Trồng, chăm sóc và ươm cây giống cà tím tại nhà

Trước đây, chỉ có cư dân các vùng phía Nam mới được thưởng thức cà tím tươi từ vườn nhà. Loài cà tím này hiếm khi được tìm thấy trong các món ăn ở vùng khí hậu ôn đới. Với sự phát triển của công nghệ trồng cây giống cà tím và việc tuyển chọn các giống và giống lai mới, loại rau này đã có mặt ở vùng khí hậu ôn đới. Việc chuẩn bị đất trồng đúng cách và chăm sóc cây giống cẩn thận sẽ đảm bảo cây khỏe mạnh, tươi tốt.

Chuẩn bị hạt giống

Trước khi trồng, hạt giống cà tím cần được chuẩn bị. Đầu tiên, hạt giống cần được phân loại theo kích thước và kiểm tra khả năng nảy mầm. Sau đó, hạt giống cần được khử trùng để ngăn ngừa sự xâm nhập của bào tử nấm và vi-rút. Cuối cùng, hạt giống cần được xử lý bằng chất kích thích sinh trưởng và nảy mầm.

Sự định cỡ

Để trồng cây giống chất lượng cao tại nhà với sự phát triển đồng đều, hạt giống cà tím phải được hiệu chuẩn theo kích thước. Tất cả hạt giống được phân loại và chọn lọc, tập hợp các mẫu có kích thước tương tự lại với nhau. Các nhóm có kích thước khác nhau được trồng trong các chậu riêng biệt, nơi cây giống có thể phát triển đồng đều mà không ảnh hưởng đến các cây yếu hơn.

Bạn không nên sử dụng vật liệu trồng cây:

• biến dạng;
• có màu sắc khác biệt rõ rệt;
• loang lổ;
• có dấu hiệu của nấm mốc.

Kiểm tra độ đầy

Hạt giống thích hợp để trồng được kiểm tra khả năng nảy mầm bằng cách xác định hàm lượng bên trong. Quy trình như sau:

1. Trong một cái bát nông, chuẩn bị dung dịch muối ăn theo tỷ lệ 1 thìa cà phê với 250 ml nước.
2. Hạt giống được cho vào thùng chứa và khuấy để loại bỏ không khí.
3. Sau 5 phút, những hạt nặng, chất lượng cao sẽ chìm xuống đáy, trong khi những hạt rỗng sẽ vẫn nổi trên bề mặt.
4. Vật liệu trên bề mặt được loại bỏ, phần còn lại bên dưới được phơi khô và chuẩn bị để gieo hạt giống.

Khử trùng

Hạt giống mua ở cửa hàng đã được khử trùng công nghiệp, nhưng hạt giống trồng tại nhà vẫn cần được xử lý. Cách dễ nhất là ngâm hạt trong dung dịch kali permanganat. Nồng độ nên thấp - khoảng 1%. Thời gian khử trùng không quá 15 phút.

Điều trị bằng thuốc kích thích tăng trưởng

Để thúc đẩy quá trình sinh trưởng của hạt giống, bạn có thể sử dụng các chất kích thích sinh trưởng đặc biệt. Hóa chất giúp tích lũy dinh dưỡng nhanh chóng và kích thích cây con phát triển. Tuy nhiên, khi trồng rau hữu cơ, hãy tránh sử dụng các sản phẩm công nghiệp. Các chất kích thích phổ biến bao gồm:

• "Dị chất";
• "Kornevin";
• "Zircon";
• "Epin".

Nảy mầm

Hạt cà tím không nhất thiết phải nảy mầm; chúng nảy mầm dễ dàng. Tuy nhiên, nếu muốn, bạn có thể thực hiện theo phương pháp thông thường. Cho hạt vào vải thưa, đặt vào đĩa và làm ẩm. Duy trì độ ẩm cho đến khi nảy mầm, và giữ nhiệt độ cao hơn nhiệt độ phòng nhưng dưới 45°C.

Nếu đất trước khi trồng đã được khử trùng thì hạt cà tím không cần xử lý thêm.

Ngày gieo hạt

Cách tốt nhất để xác định thời điểm trồng cà tím tại nhà là sử dụng lịch gieo hạt theo âm lịch hàng năm. Đối với hạt giống mua ở cửa hàng, thông tin về thời gian trồng được ghi trên bao bì và có thể thay đổi tùy theo giống.

Thời điểm bắt đầu được coi là thời điểm trồng cây giống cà tím trưởng thành. Vào thời điểm này, thời tiết phải luôn ấm áp, không có nguy cơ đột ngột có đợt rét đậm hoặc sương giá. Hạt giống đã nảy mầm được gieo 70 ngày trước ngày dự kiến, và hạt khô được gieo sớm hơn một tuần. Đối với canh tác trong nhà kính, thời gian trồng được rút ngắn hơn ba tuần.

