hoa, thân và lá được xử lý bằng dung dịch xà phòng-tro. Bón phân qua lá trong thời gian ra hoa giúp ngăn ngừa thối rễ. Nên bắt sên bằng tay.

Phương pháp sinh sản

Atiso mọc từ hạt, không có cách nào khác.

Đặc điểm phát triển ở các vùng khác nhau của Nga

Đặc điểm khí hậu ảnh hưởng đến thời điểm trồng cây con xuống đất.

Ở khu vực Moscow

Cây giống atisô nên được trồng ở đất trống từ giữa tháng 5 cho đến những ngày đầu tháng 6.

Ở Siberia

Bạn có thể trồng cây này ở Siberia nếu có nhà kính rộng rãi, có hệ thống sưởi ấm trong vườn.

Ở Ural

Ở vùng này, nên trồng atisô trong nhà kính từ đầu tháng 6 đến giữa tháng 6.

Ở vành đai trung tâm

Ở phía Nam vùng Moscow, atisô được trồng sau ngày 15 tháng 5.

Thu hoạch và bảo quản cây trồng

Việc thu hoạch atisô bắt đầu hai tuần sau khi quả hình thành. Độ chín để tiêu thụ được xác định bằng tiếng kêu cót két nhẹ của vảy khi bóp. Các vảy bên ngoài có thể dễ dàng tách ra. Nón atisô được cắt cùng với thân, để lại một cuống dài 4 cm. Atisô chín không đều, cần theo dõi liên tục.

Ở nhiệt độ 1°C (32°F), rau củ giữ được hương vị trong 3 tháng. Nếu duy trì ở nhiệt độ 12°C (55°F), chúng giữ được hương vị đến một tháng. Để bảo quản lâu hơn, atisô có thể được đóng hộp hoặc đông lạnh.

Đánh giá về việc trồng atisô

Công đoạn tốn nhiều công sức nhất khi trồng atisô là hái quả khi chúng đã sẵn sàng để ăn, vì quả quá chín sẽ không ngon, còn quả chưa chín sẽ không có hương vị đậm đà.