Đậu là gì—có phải là rau hay không, cây trông như thế nào, mô tả và họ

Cây đậu được biết đến với quả ngon và bổ dưỡng, giàu protein. Hàm lượng protein này tương đương với cá và thịt. Nhờ khả năng hấp thụ nhanh chóng vào cơ thể, sản phẩm này có giá trị dinh dưỡng vượt trội. Hơn nữa, đậu còn có đặc tính chữa bệnh mạnh mẽ và được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền và y học thay thế.

Đặc điểm của đậu

Loại rau phổ biến này có nguồn gốc từ Nam Mỹ. Nó được trồng ở nhiều vùng khí hậu khác nhau, không yêu cầu khắt khe về đất.

Để bạn tham khảo! Hơn 220 giống và cây họ đậu đã được lai tạo, cho phép người làm vườn lựa chọn loại phù hợp nhất cho khu vườn của mình.

Theo mô tả, cây thuộc họ đậu. Thân cây phụ thuộc vào các giống đậu đang leo, thẳng đứng, phân nhánh nhiều và được bao phủ bởi lông thưa. Khi trưởng thành, phần dưới của thân cây hóa gỗ, phát triển thành rễ cọc với nhiều nhánh bên. Lá của cây họ đậu này có dạng lông chim kép và lá kép. Cụm hoa hình chùm dài mang hoa dạng hoa chuông, màu sắc tùy thuộc vào giống.

Quả là loại quả dài, rủ xuống, dài 5-20 cm và rộng 1-1,5 cm. Hình dạng quả có thể thẳng hoặc cong, màu sắc đa dạng từ vàng nhạt và xanh lục đến tím đậm. Hạt chứa từ 2 đến 8 hạt. Quả dài 5-15 cm, hình elip, màu trắng đến tím đậm, đồng nhất hoặc lốm đốm.

Các loại và giống

Người ta phân biệt các nhóm đậu chính sau đây:

• Đậu tách vỏ (hạt). Quả của giống đậu này không thích hợp để ăn xanh; xơ của chúng khá thô. Chúng được trồng rộng rãi làm cây lương thực hoặc cây thức ăn chăn nuôi. Điều quan trọng là phải để hạt đạt đến độ chín kỹ thuật.
• Đậu măng tây (đường). Đậu chứa nhiều thành phần có lợi và không có lớp vỏ lụa hay xơ thô, cho phép ăn không chỉ đậu mà còn cả vỏ. Loại đậu đa năng này thích hợp để ăn tươi hoặc chế biến thành các món ăn. Điều quan trọng là phải thu hoạch đậu chín đúng thời điểm.
• Hơi ngọt. Phần xơ cứng của đậu phải được loại bỏ trước khi ăn.

Theo đặc điểm giống, đậu là:

• Đậu trắng. Giống đậu này được nhiều người làm vườn ưa chuộng. Nhờ hàm lượng protein thấp (7 g/100 g đậu) và hàm lượng sắt và chất xơ cao, sản phẩm này cải thiện đáng kể sức khỏe tim mạch và đặc biệt có lợi cho người cao tuổi và người thừa cân. Các giống đậu trắng nổi tiếng: Mắt đenHoa sen, Cô bé quàng khăn đỏ.
• Đậu đỏ. Đây là loại đậu leo, được phân biệt bởi vỏ quả cong và đậu đỏ. Nhờ thành phần hóa học phong phú, loại đậu này có tác dụng có lợi cho hệ thần kinh và hệ miễn dịch, đồng thời hiệu quả trong việc điều trị các vấn đề về da, cải thiện tình trạng da. Đậu đỏ thường được dùng trong súp, thêm vào salad hoặc làm món ăn kèm.
• Đậu đen. Loại đậu này có hình dáng đặc trưng, ​​bề mặt mịn màng và màu đen tuyền. Chúng hấp dẫn người tiêu dùng với hương vị khói thoang thoảng cùng vị ngọt nhẹ. Hàm lượng protein của chúng không khác nhiều so với đậu trắng và đậu đỏ, ở mức 9 g trên 100 g. Thường xuyên bổ sung sản phẩm này vào chế độ ăn uống giúp bình thường hóa chức năng tiêu hóa. Chúng được sử dụng trong súp, salad, món tráng miệng và các món nướng.
• Đậu xanh. Loại đậu này nổi bật với vỏ quả xanh mọng nước, thịt quả mềm, vị ngon. Đậu xanh hoàn toàn có thể ăn được. Nhờ chứa nhiều chất xơ và carbohydrate phức hợp, đậu xanh được sử dụng như một sản phẩm ăn kiêng.
• Cây cảnh. Giống đậu này được dùng để trang trí tường, vòm và giàn cây, cũng như tạo nên những thiết kế độc đáo ở nhiều khu vực khác nhau trong vườn. Lá của đậu cảnh tạo bóng mát cho sân thượng.