Chọn đất

Khi chọn đất trồng cây cà tím phù hợp, bạn cần chú ý đến những đặc điểm sau:

• độ thoáng khí tốt;
• khả năng hấp thụ và giữ ẩm;
• khả năng sinh sản cao;
• sự cân bằng giữa chất hữu cơ và khoáng chất;
• độ axit trung tính;
• khử trùng;
• thân thiện với môi trường.

Sẵn sàng

Khi mua đất trồng cây giống, tốt nhất nên chọn hỗn hợp đất chuyên dụng cho cây giống. Đất và giá thể trồng cà chua và ớt chuông cũng phù hợp với cà tím. Đất đã chuẩn bị không nên chứa nhiều sét hoặc quá nhiều chất hữu cơ. Trước khi cho đất vào chậu, hãy rây và đập nhỏ đất.

Nấu ăn tại nhà

Bạn có thể tự tạo hỗn hợp đất bằng một trong những công thức sau:

1. Lấy lượng than bùn và cát sông bằng nhau rồi trộn với 2 phần mùn.
2. Trộn than bùn, phân trộn và mùn cưa theo tỷ lệ 3/5/1.
3. Trộn 2 phần đất trồng cỏ với 3 phần đất mùn và 1 phần cát.

Các thành phần từ bất kỳ công thức nào đều được trộn với tro gỗ theo tỷ lệ 250 ml trên 10 lít đất.

Phương pháp

Có nhiều phương pháp gieo hạt cà tím để lấy cây con, mỗi phương pháp đều có những lợi ích riêng. Một số giúp cây phát triển nhanh hơn, một số khác giúp việc canh tác trở nên đơn giản hơn, và một số khác nữa giúp tiết kiệm công chăm sóc sau này.

Truyền thống

Với kỹ thuật trồng truyền thống, hạt giống được gieo trong một chậu duy nhất. Đất được thêm vào và các lỗ dọc được đào sâu khoảng 8 mm. Hạt giống được gieo từng hạt một, cách nhau ít nhất 10 mm. Rắc một ít đất lên cây con và tưới nước bằng bình xịt. Đậy chậu bằng kính hoặc màng bọc trong suốt và đặt ở nơi ấm áp. Mở nắp khi cây con đầu tiên xuất hiện.

Vào con ốc sên

Đối với những ai muốn tiết kiệm không gian, trồng cây trong chậu ốc sên là một lựa chọn tốt. Giá thể xốp tổng hợp được cắt thành các dải dài 15 cm. Đất được đổ thành một lớp dày 2 cm lên trên vật liệu và cuộn chặt lại. Ấn nhẹ đất lên trên ốc sên, gieo hạt cách nhau khoảng 3 cm, và phủ đất lên trên hoặc ấn nhẹ vào ốc sên. Ốc sên đã hoàn thành được đặt vào chậu và phủ màng bọc thực phẩm cho đến khi cây con nhú lên.

Vào nước sôi

Phương pháp này rút ngắn đáng kể thời gian nảy mầm. Đặt một lớp đất ươm cây con dày 4 cm vào hộp nhựa. Rải hạt giống lên bề mặt đất, sau đó tưới nhẹ bằng nước sôi. Đậy ngay hộp bằng nắp trong suốt. Ở nơi ấm áp và đủ sáng, cây con sẽ xuất hiện chỉ sau bốn ngày.

Trong viên than bùn

Để tránh phải cấy cây con, bạn có thể gieo hạt cà tím trong viên nén than bùn làm sẵn. Phương pháp này cũng sẽ bảo vệ rễ tốt hơn và bảo vệ cây khỏi bị căng thẳng. Đặt các vòng đất vào một chậu trồng phù hợp có các rãnh riêng biệt. Tưới nước cho từng vòng đất, và khi đất đã nở ra, đặt một hạt cà tím vào giữa và ấn xuống đất sâu 1 cm. Bộ dụng cụ thường bao gồm một nắp đậy chuyên dụng; nếu không, hãy phủ kín chậu bằng màng bọc thực phẩm.

Không có đất

Ngoài ra còn có một phương pháp gieo hạt cà tím không cần đất. Đặt giấy vệ sinh thông thường lên các dải nhựa rộng 10 cm và xịt nước vào. Đặt hạt cà tím thành hàng, cách mép trên 10 mm. Đặt thêm một lớp giấy và màng bọc thực phẩm lên trên. Cẩn thận cuộn dải giấy thành hình tròn và đặt vào cốc nước sâu 4 cm. Duy trì độ ẩm và thay nước hàng ngày.