Theo thời gian chín, đậu được chia thành:

• chín sớm (lên đến 65 ngày);
• giữa-sớm (65-75 ngày);
• trung bình (75-85 ngày);
• giữa mùa (85-100 ngày);
• muộn (từ 100 ngày).

Một đặc điểm khác của phân loại đậu là loại cấu trúc của nó:

• Cây bụi. Cây họ đậu này có thể cao tới 60 cm, không cần diện tích lớn và không cần giá đỡ để đỡ thân cây.
• Đậu leo. Bên cạnh quả bổ dưỡng, đậu còn được đánh giá cao vì tính trang trí. Để đẩy nhanh quá trình chín, người làm vườn thường ngắt ngọn. Đậu leo ​​có màu sắc và hình dạng độc đáo, khác biệt.
• Bán leo. Chiều dài của dây leo ở các giống này không vượt quá 2 m.

Trong số các loại đậu rau phổ biến có:

• Nữ hoàng tím. Một loại đậu giữa mùa với quả đen dài tới 15 cm. Cây họ đậu này chịu hạn khá tốt và kháng bệnh virus rất tốt. Hoa đậu màu tím hoặc tím đậm, mọc thành từng chùm từ 2-6 bông.
• Melody. Loại đậu này được ưa chuộng vì thời gian chín sớm và hình dạng phẳng của quả đậu, dài 13 cm.
• Zhuravushka. Giống đậu quả nhỏ gọn này cho ra những hạt đậu mềm, dễ chế biến. Đậu thích hợp để đông lạnh và bảo quản trong mùa đông.
• Vua dầu. Loại đậu này đã chứng minh được năng suất đặc biệt và hương vị tuyệt hảo.

Trồng giá đỗ

Nếu áp dụng đúng phương pháp canh tác, cây họ đậu sẽ sinh trưởng và phát triển bình thường, quả sẽ ngon và bổ dưỡng.

Chuẩn bị hạt giống

Trước khi trồng, cây giống được phân loại cẩn thận, loại bỏ những cây vô dụng, héo úa hoặc bệnh tật. Để đảm bảo hạt giống khỏe mạnh, nên ngâm hạt giống vào một thùng nước muối; hạt rỗng sẽ nổi lên trên bề mặt. Dùng dung dịch kali permanganat loãng để khử trùng hạt giống, dung dịch này có tác dụng trong 20 phút. Để tăng cường khả năng miễn dịch, ngâm hạt giống trong dung dịch tro gỗ trong 2 giờ.

Ngày trồng

Để tránh những hậu quả tiêu cực và giúp hạt nảy mầm tốt hơn, hạt giống cây họ đậu nên được trồng trong đất ấm đến 12 độ C (54 độ F). Độ sâu gieo hạt không được quá 10 cm. Nhiệt độ ban ngày không được xuống dưới 15 độ C (59 độ F). Điều quan trọng là phải tránh nguy cơ sương giá tái phát. Thời điểm gieo hạt cụ thể phụ thuộc vào khí hậu của từng vùng.

Yêu cầu về môi trường

Để trồng đậu thành công, những người làm vườn giàu kinh nghiệm thường rút ngắn thời gian chiếu sáng ban ngày (xuống còn 12 giờ) bằng vật liệu mờ đục. Nhờ đó, giai đoạn đậu quả bắt đầu sớm hơn và năng suất cây trồng tăng lên.

Tiền thân của đậu

Trồng cây họ đậu trên các luống trước đây đã trồng dưa chuột, ớt chuông, cà tím, cà chua và bắp cải là hiệu quả, nhưng chỉ sau ba năm. Các loại cây tiền thân tốt cho đậu bao gồm cây khoai tây, củ cải đường, cà rốt, bắp cải và hành tây.

Chuẩn bị đất

Vị trí trồng cây họ đậu cần được chiếu sáng tốt và tránh gió mạnh. Những khu vực có mực nước ngầm nông không thích hợp để trồng cây họ đậu vì dễ bị thối rễ. Vào mùa thu, hãy đào luống và bón thêm phân hữu cơ. Nếu cần cải tạo đất chua cho cây họ đậu, nên bón vôi.

Có thể dùng cát để làm tơi xốp đất. Rắc tro gỗ lên bề mặt đất có tác dụng có lợi cho việc trồng đậu. Cày xới đất vào mùa xuân.

Gieo đậu

Hạt giống đã xử lý trước được gieo thành luống, cách nhau 20-25 cm, sâu không quá 5 cm. Khoảng cách giữa các hàng tùy thuộc vào đặc điểm giống của từng cây, nhưng dao động từ 30-60 cm.

Chăm sóc

Để có được một vụ mùa bội thu, cần phải thực hiện một số biện pháp canh tác nhất định.

Thời điểm tưới nước cho đậu

Cây có thể chịu hạn, nhưng trong thời kỳ hình thành quả, đặc biệt cần tưới nước 7 ngày một lần. Nước phải ấm và lắng.

Tính năng của phân bón

Trong suốt mùa sinh trưởng, quá trình bón phân được thực hiện ba lần:

• Khi hai lá đầu tiên xuất hiện, hãy bón hỗn hợp phân bón có chứa phốt pho và kali. Bón 20 gam cho mỗi mét vuông.
• Ở giai đoạn đầu ra hoa, cây trồng cần bón kali clorua, liều lượng sử dụng là 20 g/m2.
• Trong thời kỳ chín của lá, hỗn hợp phốt pho-kali lại được bổ sung vào đất.

Khi bón quá nhiều phân bón, sinh trưởng khối lượng sinh dưỡng của cây họ đậu tăng lên, số lượng bầu nhụy giảm đi đáng kể.

Đậu garter

Cây leo cần được hỗ trợ bằng giàn hoặc lưới mắt cáo cỡ lớn. Ngoài ra, có thể dùng dây hoặc dây kẽm buộc giữa hai giá đỡ.

Bệnh tật và sâu bệnh

Cây họ đậu thường bị tấn công bởi bệnh sương mai, thán thư, khảm lá đậu và thối trắng. Các sản phẩm chứa đồng có hiệu quả trong việc chống lại các bệnh này. Để ngăn ngừa sên tấn công cây trồng, hãy loại bỏ cỏ dại và duy trì độ ẩm cho đất. Các sản phẩm hóa học và sinh học được sử dụng để chống lại cào cào, ruồi trắng, rệp và ruồi đục quả.

Thu hoạch và lưu trữ

Việc thu hoạch đậu bắt đầu hai tuần sau khi ra hoa. Tốt nhất nên dùng kéo cắt quả vào buổi sáng. Chúng có thể được bảo quản đóng hộp hoặc đông lạnh. Nếu dùng làm ngũ cốc, thân cây được cắt sau khi khô hoàn toàn, sau đó bó thành bó và treo lên cho đến khi chín.

Trồng cây họ đậu không phải là một quá trình quá phức tạp hay tốn nhiều công sức. Điều quan trọng là duy trì luân canh cây trồng, tuân thủ các biện pháp canh tác và bắt đầu điều trị ngay khi phát hiện dấu hiệu bệnh.