Chọn

Nếu phương pháp trồng cây con đòi hỏi phải cấy ghép, cây nên được cấy vào các chậu riêng biệt. Thời điểm cấy ghép tốt nhất là khi cây cà tím đã mọc hai lá thật. Chậu than bùn, sau đó có thể được đặt trực tiếp xuống đất hoặc trong nhà kính, là lý tưởng cho việc cấy ghép.

Chìa khóa cho việc cấy ghép thành công là giữ nguyên vẹn hệ thống rễ cà tím. Nên trồng các loại cà không cần bước này.

Chăm sóc

Để cây giống cà tím phát triển khỏe mạnh, cần được chăm sóc cẩn thận và chất lượng cao. Hệ thống rễ phát triển tốt và tán lá chắc chắn sẽ đảm bảo cây sống sót tốt.

Chiếu sáng

Cây giống cà tím cần thời gian chiếu sáng ban ngày dài. Bạn khó có thể cung cấp cho cây 14 giờ ánh sáng tự nhiên mỗi ngày, vì vậy bạn cần chuẩn bị nguồn sáng bổ sung trước. Nên lắp đèn huỳnh quang hoặc đèn LED phía trên cây giống; nếu đặt cà tím nằm ngang, hãy xoay chậu định kỳ.

Nhiệt độ

Cây giống cà tím phải được giữ trong phòng ấm, tránh gió lùa và nhiệt độ dao động. Cây nảy mầm và phát triển bình thường ở nhiệt độ 20-24°C.

Tưới nước

Cây cần đất ẩm ở mọi giai đoạn sinh trưởng. Tránh để đất bị khô và đọng nước. Lượng nước và tần suất tưới nước phụ thuộc vào tốc độ bốc hơi nước và kích thước của cây cà tím. Nước tưới không nên lạnh; nhiệt độ tối ưu là nhiệt độ môi trường xung quanh cây, khoảng 22°C. Cũng nên để nước lắng xuống trước.

Không gian sống

Khi trồng cà tím, điều quan trọng là phải đảm bảo các cây được trồng cách nhau một khoảng cách hợp lý. Khi cây phát triển, các chậu ươm được bố trí sao cho tránh tiếp xúc gần. Lá không được chạm vào nhau, vì điều này có thể khiến thân giữa bị cong, biến dạng và vươn lên cao.

Phòng ngừa

Cây giống được chuẩn bị đúng cách giúp cà tím kháng được nhiều loại bệnh và giảm nguy cơ nhiễm sâu bệnh. Các biện pháp phòng ngừa chính bao gồm xử lý hạt giống và đất trước khi trồng. Nếu chưa thực hiện các biện pháp này, cây giống có thể được xử lý bằng các sản phẩm như Fitosporin hoặc Fitoverm.

Bón thúc

Bạn có thể bắt đầu bón phân cho cây giống cà tím khi cây đã mọc bốn lá thật, hoặc 10 ngày sau khi cấy. Lần bón phân đầu tiên nên được pha loãng kỹ để tránh làm hỏng cây. Nếu bạn sử dụng đất đã chuẩn bị sẵn để gieo hạt, cà tím sẽ không cần bón thêm phân.

Fertika Lux

Phân bón này là hỗn hợp khoáng khô, không chứa clo. Sản phẩm đa năng này kích thích sự phát triển của cây giống cà tím khi bón hàng tuần. Pha loãng với tỷ lệ 1 g cho mỗi lít nước.

Gumi Kuznetsova

Phân bón có nguồn gốc tự nhiên và chứa:

• axit humic;
• nitơ;
• phốt pho;
• kali.

Có thể tưới nước hoặc phun thuốc cho cây con 2 tuần một lần với dung dịch 8 giọt cho 1 lít nước.

Nông nghiệp

Loại phân bón này rất thích hợp để bón gốc và phun. Dung dịch dinh dưỡng được pha chế theo tỷ lệ 2,5 g/1 lít nước. Sản phẩm này giúp tăng cường khả năng miễn dịch của cây con và khả năng chống chịu của cây cà tím trước những thay đổi của thời tiết. Sản phẩm được bào chế dựa trên:

• phốt pho;
• kali;
• nitơ;
• các nguyên tố vi lượng.

"Vận động viên"

Phân bón bảo vệ này kích thích khả năng miễn dịch của cây, giúp thân và lá khỏe mạnh mà không thúc đẩy quá trình sinh trưởng. Cây giống cà tím được phun trực tiếp sản phẩm, và khi tưới nước, pha dung dịch theo tỷ lệ 30-40 ml sản phẩm cho 1 lít nước.

Bằng chính đôi tay của bạn

Bạn có thể tự làm phân bón phức hợp để bón cho cây cà tím con. Nên bón phân theo thứ tự sau:

1. Lần đầu tiên, tưới cho cây con bằng hỗn hợp gồm 1g kali, 1 thìa cà phê tro, 4g supe lân và nửa thìa cà phê diêm tiêu hòa tan trong 1 lít nước.
2. Sau 10 ngày, thêm dung dịch phân gà đã ngâm, pha loãng theo tỷ lệ 1:15.

7 ngày trước khi cấy cây con vào vị trí cố định, nên bón phân supe lân cho cà tím và bắt đầu ủ cứng cây.

Lời khuyên

Khi trồng cây giống cà tím, bạn nên làm theo lời khuyên của những người nông dân có kinh nghiệm:

1. Không cần nén chặt đất sau khi trồng hạt giống, điều này sẽ ngăn cản sự tiếp cận của độ ẩm và không khí.
2. Nếu thùng chứa hạt giống được phủ bằng màng bọc thực phẩm hoặc nắp đậy thì không cần phải tưới nước.
3. Hạt nảy mầm ở nhiệt độ 25-30 °C.
4. Tưới ít nước ít gây hại cho cây con hơn là tưới quá nhiều nước.
5. Cây con lớn chịu được việc cấy ghép kém hơn cây con.
6. Làm mát không khí xuống 15°C có thể giết chết cây con.
7. Cà tím được trồng xuống đất khi thân cây đã mọc hơn 10 lá thật.

Trả lời câu hỏi

Nhiều nông dân gặp phải những thách thức tương tự khi trồng cây cà tím giống. Câu trả lời cho những câu hỏi thường gặp sẽ giúp bạn định hướng tình hình và giải quyết vấn đề.

Cây con ngừng phát triển sau khi hái.

Vấn đề này có thể do hệ thống rễ bị tổn thương khi cấy cây con. Trong trường hợp này, cần sử dụng chất kích thích sinh trưởng rễ.

Nó đang héo úa

Mất trương lực có thể liên quan đến nhiều lý do khác nhau:

• tình trạng ứ đọng nước ở rễ do tưới quá nhiều nước thì cần phải giảm lượng nước tưới;
• cần loại bỏ gió lùa hoặc cần di chuyển cây con lên cao hơn;
• căng thẳng do cấy ghép.

Chân đen

Bệnh nấm gây ra do độ ẩm quá cao. Biểu hiện của bệnh là héo và xuất hiện một dải mỏng trên thân gần rễ. Để điều trị, hãy tưới nước bình thường và phun thuốc Previkur cho cây.

Hạ thân nhiệt

Không khí quá lạnh trong quá trình tôi luyện có thể gây hạ thân nhiệt ở cây con, khiến lá cà tím mất đi sức sống. Tưới nước ở nhiệt độ khoảng 30°C sẽ giúp bảo vệ cây khỏi bị chết.

Đốm vàng trên lá

Mất sắc tố và chuyển sang màu vàng cho thấy đất thiếu dinh dưỡng. Cây cà tím vẫn tiếp tục phát triển, nhưng các lá phía dưới bị hư hại. Cây con cần được bón phân khoáng mà không cần bổ sung chất hữu cơ.

Hư hỏng cơ học

Sự xuất hiện của các vết sưng và lỗ trên phần xanh của cây con có thể là dấu hiệu của sâu bệnh. Cần kiểm tra cây cà tím để phát hiện côn trùng, xác định và xử lý bằng thuốc trừ sâu thích hợp.

Nếu vết thương trông giống như vết bỏng, có thể đèn phụ đang ở quá gần. Chỉ cần di chuyển nguồn sáng ra xa hơn một chút.

Thời điểm trồng trong nhà kính hoặc đất trống

Cây giống có thể được cấy vào vị trí cố định sau 60-90 ngày kể từ khi nảy mầm. Điều này có nghĩa là cà tím gieo vào tháng Hai sẽ sẵn sàng để trồng vào cuối mùa xuân. Trồng trong nhà kính không phụ thuộc vào thời tiết và diễn ra vào nửa cuối tháng Năm. Trồng ngoài trời bắt đầu vào tháng Năm, và đôi khi sớm hơn vào đầu tháng Sáu nếu thời tiết mát mẻ kéo dài. Ở các vùng phía Nam, cà tím có thể được trồng sớm hơn một tháng.

Cây giống sẵn sàng để cấy phải có từ 5 cặp lá thật trở lên và cao ít nhất 15 cm. Điều quan trọng nữa là tránh trồng cây quá rậm rạp, vì cà tím đang vào giai đoạn ra hoa sẽ khó bám rễ, có thể rụng nụ và còi cọc.

Lớp học nâng cao

Để tìm hiểu kỹ hơn về kỹ thuật trồng cà tím tại nhà, hãy xem video hướng dẫn. Những người nông dân và chuyên gia nông nghiệp giàu kinh nghiệm thường chia sẻ mẹo và hướng dẫn chi tiết cách trồng các loại cây họ cà.